16. Türk-Arap Ekonomi Forumu "Dünyayı Bağlayan 3 Köprü" temasıyla başladı
Türkiye ile Arap ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkileri güçlendirmeyi amaçlayan 16. Türk-Arap Ekonomi Forumu (TAF16), İstanbul Four Seasons Bosphorus Otel'de başladı. Forumun açılışı Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in basına kapalı konuşmasıyla yapıldı; açılış konuşmalarını TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkan Yardımcısı Furkan Karayaka, Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hüsam Zeki, Arap Odalar Birliği Genel Sekreteri Khaled Hanafy ve Al-Iktissad Wal-Aamal Group İcra Kurulu Başkanı Walid Abou Zaki gerçekleştirdi.
Hisarcıklıoğlu: "Bir araya gelmeliyiz"
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, dünyada kritik bir dönemde doğru zamanda bir araya geldiklerini belirterek, "Sanayi, turizm ve tarımda, Arap ülkelerinin sermaye birikimleriyle Türk özel sektörünün üretim tecrübesini bir araya getirmeliyiz. Ayrıca Arap ülkelerinde de ortak yatırımlar gerçekleştirebiliriz." dedi.
Hisarcıklıoğlu ayrıca, bölgedeki gerilimlere dikkat çekerek İsrail'in saldırgan politikalarının huzur ve istikrarı tehdit ettiğini vurguladı ve Suriye'deki normalleşme sürecini memnuniyetle takip ettiklerini ifade etti. Konuşmasında şu ifadeleri kullandı: "Elbette Arap ülkelerinin de Suriye'ye sağlayacağı destek ve yardımlarda, buradaki ekonomik kalkınma çabalarına ivme katacaktır. Bizler, bu coğrafyanın kadim ve köklü milletleriyiz. İnancımız gereği, birbirimizi kardeş olarak görmeliyiz. 'Birlikte rahmet ve bereket, ayrılıkta azap var' öğüdüne uygun davranmalı ve ortak hareket edebilmeliyiz. Bu çerçevede, son yıllarda Arap ülkeleriyle ticari ilişkilerimizin gelişmesinden memnuniyet duyuyoruz. Ancak çok daha iyisini yapacak potansiyelimizin, mevcut olduğuna da inanıyoruz. Zira aramızdaki ticaret ve yatırım hacminin, olması gerek seviyenin altında kaldığını görüyoruz."
Hisarcıklıoğlu, ticareti artırmanın gerekliliğine dikkat çekerek iletişim, hukuki altyapı ve sınır geçişlerinin kolaylaştırılmasının önemine vurgu yaptı. İslam Ticaret ve Kalkınma Odası ile İstanbul'da kurulan Tahkim Merkezi'nin daha fazla tanıtılması gerektiğini söyledi. Ayrıca Tercihli Ticaret Anlaşması'nın kapsamının genişletilmesinin önemine işaret etti.
Karakaya: Yatırım ve ticarette somut veriler
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkan Yardımcısı Furkan Karayaka, son 20 yılda Türkiye ve Arap ülkeleri arasındaki ekonomik bağların güçlendiğini belirterek, iki taraflı ticaretin 2024'te 75 milyar düzeyine ulaştığını, 27 binden fazla Arap sermayeli şirketin Türkiye'de faaliyet gösterdiğini ve 2024'te 4,5 milyon Arap ziyaretçinin Türkiye'yi ziyaret ettiğini aktardı.
Karakaya, Türkiye'nin son 20 yılda 282 milyar doların üzerinde yabancı yatırım çektiğini, 30 yıl önce bu rakamın 15 milyar dolar olduğunu hatırlattı. Geçen yıl yaklaşık 400 doğrudan yabancı yatırım projesinin başlatıldığını, bunun 14 milyar dolarlık sermaye yatırımı ve yaklaşık 15 bin kişiye istihdam sağladığını söyledi. Bu yılın ilk 7 ayında gelen yabancı sermayenin 8,4 milyar dolara ulaştığını ve bunun geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 32'lik artış anlamına geldiğini vurguladı.
Karakaya, Türkiye'nin stratejik konumu, büyük iç pazarı, nitelikli iş gücü havuzu ve yatırımcılara sunduğu teşvikler sayesinde yatırımcılar için cazip bir merkez olduğunu belirtti. Konuşmasında teşviklere ilişkin şu ifadeleri kullandı: "Türkiye, yatırımcılar için bölgedeki en kapsamlı teşvikleri sağlayan ülkelerden biri. Sosyal güvenlik ödemelerinde destek veriyor, KDV'de muafiyet veriyor, gelir vergisinde indirim sağlıyor. Serbest ticaret bölgelerine ek olarak gümrük muafiyetleri ve daha basitleştirilmiş prosedürler gibi çeşitli imkanlar sağlıyor. 740'tan fazla global şirket Türkiye'deki teknoparklarda faaliyette bulunuyor." Karakaya, Türkiye'nin inovasyon merkezi konumunu ve modern altyapısını da yatırım çekme nedenleri arasında saydı.
Arap yetkililerden ticaret ve stratejik işbirliği çağrısı
Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hüsam Zeki, toplantıdaki amaçlarının Arap ülkeleri ile Türkiye arasındaki işbirliğini geliştirmenin yeni yollarını bulmak olduğunu belirtti. Zeki, "Ortaya çıkan küresel zorlukları birlikte aşabilmeyi umuyoruz," diyerek, taraflar arasında lojistik, enerji ve altyapı gibi alanlarda entegrasyonun artırılması gerektiğini vurguladı.
Arap Odalar Birliği Genel Sekreteri Khaled Hanafy, forumun özel sektörü bir araya getirdiğini hatırlatarak özel sektörün gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 75'ini oluşturduğunu belirtti. Hanafy, ticaret rakamlarını artırmanın ötesinde stratejik işbirliklerinin çoğaltılmasının esas hedef olduğunu söyledi: "Bizim tek amacımız ticaret hacmini artırmak değil. 60 milyar dolar dedik mesela, 60 milyar dolar derken, biz buna 60'a, 70'e ve 80'e çıkarmayı amaçlamıyoruz. Tabii ki artarsa memnuniyetle karşılarız ama bizim asıl amacımız, stratejik işbirliklerinin artması."
Al-Iktissad Wal-Aamal Group İcra Kurulu Başkanı Walid Abou Zaki ise Arap dünyası ile Türkiye arasındaki ilişkilerin derinleştirilmesi gerektiğini belirterek, "Bu bölgede zorluklar var ancak bu zorluklar bizim önümüzdeki fırsatları azaltmıyor, tam tersi artırıyor. Türk ve Arap ekonomileri için ciddi bir dönüşüm dönemini karşımıza çıkarıyor. Bizim amacımız bu koridorun ciddi bir güç haline gelmesini sağlamak," dedi.
Gelecek toplantı
Forumun bir sonraki toplantısının Mayıs 2026'da Kuveyt'te gerçekleştirileceği duyuruldu.
Türkiye ile Arap ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla düzenlenen 16. Türk-Arap Ekonomi Forumu (TAF16) bu yıl "Dünyayı Bağlayan 3 Köprü" temasıyla İstanbul Four Seasons Bosphorus Otel'de başladı. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, foruma katılarak konuşma yaptı.
