2024'te Dolaylı AR-GE Teşviki %78,6 Artışla 105 milyar 977 milyon lira
Genel sonuçlar
Türkiye İstatistik Kurumu, 2024 yılına ilişkin dolaylı AR-GE teşviklerini açıkladı. Buna göre, AR-GE faaliyetlerine yönelik vergi teşviki 2023'te 59 milyar 332 milyon lira iken, 2024'te yüzde 78,6 artışla 105 milyar 977 milyon lira olarak gerçekleşti.
Dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanan girişimler arasında en yüksek destek 53 milyar 926 milyon lirayla gelir vergisi stopaj desteği oldu. Diğer destek kalemleri ise sırasıyla 50 milyar 552 milyon lira kurumlar vergisi, 1 milyar 399 milyon lira gelir vergisi ve 99 milyon lira katma değer vergisi (KDV) desteği olarak kayıtlara geçti.
Beyan edilen AR-GE harcamalarına göre sağlanan dolaylı teşviklerin yüzde 49,1'i kurumlar vergisi, gelir vergisi ve KDV'den, yüzde 50,9'u ise gelir vergisi stopaj desteğinden sağlandı.
Sektörel dağılım ve beyan edilen harcamalar
2024 yılında AR-GE teşviklerinden yararlanan girişim sayısı 10 bin 569 oldu. Teşviklerden yararlanmak üzere beyanname veren girişimlerin ana faaliyetlerine göre dağılımında ilk üç sektör; 5 bin 548 girişim ile bilgi ve iletişim, 2 bin 310 ile imalat sanayi ve 1 494 ile mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler olarak yer aldı.
Girişimlerin beyan ettiği toplam AR-GE harcama tutarı 215 milyar 827 milyon lira olarak hesaplandı. Beyan edilen harcama tutarlarında sektör payları; bilgi ve iletişim yüzde 46,4, imalat sanayi yüzde 39,4 ve mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler yüzde 4,6 olarak gerçekleşti.
Ana faaliyeti imalat sanayi olan girişimlerde beyan edilen 85 milyar 56 milyon lira tutarın dağılımında, yüzde 41,1 motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı ile diğer ulaşım araçlarının imalatı, yüzde 22,8 bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı ve yüzde 10,8 elektrikli teçhizat imalatı faaliyetleri tarafından beyan edildi.
Dolaylı AR-GE teşviklerinin ana faaliyet alanlarına göre dağılımında, toplam 105 milyar 977 milyon lira tutarın yüzde 48,4'ü bilgi ve iletişim, yüzde 36,3'ü imalat sanayisi, yüzde 5,3'ü mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler kapsamında yer alan girişimlere ait oldu.
KOBİ'lerin payı
Dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanan 10 bin 569 girişimin yüzde 87,3'ü KOBİ olarak sınıflandırıldı. Girişim sayısı bakımından büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 12,7 olurken, bu büyük ölçekli girişimler dolaylı AR-GE teşviklerinin yüzde 65,7'sinden yararlandı.
KOBİ'lerin dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanma oranı yüzde 34,3 olarak gerçekleşti. KOBİ'lere sağlanan 36 milyar 399 milyon lira tutarının yüzde 50,8'i orta ölçekli, yüzde 39,6'sı küçük ölçekli ve yüzde 9,6'sı mikro ölçekli girişimlere dağıldı.
Türkiye İstatistik Kurumu verileri, 2024'te vergi teşviklerinin AR-GE yatırımları üzerindeki rolünü ve sektörler ile işletme büyüklüklerine göre dağılımını ayrıntılı şekilde ortaya koyuyor.
