ABD ve AB'nin Rusya'ya Yönelik Yeni Yaptırımları Enerjiye Sınırlı Yansıyacak
ABD yönetimi ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Rusya'ya yönelik yeni yaptırımları gündeme alırken, uzmanlar önlemlerin enerji piyasalarına etkisinin sınırlı kalacağı görüşünde.
Gelişmeler ve resmi adımlar
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, 2 Eylül'de Rusya'ya ek yaptırımlar üzerinde değerlendirmeler yaptıklarını açıkladı. AB üyesi 26 ülke ise 29 Ağustos'ta yayımladıkları ortak açıklamada, 19. yaptırım paketinin çalışmalarının hızlandırıldığını duyurdu.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, 5 Eylül'de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile düzenlediği basın toplantısında, Rusya'ya baskının artırılması gerektiğini belirterek, AB heyetinin Washington'a gideceğini açıkladı.
Uzman değerlendirmeleri
Energy Aspects Jeopolitik Araştırmalar Bölümü Başkanı Richard Bronze, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "AB'nin 19. yaptırım paketinde nelerin yer alacağı henüz net değil ancak ilk raporlar, önlemlerin yalnızca sınırlı kısmının enerji piyasalarına odaklanacağını gösteriyor" dedi.
Bronze, ABD'li senatörlerin Rusya'dan petrol, gaz ve diğer ürünler alan ülkelere yüzde 500 gümrük vergisi getirilmesini öngören yasa tasarısını yeniden gündeme getirebileceğini belirtti; ancak tasarının Kongre'den geçmesi için önemli ölçüde değiştirilmesi gerekebileceğini, bunun da ABD Başkanı Donald Trump'a yaptırımların belirlenmesi konusunda esneklik tanıyacağını ifade etti.
Yaptırımların kapsamı ve enerji etkileri
Bronze, şimdiye kadar uygulanan yaptırımların Kremlin'in mali kaynaklarını hedeflediğini, ancak Batı yaptırımlarının Kremlin'in savaş girişimlerini zayıflatmayı başaramadığını vurguladı. Avrupa'nın gaz alımını azaltmasıyla Rusya'nın boru hattı ihracatının düştüğünü, Moskova'nın ham petrol ve ürünlerini alternatif pazarlara yönlendirdiğini ve satıcıların yüksek nakliye maliyetlerini indirimlerle telafi etmek zorunda kaldığını söyledi.
Ayrıca Bronze, Rus petrolü için belirlenen tavan fiyatı uygulamasının 3 Eylül'de yürürlüğe girdiğini ve üçüncü ülkelerde Rus ham petrolünden üretilen ürünlerin ithalat yasağının 21 Ocak 2026'dan itibaren geçerli olacağını hatırlattı.
Bronze, yaptırımların Rus petrolünü küresel pazardan kayda değer miktarda çıkaramadığını; bunun başlıca nedeninin ise ABD yönetimlerinin, yaptırımların çok sert uygulanması halinde petrol fiyatlarında ani bir sıçrama yaşanmasından endişe etmesi olduğunu belirtti.
Kısa ve orta vadeli beklentiler
Oslo Üniversitesi'nde Doktora Sonrası Araştırma Görevlisi Francesco Sassi, kısa vadede ABD'nin Rus petrolüne yönelik yeni bir yaptırım uygulamasının olası görünmediğini söyledi. Sassi, Trump yönetiminin Moskova ile doğrudan temas kurmayı ve bazı alanlarda enerji işbirliklerini değerlendirmeyi tercih ettiğini, bu durumun ABD ve AB arasındaki iş birliğini giderek ayrıştırdığını kaydetti.
Uzmanların ortak görüşü, yeni yaptırımların Rusya üzerinde ekonomik baskı kurmayı hedeflediği ancak enerji vurgusunun sınırlı kalacağı yönünde. Bu durumun, enerji piyasalarında sınırlı ama stratejik etkiler yaratabileceği değerlendiriliyor.
