DEİK Başkanı Olpak: THY’nin Boeing Alımı Ticaret Dengesiyle Ölçülemez
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türk Hava Yolları’nın (THY) Boeing’den uçak satın alma kararının ikili ticaret dengesi çerçevesinde değerlendirilmesinin doğru olmadığını söyledi. Olpak, Amerika’ya yapılan ihracat rakamlarının farklı seviyelerde olmasının bu tür uzun vadeli alımları açıklamaya yetmeyeceğini vurguladı.
Olpak’ın değerlendirmesi
Olpak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Amerika’ya 5 milyar dolar da 55 milyar dolar da ihracat yapılsa, Türk Hava Yolları'nın böyle bir alım gerçekleştirmesi durumunda bu uzun vadeli bir ihtiyaç. İkili ticaret dengesi çerçevesinde değerlendirilmesi doğru değil.” sözlerine yer verdi.
ABD ziyaretleri ve DEİK toplantıları
Olpak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD temasları sonrasında değerlendirmelerde bulundu. DEİK olarak her yıl ABD’de iki büyük toplantı düzenlediklerini, bunlardan ilkinin ilkbaharda Washington'da, ikincisinin ise sonbaharda Birleşmiş Milletler ile eş zamanlı New York'ta yapıldığını hatırlattı. Bu yıl 17'ncisi düzenlenen Türkiye Yatırım Konferansı'na katıldığını belirten Olpak, “Son 14 toplantıya katıldım. Zaman içerisindeki gelişimi, değişimi ve beklentileri birebir gözlemleme imkanım oldu. Son yıllarda ise başkan olarak bu süreci yakından yöneten birisiyim.” dedi.
Toplantının gündemi ve katılımcılar
Toplantıda, ABD'nin önde gelen ilk 100 şirketinden 25'inin başkan ve üst yönetici (CEO) düzeyinde temsil edildiğini kaydeden Olpak, katılımcıların büyük çoğunluğunun halihazırda Türkiye ile çalışan veya uzun süredir Türkiye'de faaliyet gösteren firmalar olduğunu belirtti. Olpak, bazı firmaların 20, 30, hatta 50 yıldır Türkiye'de faaliyet gösterdiğine dikkat çekti.
Olpak, toplantının basına daha çok Boeing alımı üzerinden yansıdığını ancak masada Lockheed Martin temsilcileri, bankacılık sektörü ve farklı yatırımcıların da bulunduğunu, bu yılki formatın son iki yılın deneyimiyle daha odaklı ve hedefe yönelik olduğunu söyledi.
Enerji ve işbirlikleri gündemde
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın ABD'de enerji firmalarıyla yaptığı görüşmelerin de toplantı gündeminde yer aldığını aktaran Olpak, masada LNG ve nükleer enerji alanlarındaki anlaşmaların bulunduğunu ifade etti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in odak grup ve değerlendirme kuruluşlarıyla yapılan toplantılarına, ardından 250 kişinin katıldığı geniş çaplı toplantıya Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın katıldığını belirtti.
Ticaret hacmi: 35 milyar dolara ulaştı, hedef 100 milyar dolar
Olpak, iki ülke arasındaki 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefinin ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk başkanlık döneminde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte ortaya koyulan bir vizyon olduğunu hatırlattı. Bu hedef konulduğunda ticaret hacminin 20 milyar dolar olduğunu, Türkiye'nin 8 milyar dolar ihracat ve 12 milyar dolar ithalat ile ticaret dengesinin aleyhine olduğunu aktardı.
Olpak, salgın sonrası rapor güncellemeleriyle sağlık, sivil havacılık ve dijital teknoloji sektörlerinin de eklendiğini belirterek, toplamda 9 sektör üzerinde yoğunlaştıklarını söyledi. Türkiye ile ABD arasındaki ticaret hacminin son yıllarda arttığını ve daha dengeli bir yapıya kavuştuğunu belirten Olpak, “Geçtiğimiz yılı yaklaşık 35 milyar dolarlık ticaret hacmiyle kapattık. Bu yıl bu rakamın biraz daha üzerine çıkacağımızı öngörüyoruz. Geçmişte yüzde 60'a yüzde 40 aleyhimize olan ticaret dengesi bugün 50'ye 50 seviyelerine geldi. Daha da önemlisi, ihracatımızı 8 milyar dolardan 17 milyar dolara çıkardık.” değerlendirmesinde bulundu.
Son söz: İş dünyasına çağrı
Olpak, 100 milyar dolarlık hedef doğrultusunda iş dünyasının sorumluluk alması gerektiğini vurgulayarak, “Bu hedef doğrultusunda biz iş dünyası olarak neler yapabiliriz, buna odaklanmamız gerekiyor. Zaman zaman kamuoyunda doğal gaz ithalatı gibi kalemler nedeniyle ticaretin yeniden aleyhimize döneceği yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Ancak biz büyük resme bakmalıyız. Bugün geldiğimiz nokta, doğru yolda olduğumuzu gösteriyor.” diyerek sözlerini tamamladı.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD'deki temaslarının ardından AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.