Fransa'nın kredi notu ikinci kez düştü
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları, uzun süredir devam eden siyasi istikrarsızlık ve mali göstergelerdeki bozulma nedeniyle Fransa'nın kredi notunu bir hafta içinde ikinci kez düşürdü.
Derecelendirme kararları ve tarihler
Fitch Ratings, 12 Eylül 2025 tarihinde Fransa'nın kredi notunu AA−'dan A+'ya indirdi ve görünümü sabit bıraktı.
Bunu takiben Morningstar DBRS, 19 Eylül tarihinde ülkenin uzun vadeli kredi notunda benzer bir aşağı yönlü revizyon yaparak notu "AA (high)" seviyesinden "AA"ya düşürdü ve görünümü "negatif"ten "durağan"a çevirdi.
Kararın gerekçeleri
Morningstar DBRS açıklamasında, hükümetin mali durumunu yapısal olarak iyileştirmesi ve borç oranını sürdürülebilir şekilde düşürmesi halinde notların yeniden yükselebileceği vurgulandı. Kararın gerekçeleri arasında siyasi istikrarsızlık, parlamento çoğunluğu bulunmayan hükümetin bütçe kısıntısı planları için güvenoyu alamaması ve artan kamu açığı ile borç oranında büyüyen sorunlar öne çıktı.
Derecelendirme notundaki düşüşün, devlet tahvilleri için talep edilen risk primini artırarak ülkenin borçlanma maliyetlerini yükseltebileceği uyarısı yapıldı. Ayrıca, AB kriterlerinin üzerinde bütçe açığı ve kamu borcuyla karşı karşıya kalan Fransa'da bütçe açığının GSYH oranının %5.4 düzeyinde olması bekleniyor ve ülkenin kamu borcunun GSYH’ye oranı Avro Bölgesi içinde en yüksekler arasında yer alıyor.
Politika ve sosyal etkiler
Hükümetin 2026 bütçesi onaylanmadan önce daha ılımlı mali tedbirler almak zorunda kalabileceği, ancak Parlamento’daki parçalı yapı, sosyal kesimlerin tepkisi ve muhalefetin baskılarının bu süreci zorlaştıracağı kaydedildi.
Kamu borcunun GSYH oranının artmaya devam etmesi ve bütçe açığının kontrol altına alınamaması halinde diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının da benzer adımlar atma ihtimalinin bulunduğu belirtildi.
Ekonomik arka plan
Fransa'da sosyal harcamalar, emekli maaşı ve işsizlik ödemeleri Avrupa ortalamasının üzerinde bulunuyor. Ülkede işsizler 18 aya kadar, 57 yaşından itibaren ise 27 aya kadar işsizlik maaşı alabiliyor. Fransa'nın kamu borcu, ekonominin büyümesinden daha hızlı artarken, Kovid-19 salgını sırasında yaşanan ekonomik yavaşlama ve Ukrayna-Rusya Savaşı'nın etkisiyle durum daha da kötüleşti.
Not: Kararların detayları ve tarihler metin içinde belirtilmiştir.
