
Küresel Piyasalarda Gümrük Vergisi Etkisi
Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'e uyguladığı yüzde 10'luk ilave gümrük vergisinin yürürlüğe girmesiyle birlikte risk iştahında gözlemlenen olumsuz etkiler devam ediyor.
Piyasalarda yaşanan karışıklığı artıran başlıca etkenler, Trump'ın Meksika, Kanada ve Çin'e getirdiği tarifelerin yarattığı endişeler. Meksika ve Kanada'ya yönelik gümrük vergilerinin ertelenmesi ise ABD piyasalarında sınırlı bir rahatlama sağladı.
Trump'ın Tarife Kararları
Trump, 1 Şubat'ta imzaladığı kararnameyle Kanada ve Meksika'dan yapılan ithalata yüzde 25, Çin'den gelen ithalata ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmişti. Kanada'dan gelen enerji kaynaklarına uygulanan vergi ise %10 daha düşük olarak belirlenmişti. Bu tarifelerin 4 Şubat yerel saatine göre yürürlüğe gireceği belirtilmişti.
Trump, 3 Şubat'ta Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile görüşmesi sonrası, Meksika'nın sınır güvenliğini artırması karşılığında %25'lik gümrük vergisini 1 ay ertelediğini açıkladı.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile gerçekleştirdiği görüşmede de benzer şekilde tarifelerin en az 30 gün süreyle durdurulacağını ifade eden Trump, Çin ile görüşmelerin de planlandığını duyurdu. Ancak anlaşma sağlanamaması durumunda Çin'den yapılan ithalata getirilen vergilerin artırılabileceği uyarısında bulundu.
Ticaret Savaşları ve Etkileri
Analistler, ABD'nin yeni gümrük vergisi kararlarından sonra ticaret savaşı endişelerinin arttığını dile getirirken, enflasyonla mücadele eden ekonomilerin daha diyalog yoluyla bir strateji geliştirme çabalarını vurguluyor. ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri de tarifelerin enflasyon üzerindeki olası etkilerine dikkat çekti.
Dün açıklanan verilere göre, ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM), ocak ayına ait imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verisini 50,9 ile açıkladı; bu değer, piyasa beklentilerinin üzerinde bir performans sergileyerek genişlemeye işaret etti.
ABD Piyasalarında Görülen Gelişmeler
ABD'deki bilanço sezonu devam ederken, Alphabet (Google), Merck&Co, AMD ve Amgen gibi büyük şirketlerin bilanço açıklamaları bekleniyor. Bu süreçte hisse ve sektör bazlı oynaklıkların artabileceği öngörülüyor.
Gelişmeler ışığında, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi %4,57 seviyesinde, dolar endeksi %0,2 düşerek 108,9 seviyesini gördü. Altının ons fiyatı ise 2.817 dolardan işlem görmekte ve Brent petrolün varil fiyatı %0,9 azalışla 75 dolara geriledi.
Avrupa ve Asya Piyasaları
Avrupa borsalarında, satış ağırlıklı bir seyir görülmekte. Trump'ın gümrük vergisi açıklamaları, özellikle otomobil sektöründe hisselerde satış baskısına neden oldu. Almanya'da DAX 40 endeksi %1,40, İngiltere'de FTSE 100 endeksi %1,04 düşerken, İtalya'da %0,69, Fransa'da da %1,20 oranında bir gerileme yaşandı.
Asya borsalarında ise dolaylı olarak pozitif bir seyir izleniyor. Japonya'da Nikkei 225 %0,7, Güney Kore'de Kospi %1, ve Hong Kong'da Hang Seng %1,2 artış gösterdi. Ancak, Çin'deki tatil nedeniyle işlem yok.
Yurt İçi Piyasalardaki Durum
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da mevcut satış ağırlıklı seyirle BIST 100 endeksi %2,30 değer kaybederek 9.774,40 puanla günü tamamladı. Dolar/TL, %0,4 artarak 35,9777’dan kapanırken, gün başında %0,1 artışla 35,0120 seviyesinden işlem görüyor.
Bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru ile birlikte, finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri takip edilecek. ABD’den ise JOLTS açık iş sayısı, fabrika siparişleri ve dayanıklı mal siparişleri verilerinin açıklanması bekleniyor.