NATEN, Nadir Toprak Elementlerinde Uç Ürün Üretimine Odaklandı
Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü (NATEN), TENMAK (Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu) çatısı altında enerji ve sanayi için kritik öneme sahip nadir toprak elementleri (NTE) üretimi ve teknoloji geliştirme çalışmalarını sürdürüyor.
Bakanlık Hedefi: Dışa Bağımlılığı Azaltmak
Bakanlık açıklamasına göre amaç, enerji ve sanayi ham maddelerinde dışa bağımlılığı azaltmak ve tedarik zincirinde sürekliliği sağlamak. Bu kapsamda nadiri toprak elementlerinin ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yürütülüyor.
NATEN’in Kuruluşu ve Altyapısı
NATEN, 2018 yılında nadir toprak elementleri ve diğer kritik mineraller üzerinde çalışma yapmak üzere kuruldu; 2020'den bu yana TENMAK bünyesinde faaliyet gösteriyor. Enstitü, NTE kullanım alanlarına yönelik uç ürün üretimi ve ticari değere dönüştürme hedefiyle AR-GE ve teknoloji geliştirme projeleri yürütüyor.
Türkiye'de ilk olan NTE Cevher Zenginleştirme ve Saflaştırma Laboratuvarı NATEN bünyesinde kuruldu. Bu laboratuvar, cevherden uç ürüne uzanan süreçlerde hammadde zenginleştirme ve saflık artırma çalışmalarına olanak sağlıyor.
Manyetik Malzemeler ve Yerli Mıknatıs Üretimi
NATEN, özellikle enerji ve savunma sanayisinin ihtiyaç duyduğu NTE içeren manyetik malzemeler üzerinde yoğunlaştı. Enstitü bünyesinde kurulan Yerli Kalıcı Mıknatıs Üretim ve AR-GE Sistemi ile şu çalışmalar planlanıyor:
- Külçe, şerit ve toz mıknatıs üretimleri
- Kalıp tasarımı ve kalıplama ile sinterleme çalışmaları
- Manyetik alan uygulamaları ve mıknatıs analiz süreçlerinin geliştirilmesi
Eskişehir Kaynağı ve İkincil Kaynaklar
TENMAK NATEN Başkanı Belma Soydaş Sözer, enstitü altyapısı ve laboratuvar imkanlarıyla nadir toprak elementlerinin her türlü kaynaktan elde edilmesine yönelik teknoloji geliştirme ve AR-GE çalışmaları yürüttüklerini belirtti. Sözer, "Eskişehir Beylikova'da bulunan sahamızdan elde edilen kaynağımızı uç ürüne kadar üretmek, diğer yandan da 'ikincil kaynaklar' olarak ifade ettiğimiz atıklardan nadir toprak elementleri ve diğer kritik madenlerin elde edilmesi üzerine çalışmalar yürütüyoruz." ifadelerini kullandı.
Sözer ayrıca, atıkların geri dönüşümü yoluyla NTE elde edilebileceğini vurgulayarak, NTE üretiminin yanında bu elementlerin kullanıldığı ileri teknolojik malzemelerin üretimine yönelik teknoloji geliştirme çalışmalarının da sürdürüldüğünü bildirdi.
Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) bünyesinde faaliyet gösteren Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü (NATEN), enerji sektörü ve sanayide kritik öneme sahip nadir toprak elementlerinin (NTE) üretilmesi ve geliştirilmesiyle ilgili çalışmalarını sürdürüyor.
