Ömer Bolat: Türkiye'de e-Ticaret Hacmi 3 Trilyon TL, Pay %19,1
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TürkMedya e-Ticaret ve Perakende Zirvesi'nin açılış konuşmasını İstanbul Finans Merkezi'ndeki Halkbank Genel Müdürlüğü'nde yaptı. Zirvede küresel ve yerel e-ticaret verilerini paylaşan Bolat, dijitalleşme ve yapay zekanın ticaret üzerindeki etkisine dikkat çekti.
Zirvede öne çıkan veriler
Bolat, küresel çapta e-ticaret satışlarının toplam perakendenin yüzde 19'undan fazla olduğunu, bunun 2027'ye kadar yüzde 25'e çıkmasının tahmin edildiğini aktardı. Ülkemiz açısından da e-ticaretin payının beşte bir, yüzde 19,1 olduğunu vurguladı: "Ülkemizde toplam ticaretin içinde e-ticaretin payı beşte bir, yüzde 19,1. Dünyada da benzer şekilde beşte bir konumundadır."
Bolat, 2024 sonunda Türkiye'de e-ticaret hacminin 3 trilyon lira'ya ulaştığını, perakende ticaretin 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 63,7 artarak 1 trilyon 619 milyar lira'ya yükseldiğini belirtti. E-ticaret hacminin GSYH içindeki payının yüzde 6,5 olduğunu ve 2019-2024 döneminde yıllık bileşik büyüme oranının yüzde 30 olduğunu kaydetti.
Dünya genelinde e-ticaret hacminin 2022'de 5,5 trilyon dolar olduğunu ve 2026 için 8,1 trilyon dolar seviyesinin öngörüldüğünü bildirdi. Ayrıca internet üzerinden mal ve hizmet siparişi verenlerin oranının 2020'de yüzde 35 iken 2025'te yüzde 55,7'ye çıktığını söyledi.
Küresel ticaret ve dijital dönüşüm
Bolat, dünya ticaretinin son dönemde zorlaştığını, gümrük vergilerinin, ticarete engel koymaların ve misillemelerin ticareti daralttığını belirtti. Dünya ticaretinin 2022 öncesi dönemde yıllık ortalama yüzde 5,5-6 büyüme gösterdiğini, yakın dönemde ise bu hızın gerilediğini anlattı. Ayrıca dijitalleşme ve yapay zekâdaki gelişmelerin ticaretin yapılış biçimlerini kökten değiştirdiğine dikkat çekti.
Yasal düzenlemeler ve yenilikler
2024 Ekim ayında Meclis'te e-ticaret kanunu ile ilgili ilave değişikliklerin yapıldığını söyleyen Bolat, bu düzenlemelerin teknolojik yatırımları ve ihracatı teşvik ettiğini aktardı. Yenilenen Ticari Elektronik İleti Şikayet Sistemi ile vatandaşların şikayetlerinin kolaylaşacağını, satıcı haklarının korunması için düzenlemeler yapıldığını belirtti.
Bolat, yenilenmiş ürün sisteminin yaygınlaştırılmasını teşvik ettiklerini ve döngüsel ekonomiye katkı sağlamak amacıyla elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının reklam ve indirim bütçelerinin yüzde 5'ine kadar kısmını yenilenmiş ürünlere ayırma zorunluluğunu anımsattı.
E-ihracat ve dijital destekler
Ticaret Bakanlığı bünyesinde e-ihracatı desteklemek için yeni birimler kurulduğunu aktaran Bolat, mal ihracatına yönelik İhracat Genel Müdürlüğü'nün yanı sıra hizmet ihracatı için ayrı bir genel müdürlüğün bulunduğunu belirtti. E-ihracata yönelik teşvikler ve kolaylıklar sağlandığını, Kolay İhracat Platformu ve E-Kolay İhracat Platformu gibi tek platformdan dijital danışmanlık hizmetleri sunan mekanizmalar kurduklarını söyledi.
Yapay zekanın rolünü artırmaya dönük hazırlıkları da paylaşan Bolat, ChatGPT ve yapay zeka araçlarına ilişkin kılavuzlar, potansiyel e-ihracat pazarları raporları ve gümrük uygulamaları rehberlerinin hazırlandığını belirtti. 2024'te gerçekleştirilen İstanbul Küresel E-İhracat Zirvesi (IGEXX)'in yaklaşık üç bine yakın uluslararası katılıma ev sahipliği yaptığını ve zirvenin ikincisinin gelecek yıl Eylül ayında planlandığını aktardı.
Sonuç
Bolat, dijitalleşmeyi ve e-ticareti dikkate almayan işletmelerin rekabetçi kalmasının mümkün olmadığını vurgulayarak KOBİ'ler, kadın ve genç girişimcilerin e-ticarette aktif olmasının sevindirici olduğunu belirtti. Konuşmasını, "Dünya dijitalleştikçe üretim ve ticaret kalıpları hızla değişmekte, mevzuatların da buna ayak uydurması gerekmekte, biz de bunları yapıyoruz." sözleriyle tamamladı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TürkMedya'nın İstanbul Finans Merkezi'nde düzenlediği e-Ticaret ve Perakende Zirvesi'ne katılarak konuşma yaptı.
