ABD-Ukrayna Anlaşmasında Rusya'nın Kontrolündeki Madenlerin Geleceği Belirsiz
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bugün ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray'da kritik bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme, Ukrayna'nın savaş sonrası yeniden inşası için imzalanması planlanan Yatırım ve Kalkınma Fonu anlaşması çerçevesinde yapıldı.
Anlaşmada, Ukrayna'nın Rus ordusunun elinde bulunan topraklarındaki hidrokarbon varlıkları ile nadir toprak elementleri konusunda belirsizlikler devam ediyor. ABD, daha fazla ekonomik fayda sağlamak amacıyla, Ukrayna'nın hidrokarbon kaynaklarını da talep etmek istiyor.
Ukrayna'nın Doğal Gaz, Petrol ve Kömür Durumu
Ukrayna, savaş sonrası değerlendirilmesi hedeflenen hidrokarbon kaynaklarından yüksek gelir elde etmeyi planlıyor. Worldometer verilerine göre, Ukrayna dünya çapında petrol rezervlerinde 51’inci, doğal gazda ise 23’üncü sırada yer alıyor. Ancak, petrol rafineri sisteminin teknolojik geriliği ve Rusya'nın kontrolü bu potansiyelin optimum şekilde kullanılmasına engel teşkil ediyor.
Özellikle 2014’te Kırım’ın yasa dışı ilhakıyla, Ukrayna'nın önemli açık deniz gaz kaynaklarına erişimi kesilmiş durumda. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, Karadeniz ve Azak denizleri, Ukrayna'nın toplam petrol ve gaz üretiminin yaklaşık %5’ini oluşturmakta. 2023’te Rusya'nın Berdyansk ve Mariupol’u kontrol altına almasıyla, Ukrayna'nın Azak denizi ile bağlantısı kopmuştu.
Ukrayna'nın toplamda 9 milyar ton petrol eşdeğeri olduğu tahmin edilen hidrokarbon rezervi bulunmakta. Bu kaynaklar, ülkenin batısındaki Karpat, doğusundaki Dinyeper-Donetsk ve güneyindeki Karadeniz-Azak bölgelerinde yoğunlaşmış durumda. Rusya'nın Donetsk bölgesinin büyük bir kısmını kontrol etmesi, Ukrayna'nın hidrokarbon kaynaklarına erişimini azaltıyor.
Kömür Kaynaklarının Durumu
Ukrayna'nın kömür rezervleri ise dünya genelinde 8. sırada yer almakta. Savaşın ardından, Rusya, doğudaki kömür kaynaklarının önemli bir bölümünü ele geçirdi. Donetsk bölgesi, Ukrayna'nın kömür rezervlerinin çoğunluğunu barındırıyor. İhracat ve sanayi faaliyetlerinin büyük çoğunluğunun yapıldığı Donbas bölgesinde, operasyonel kömür ocaklarının sayısı hızla azalmakta.
Uluslararası basında çıkan haberlere göre, Rus birliklerinin Pokrovsk şehrine yaklaşması, ülkenin son koklaşabilir kömür madeninin kapanmasına neden oldu. Bu durum, Ukrayna'nın enerji bağımsızlığı ve ekonomik geleceği açısından ciddi endişelere yol açıyor.
