BM: 122 Milyon Kişi Savaş ve Zulüm Nedeniyle Yerinden Edildi
Filippo Grandi: Çok taraflılık ve insani kurallar sınanıyor
Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, 2015'ten bu yana savaş ve zulüm nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalanların sayısının neredeyse iki katına çıkarak 122 milyona ulaştığını vurguladı. Grandi bu açıklamayı, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Program Yürütme Komitesinin 76. Genel Oturumunda yaptığı açılış konuşmasında yaptı.
Grandi, dünyanın zorlu ve istikrarsız bir süreçten geçtiğini belirterek, yaşanan durumun anlaşılması için daha basit ifadelerin gerektiğini söyledi. Çok taraflılık fikrinin dahi eleştirildiğini kaydeden Grandi, Gazze, işgal altındaki Batı Şeria, Ukrayna, Sudan ve Myanmar'daki vahşetin, devletler ve devlet dışı aktörlerin uyguladığı şiddetin ve kuralların kasıtlı şekilde terk edilmesinin kanıtı olduğunu ifade etti.
Grandi, gıda almak için sırada bekleyen veya güvenlik için kaçtıkları kamplarda katledilenlerin sivil olduğunu belirtti. İsrail'in saldırıları sonucu hastane ve okulların yıkıldığını, rekor sayıda yardım görevlisinin öldürüldüğünü dile getiren Grandi, "Çatışmanın tarafları, artık uluslararası insancıl hukuka veya herhangi bir kurala uyduklarını bile iddia etmiyor. Bunun yerine askeri yöntemler kullanıldığı sürece ayrım gözetmeyen şiddet haklı gösteriliyor, normlar umursanmıyor" sözleriyle durumu özetledi.
Bütçe krizi ve personel kesintileri
Grandi, BMMYK'nın finansal sıkıntılarına dikkat çekti. BMMYK 2025 bütçesinin önceki yıllara yakın şekilde 10,6 milyar dolar olarak kabul edildiğini hatırlatan Grandi, organizasyonun son yıllarda ihtiyaçlarının yaklaşık yarısını, yani yılda yaklaşık 5 milyar dolar karşıladığını söyledi. 2025 için beklenen katkılarda 2024'e kıyasla %10'luk bir düşüş öngörüldüğünü, ancak gerçek durumun daha da kötüleştiğini belirtti.
Bu yıl yaklaşık 5 bin BMMYK çalışanı işini kaybetti; bu rakam, kurumun iş gücünün 4'te 1'inden fazlasına denk geliyor ve daha fazla işten çıkarmanın öngörülmesiyle bu sayının artmasının beklendiğini kaydetti. Grandi, BM sistemi içindeki bu yılki fon kesintilerinin inanılmaz derecede zararlı olduğunu ve bunun yıkıcı finansal sonuçları olan siyasi tercihlerle ilgili olduğunu ifade etti.
Çağrı: Hukuka uygun önlemler ve umut
Avrupa ve ABD'de yerinden edilmelerle ilgili tartışma ve uygulamaların uluslararası hukukla uyumlu olmadığını belirten Grandi, bu tür düzenlemeler hayata geçirilmeden önce BMMYK ile iletişime geçilmesi çağrısında bulundu: "BMMYK, seçeceğiniz tüm önlemlerin yasal kalması için size tavsiyelerde bulunmak ve destek olmak için burada."
Konuşmasını barış umutları ve dua çağrısıyla sonlandıran Grandi, Gazze'deki savaşın tarifsiz dehşetinin nihayet sona erebileceğine inanılması gerektiğini söyledi.
