Bursa Uludağ Üniversitesi 3D beton yazıcıyla 3 günde 300 m² ev inşa edecek
Türkiye inşaat sektöründe hız ve maliyet odaklı bir dönüm noktası yaşanıyor. Bursa Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği ile Jet Robotik Mühendislik iş birliği sayesinde, 3D beton yazıcı ve yerli katkı karışımları kullanılarak 300 metrekarelik betonarme evin 3 gün içinde tamamlanması hedefleniyor.
Nasıl çalışıyor?
Jet Robotik Otomasyon Direktörü Arda Bayur tarafından geliştirilen sistemte, bilgisayarda hazırlanmış 3 boyutlu proje onaylandıktan sonra makineye yükleniyor. Uludağ Üniversitesi Ar-Ge ekibinin hazırladığı özel solüsyonla karıştırılan beton, tıpkı mürekkeple yazılır gibi katman katman dökülüyor. Nozul milimetrik hassasiyetle ilerliyor ve tüm süreç bilgisayar tarafından yönetiliyor.
Örnek uygulamada 150 metrekare tek katlı bir yapının iç ve dış duvarları 2-3 günde tamamlanabiliyor. Şantiyede tek bir usta bulunmuyor; sistemi 2-3 kişilik teknik ekip kontrol ediyor. Bu yaklaşım maliyeti düşürürken hata payını neredeyse sıfıra indiriyor. Ayrıca sıva ihtiyacı ortadan kalkıyor, duvar yüzeyi makineden çıktığı gibi düzgün oluyor ve elektrik-su tesisatı duvar içine entegre edilebiliyor. Çift katmanlı yapıda araya izolasyon, elektrik ve su tesisatı yerleştirildikten sonra kapatma yapılabiliyor.
Teknoloji yalnızca konut üretimiyle sınırlı değil; aynı yazıcıyla bank, merdiven, masa, süs havuzu, saksı gibi şehir mobilyaları ve mimari tasarımlar da üretilebiliyor.
Maliyet, verimlilik ve Ar-Ge çalışmaları
Arda Bayur sistemin teknik detaylarını şöyle aktarıyor: Harca enjekte edilen katalizör ile karışım çok hızlı bir şekilde ayakta durabilir hale geliyor. Kendi geliştirdikleri yazılımla, yaklaşık bir günlük eğitimle bir operatör makineyi kullanabiliyor. Dünya genelinde hem konvansiyonel hem de 3D yazıcılarla üretilen binalarda ton başına harç maliyeti yaklaşık 150-300 dolar bandında seyrederken, ekiplerinin çalışmalarıyla bunu 70-80 dolar bandına indirdiklerini belirtiyor.
Jet Robotik, 10, 20 hatta 30 katlı binalar için farklı döküm metotları geliştirebilecek Ar-Ge çalışmalarını sürdürüyor ve bu süreçte devlet üniversiteleriyle ortak projeler yürütüyor.
Uygulamalar, ekoloji ve mevzuat beklentisi
Projenin Ar-Ge ortağı Prof. Dr. Ali Mardani ise geliştirdikleri teknolojiyle 24 saatlik kısa bir sürede 200 metrekarelik alanı yazdırıp kullanıma sunabildiklerini söylüyor. Mardani, öncelikli hedefin deprem sonrası hızlı barınma ihtiyacını gidermek olduğunu, ayrıca askeri yapılar, deniz ekosistemleri için resifler ve kent mobilyaları gibi pek çok alanda uygulamalar gerçekleştirdiklerini belirtiyor.
Prof. Dr. Mardani teknolojinin çevresel avantajlarına da vurgu yapıyor: 3 boyutlu üretimde kalıp kullanılmadığı için inşaat üretim giderlerinin yaklaşık %35'ini oluşturan kalıp maliyetleri ortadan kalkıyor ve işçi sayısı azaldığı için iş kazaları düşüyor. Takımın kimya bölümünde geliştirilen ve patentlenen katkı ile çimento üretimindeki sera gazı salınımını %42 oranında azalttıklarını, insan sağlığına zararlı olan krom 6'yı krom 3'e dönüştürdüklerini ifade ediyor. Metinde yer alan hesaplamalar doğrultusunda, ekiplerin ekolojik ve ekonomik karışımları ile maliyetlerin önemli ölçüde düştüğü belirtiliyor.
Prof. Dr. Mardani ayrıca, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın mevzuat çalışmaları ile ilgili değerlendirmesinde, öngörülerine göre 2026 yılında gerekli düzenlemelerin tamamlanmasıyla Türkiye'de çok katlı binaların bu sistemle yazdırılmasının mümkün olacağını belirtti.
Sonuç olarak, Uludağ Üniversitesi ve Jet Robotik iş birliği yerli teknoloji, düşük maliyet ve hızlı üretim vaadiyle Türkiye'de 3D beton yazıcı uygulamalarının yaygınlaşmasına öncülük etmeyi hedefliyor.
HOCALARIN ÇALIŞMALARI
