Claude Romano İstanbul'da: “Edebiyat ve Felsefe Üzerine” Söyleşi
Etkinlik ve Temel Vurgular
Fransız yazar ve filozof Claude Romano, "Edebiyat ve Felsefe Üzerine" başlıklı söyleşide okur ve öğrencilerle bir araya geldi. Ketebe Yayınları tarafından düzenlenen etkinlik, Beyoğlu'ndaki Robinson Crusoe 389 Kitabevi'nde gerçekleştirildi. Romano, William Faulkner'ın edebi temsil anlayışı ve edebiyatla felsefe arasındaki organik ilişkinin altını çizdi.
Felsefe ve Edebiyat İlişkisi
Romano, felsefe ile edebiyatın birbirinden ayrılamayacağını belirterek, "Geçen yüzyılın bütün filozoflarını ele alırsanız, örneğin Delida ve Delueze, hepsi edebiyatla çok güçlü bir şekilde ilgilenmiş. Edebiyat ile felsefe aynı problemlerle ilgileniyor, sadece yöntemleri farklı." ifadelerini kullandı.
Okuma Kültürü, Sosyal Medya ve Yapay Zeka
Sosyal medyanın algılar üzerindeki etkisine değinen Romano, kendi kuşağının kitapla kurduğu ilişkiye vurgu yaptı: "Tüm bilgim çevremden ve ulaştığım kitaplardan" dedi ve internet ile görsel öncelikli bir ortamda yetişen genç kuşağın entelektüel dönüşümünün boyutlarını öngörmenin zor olduğunu ekledi.
Kitapla kurulan ilişkinin yerini hiçbir şeyin tutamayacağını vurgulayan Romano, "Umarım tüm bunlarla baş edebiliriz. Böylece insanlara düşünce özgürlüğünü ve okuma özgürlüğünü korumanın ne kadar önemli olduğunu anlatabiliriz." şeklinde konuştu.
Yapay zekanın gerçeklikle bağlantısına dair eleştirilerde bulunan Romano, yapay zekayı "sorular sorarak satın alınan", "sadık olmayan" ve "gerçekle ilgilenmeyen" bir araç olarak tanımladı. Bu durumun entelektüel bir tehlike yarattığını belirterek, "Cevap alırsınız ama sahip olduğunuz özgürlüğü kaybedersiniz, duygularınızı kontrol etme özgürlüğünü. Düşünme eylemini bir makinenin üzerine sanki bir yükmüş gibi boşaltırsınız. Kendin üzerine düşünmezsen, fikirlerini sarsmazsan hayatın ne anlamı olabilir?" görüşünü paylaştı.
Faulkner Okumaları ve "Yaşamın Ezgisi"
Romano, Türkçe tercümesi Ketebe Yayınları tarafından yayımlanan "Yaşamın Ezgisi" adlı kitabına ilişkin anılarını anlattı: "2004 senesinin yaz aylarını Faulkner'ın romanlarını kapsamlı bir şekilde okumaya ayırdım. Bu okumalardan bir kitap çıkarma planım yoktu. Fakat Faulkner'ı okumaya başladığımda fenomenolojisinin ne kadar güçlü olduğunu fark ettim. Yaz ayları sona erdiğinde çıkardığım notları okudum ve kendi kendime 'Sanırım bu bir kitap oldu.' dedim. Tamamen plansız bir kitaptı. Faulkner da yazma deneyimini tıpkı bu şekilde tarif eder."
Faulkner'ın kurgusal Yoknapatawpha şehrinin sınırlı kültürel özelliklerinin empati sebebiyle evrensel duygulara hitap ettiğini söyleyen Romano, yazarın yarattığı atmosferin okuyucuda geniş bir etki bıraktığını ifade etti.
Kariyer ve Ödüller
1967 doğumlu olan Claude Romano, olay felsefesi ve hadisevi hermeneutik üzerine çalışmalarıyla tanınıyor. Romano, fenomenoloji alanında 2010'da Fransız Akademisi'nin Moran Prize ödülünü aldı. Ayrıca 2011'de Gegner ödülüne ve 2020'de Fransa'nın Grand Prix de Philosophie ödülüne layık görüldü. Romano hâlen Avustralya Katolik Üniversitesinde felsefe profesörü olarak görev yapmaktadır.
Fransız yazar ve filozof Claude Romano, "Edebiyat ve Felsefe Üzerine" başlıklı söyleşiye konuk oldu.
