Dünya Basını Erdoğan-Trump Beyaz Saray Görüşmesini Manşetlere Taşıdı
Dünya medyası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın dün Beyaz Saray'da gerçekleştirdiği görüşmeyi geniş şekilde değerlendirdi. İki liderin ikili ilişkiler, savunma işbirliği ve bölgesel gelişmeler başta olmak üzere birçok kritik konuyu ele aldığı haberlerin ortak başlıkları; F-35 satışı, Rus petrolü ve yaptırımlar oldu.
Associated Press (AP)
AP haberi, ‘‘ABD, NATO müttefiki Türkiye'ye F-35 satış yasağını kaldırmayı değerlendirirken Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı ağırladı’’ başlığıyla duyurdu. Haberde, Washington'un Ankara'ya uyguladığı F-35 satışına yönelik kısıtlamayı yakında kaldırabileceğine dair sinyaller verildiği ve Trump'ın Erdoğan için Suriye konusundaki yaklaşımından övgüyle söz ettiği vurgulandı.
Rusya
Rus medyası görüşmeye geniş yer ayırdı. TASS, ‘‘Erdoğan, bölgesel meselelerin çözümü için Trump ile ortak girişimlerde bulunacaklarını umuyor’’ başlığıyla diplomasi vurgusunu öne çıkardı. RIA haber ajansı, ‘‘ABD Başkanı Trump ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna'yla ilgili barış sürecini ele aldı’’ diye yazdı ve görüşmenin 2 saatten fazla sürdüğüne dikkat çekti. İzvestiya ise Ankara'nın hem Kiev hem Moskova ile doğrudan temasları sürdürebildiğini belirtti.
Katar
El Cezire, Erdoğan'ın 2019'dan bu yana ilk kez Beyaz Saray'da ağırlandığını vurgulayarak savunma sanayisi, ticaret ve küresel çatışmaların gündemde olduğunu aktardı. Haberde Trump'ın Erdoğan için ‘‘Çok saygın biri, kendi ülkesinde, tüm Avrupa'da ve tüm dünyada çok saygı görüyor.’’ ve ‘‘Kendisini Beyaz Saray'da ağırlamak bizim için bir onurdur.’’ sözlerine yer verildi. Ayrıca Gazze ve Ukrayna gibi küresel sorunların da konuşulduğu, Trump'ın ‘‘Bence Suriye'den sorumlu olan kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan'dır, Suriye'yi eski liderinden kurtarmayı başaran kişidir.’’ değerlendirmesi aktarıldı.
Hindistan
India Today haberi ‘‘Trump, Beyaz Saray'da Erdoğan ile görüştü, Türkiye'ye F-35 satış yasağını kaldırmayı düşünüyor’’ başlığıyla verdi; Erdoğan'ın yaklaşık altı yıl sonra Beyaz Saray'a yaptığı ilk ziyaretin dostane bir karşılama ile başladığını yazdı. Haberde Trump'ın Erdoğan'ı ‘‘çok sert bir adam’’ olarak nitelendirdiği ve yaptırımların kaldırılabileceğine dair mesajlar verdiği aktarıldı. The Times of India ve NDTV de Rus petrolü çağrısı ve F-35 gibi savunma konularını öne çıkardı.
Japonya
Japan Times Trump ile Erdoğan arasındaki samimi atmosferi ve bu ilişkinin yaptırımların kaldırılması ile savunma işbirliği için fırsat yaratabileceğini yazdı. Japan Today de Türkiye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılabileceğine dair sinyali ön plana aldı.
İngiltere
BBC, Trump'ın Erdoğan'ın Beyaz Saray'a ilk ziyaretini ‘‘harika’’ sözleriyle nitelendirdiğini aktardı ve Suriye kaynaklı ayrışmanın 2019'a göre azaldığını belirtti. The Guardian ise Trump'ın Türkiye'nin güçlü ordusuna ve F-35 konusuna değindiğini yazdı. Telegraph ise olası bir F-35 anlaşmasının Orta Doğu dengeleri ve İsrail güvenliği üzerindeki etkilerini tartıştı.
Fransa
France 24 haberinde Trump'ın yaptırımları kaldırmaya hazır olduğunu ve Türkiye'den Rus petrolü alımını sonlandırmasını istediğini yazdı. BFMTV ve Les Echos da Trump'ın Erdoğan'a yönelik övgüleri ve iki ülke arasındaki yakınlaşma ihtimalini aktardı.
Almanya ve Avusturya
Frankfurter Allgemeine ‘‘Beyaz Saray'da Saygı’’ başlığı ile Trump'ın Erdoğan'ı Rus petrolünü bırakmaya çağırdığını yazdı. N-TV yaptırımların sona erebileceği sinyaline dikkat çekti. Avusturya medyası (Die Presse, ORF, Kurier) ise Trump'ın Rus enerjisinden vazgeçirme çabasını ve Oval Ofis'teki övgülerini öne çıkardı.
Belçika, Bosna Hersek, Sırbistan
Le Soir, yaptırımların hızlı kalkmasının AB ve NATO dengelerine etkisini analiz etti. Bosna Hersek'in portalları (Klix, Dnevni Avaz) görüşmenin süresi ve imzalanan anlaşmalara vurgu yaptı. Sırp gazetesi Blic, ticaret, yatırım, savunma sanayi ve bölgesel konuların ele alındığını aktardı.
Pakistan
Dawn, Trump'ın Erdoğan'a Rus petrolden vazgeçmesi çağrısını öne çıkardı ve yaptırımların kaldırılabileceği mesajına yer verdi. Haberde Trump'ın Erdoğan'ı ‘‘Bu adam son derece inatçı. Genellikle inatçı insanlardan hoşlanmam ama onu her zaman severim. O sert bir adam.’’ sözleri aktarıldı.
Çin
South China Morning Post görüşmeyi ‘‘Trump, ABD'nin Türkiye'ye F-35 satış yasağını kaldırmayı değerlendirdiği sırada Erdoğan'ı ağırladı’’ başlığıyla verdi. Haberde iki ülkenin karşılıklı ihtiyaçlardan söz ederek anlaşmaya varabileceğine dair ifadeler bulunduğu ve görüşmenin ‘‘iyi’’ geçtiği aktarıldı.
Malezya ve Singapur
Yerel basın, Trump'ın Erdoğan'ın Rusya'dan petrol alımını durduracağına inandığını ve bunun gerçekleştirilmesi halinde Washington'un yaptırımları kaldırabileceğini belirttiğini yansıttı. Ayrıca Trump'ın F-35 satışına istekli göründüğü yorumları yer aldı.
Genel olarak küresel haber organları, Beyaz Saray'daki ikili görüşmenin hem sembolik hem de pratik düzeyde önemli çıktılar doğurabileceği değerlendirmesinde bulundu; F-35, Rus petrolü ve yaptırımlar en çok öne çıkan gündem başlıkları oldu.