Fidan: Savunma sanayi dezenformasyonunu reddediyorum, Suriye ve KAAN değerlendirmeleri
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TRT Haber canlı yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Fidan, savunma sanayinde ortaya çıkan dezenformasyon ve kara propaganda kampanyalarını sert sözlerle eleştirirken, Türkiye'nin milli güvenliğinin bu tür tartışmaların çok ötesinde olduğunu vurguladı.
Savunma sanayi, yerlilik ve dezenformasyon
Fidan, savunma sanayinde üretim ve yerlileşme sürecine emeği geçen binlerce mühendisin çalışmalarına dikkat çekti. Bu alanda üretilen suni tartışmaların, sektördeki emeğe saygısızlık olduğunu belirterek "Bunu açıkçası şiddetle reddediyorum ve kınıyorum." dedi.
Yıllardır süren çalışmanın somut çıktıları olduğuna işaret eden Fidan, savunma sanayindeki yerlilik oranının %20'den %80'e çıktığını; bunun küçümsenecek bir gelişme olmadığını söyledi. Ayrıca, savunma sanayi şirketlerinin ürünlerinin Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından yıllarca kullanıldığını ve elde edilen verilerin mühendislerle paylaşıldığını aktardı.
Yaptırımların kaldırılması yönünde iki yıldır yoğun çaba gösterdiklerini belirten Fidan, ülkeler bazında ilerlemeleri şöyle sıraladı: "Kanada'dan kaldırdıklarımız var. Hollanda'yı, Norveç'i, Belçika'yı kaldırdık. Almanya'daki konular büyük ölçüde kalktı. Amerika'dakilerin bir kısmı kalktı, bir kısmı duruyor." Fidan, yaptırımların kaldırılmasının ilgili kurumların talebi doğrultusunda kendisinin görevi olduğunu ifade etti.
Suriye: Halk Meclisi, bütünlük ve bölgesel riskler
Fidan, Suriye'deki son gelişmelerle ilgili olarak yarın delegeler aracılığıyla Halk Meclisi seçimlerinin yapılacağını ve bunun kurumsallaşma açısından önemli bir adım olduğunu söyledi. Seçimlerin dört yıllık görev süresine sahip bir Halk Meclisini belirleyeceğini vurguladı.
Ülkenin fiziksel bütünlüğünü tehdit eden unsurların ortadan kaldırılması gerektiğini belirten Fidan, özellikle YPG için "YPG'nin belli bir açıktan artık niyetini ortaya koyup Şam'la anlaşması gerekiyor." dedi. Güneydeki Dürzi meselesinin de her iki tarafın kabul edebileceği bir perspektifle, ülke bütünlüğünü tehlikeye atmadan çözülmesi gerektiğini ekledi.
Fidan, Suriye'deki durumu daha fazla bozma potansiyeline sahip aktörler arasında İsrail'e dikkat çekerek, olası bölünme girişimlerinin Türkiye tarafından kabul edilmeyeceğini belirtti. Suriye'nin yeniden inşası için ABD ve AB'nin yaptırımları gevşetmesinin, finans ve yatırım engellerini kaldırarak mültecilerin kısmi dönüşünün ekonomiye katkı sağlayacağını söyledi.
Ayrıca, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani'nin Türkiye'yi ziyaret edeceğini belirterek "İnşallah bu çarşamba günü de meslektaşımız, Suriye Dışişleri Bakanı Türkiye'ye gelecek." ifadesini kullandı.
Rusya-Ukrayna savaşı ve müzakere zemini
Rusya-Ukrayna savaşına dair değerlendirmesinde Fidan, taraflar arasındaki müzakere çabalarına ve lider görüşmelerine işaret etti. Son dönemde ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Alaska'da görüştüğünü hatırlattı ve Türkiye'nin de taraflarla görüşmelerini sürdürdüğünü aktardı.
Fidan, mevcut durumun iki tarafın da taviz vermekten kaçındığı bir aşamada olduğunu belirterek, "Sorunun nerede olduğu artık belli." dedi. Donetsk'te Rusların alamadığı yüzde 25-30 civarındaki alanın tartışma konusu olduğuna değindi ve bu tür askeri argümanların diplomatik olarak buluşturulması gerektiğini vurguladı.
Avrupa'nın güvenlik algısında bir alarm düzeyine gelindiğini, hava sahası ihlalleri ve artan tehdidin ülkeleri savunma harcamalarını artırmaya ittiğini anlattı. Türkiye'nin çatışmanın bir an önce sonlandırılması gerektiği yönündeki duruşunu yineleyerek, çözüm için gerekli formülün yakın olduğunu ifade etti.
Dış politika, liderlik ve Türkiye'nin rolü
Fidan, Türkiye'nin dış politika dönüşümünü 2002 sonrası milli politika yönelimleri bağlamında değerlendirdi. Soğuk Savaş döneminde dış politikanın otomatik pilota bağlandığını, sonrasında daha güçlü, uzun erimli bir liderliğe dayanan bir yaklaşım geliştirildiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu süreçteki rolüne vurgu yaparak liderliğin önemini dile getirdi.
Ülkenin hem savaşlardan uzak tutulması hem de müttefiklere güven verilmesi için kalıcı bir sistem kurmanın zor ama gerekli olduğunu belirten Fidan, "Bu kritik eşikte bizim Cumhurbaşkanımıza daha uzun yıllar ihtiyacımız var." diyerek güçlü ve istikrarlı liderliğin devam etmesi gerektiğini vurguladı.
Hakan Fidan canlı yayındaki değerlendirmelerinde, savunma sanayi, Suriye süreci, yaptırımların kaldırılması ve Rusya-Ukrayna krizinin yol haritasına ilişkin kapsamlı bir çerçeve sundu ve Türkiye'nin diplomasideki aktif rolüne dair kararlılığını yineledi.
