Güney Afrika Anayasa Mahkemesi: 4 Ay 10 Günlük Ücretli Doğum İzni Ebeveynler Arasında Paylaşılabilecek
Anayasa Mahkemesi cinsiyet eşitliği gerekçesiyle mevcut düzenlemeyi iptal etti
Johannesburg'da toplanan Güney Afrika Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi, cinsiyet eşitliği ilkesine dayanarak, toplam 4 ay 10 günlük ücretli doğum izninin anne ve baba arasında paylaştırılabileceğine hükmetti.
Mahkeme, mevcut yasada kadınlara tanınan 4 ay ile erkeklere tanınan 10 gün iznin Anayasa'daki eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Gerekçeli kararda, cinsiyete bakılmaksızın tüm ebeveynlerin iş ve bakım sorumlulukları arasında denge kurma hakkına sahip olması gerektiği vurgulandı.
Karara göre, babalara şu an tanınan 10 günlük izin hakkı korunacak; böylece toplam 4 ay 10 günlük ücretli doğum izni ebeveynlerin tercihine göre paylaşılabilecek. Biyolojik doğumlarda ise doğuma hazırlık ve doğum sonrası iyileşme süreci dikkate alınarak bu süre için anneye öncelik tanınmasına karar verildi.
Mahkeme, ebeveynler arasında iznin paylaşımı konusunda anlaşmazlık yaşanması halinde izin günlerinin mümkün olduğunca eşit şekilde bölüşülmesi gerektiğini hükmetti. Ayrıca gerekli yasal düzenlemelerin yapılabilmesi için parlamentoya 36 ay süre verildi.
Dava, çocuk bakım sorumluluğunu eşit paylaşmak isteyen Güney Afrikalı Werner ve Ika van Wyk çifti tarafından, bir sivil toplum kuruluşunun desteğiyle 2023 yılında açılmıştı.
Mahkemenin bu kararı, Güney Afrika'da iş ve aile yaşamı dengesine ilişkin tartışmalarda önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.