II. Dünya Savaşı'nda Türklerin Kayıpları: Prof. Dr. Ali Satan'ın Değerlendirmesi
Eskişehir Türk Ocakları'nda düzenlenen toplantı
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Satan, Eskişehir Türk Ocakları'nda yaptığı konuşmada, 1939-45 yılları arasında süren II. Dünya Savaşı boyunca Türkiye'nin fiilen savaşa katılmadığını ancak savaşın Türk dünyası üzerinde ağır sonuçlar bıraktığını vurguladı.
Satan, Türkiye'nin savaşın sonlarına doğru müttefiklerin yanında yer aldığını ilan ettiğini, ancak savaşın zaten büyük ölçüde sona ermiş olduğunu belirtti. Konuşmasında dikkat çektiği başlıca veriler şunlardı:
- Sovyet ordusunun yaklaşık %40'ının Türk soylu olduğu, yapılan hesaplamalara göre Sovyetlerin 6 milyon Türk'ü askere aldığı belirtildi.
- Bu askerlerin arasında Özbek, Kırgız, Kazak, Türkmen, Azerbaycan Türkleri, Kafkasya ve Kırım Türkleri gibi toplulukların bulunduğu kaydedildi.
- Savaşta en çok kaybın Sovyetler tarafından verildiği; sırasıyla 27 milyon (Sovyetler), 20 milyon (Çin), 12 milyon (Almanya), 6 milyon (Polonya) ve Türk soylulardan takriben 4,5 milyon kadarının hayatını kaybettiği ifade edildi. Satan, ayrıca Sovyet ordusu içindeki adı sanı, soyu sopu Türkoğlu olan 6 milyon Türk soyludan yaklaşık 4 milyonunun öldüğü veya kaybedildiğini söyledi ve "harbe güya girmedik amma Türk Milleti harbin tam da ortasındaydı" dedi.
Prof. Dr. Satan, Türkiye dışındaki bütün Türklerin savaşa katıldığını ancak bunun kendi rızalarıyla gerçekleşmediğini; işgal altındaki bölgelerde özellikle Sovyetler tarafından askere alınanların ön cephanelere gönderildiğini anlattı.
Savaşta ölenlerin şanslı sayılabileceğini, esir düşenlerin ise esir kamplarında açlık, hastalık ve zulümle karşılaştığını belirten Satan, esirlerin karşılaştığı muamelenin, Stalin döneminde teslim edilenlerin kurşuna dizilmesi, sürgünler, parçalanmış aileler ve artan baskılar nedeniyle acıların 1990'lara kadar devam ettiğini söyledi.
Konuşmasında akademik çalışma eksikliğine de dikkat çeken Prof. Dr. Ali Satan, Türk Devletleri Teşkilatı'nın bu acıları duyurmayı görev edinmesi ve özellikle sinema ile belgesel yapımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı.
Toplantıya çok sayıda ilgili ve heyecanlı dinleyici katıldı. Soru-cevap bölümünün ardından Eskişehir Türk Ocağı Başkanı Prof. Dr. Nedim Ünal, bu çalışmanın Türk dünyasında milli bilinç ve hissiyatın uyanması ve gelecek nesillere aktarılması için bir başlangıç olmasını dileyerek Satan'a Şükran Beratı takdim etti.
ESKİŞEHİR TÜRK OCAKLARINDA 2. DÜNYA SAVAŞINDA TÜRKLER KONUŞULDU. MARMARA ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. DR. ALİ SATAN,
