Bakan Uraloğlu Almatı'da: İstanbul Kuzey Demiryolu Geçişi İhalesi Hedefinde
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kazakistan'ın Almatı kentinde katıldığı New Silk Way 7. Uluslararası Ulaştırma ve Lojistik İş Forumunun stratejik oturumunda önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Uraloğlu, İstanbul’un Avrupa ve Asya yakalarını birleştirecek yeni demiryolu girişimine dair hedeflerini paylaştı: “Bu yıl içerisinde, İstanbul Kuzey Demiryolu Geçişi Projesi’nin ihale ilanına çıkmayı hedefliyoruz.”
Küresel koridorlar ve jeopolitik baskılar
Uraloğlu, konuşmasında jeopolitik gerilimlerin mevcut ulaştırma koridorlarının işleyişini doğrudan etkilediğini vurguladı. Rusya-Ukrayna Savaşının yalnızca enerji piyasalarını değil, Avrupa ile Asya arasındaki kara ve deniz lojistiğini de yeniden şekillendirdiğini belirtti ve şu değerlendirmeyi paylaştı: “Geleneksel 'Kuzey Koridoru'nun kullanımı azalırken Orta Koridor ve Güney rotaları öne çıkıyor. Ancak bu kayış, altyapı ihtiyaçları ve koridor yönetimindeki eksiklikler nedeniyle hâlâ istenen verimliliği sağlayamıyor.”
Ayrıca iklim değişikliği ve güvenlik risklerinin deniz yolu taşımacılığını kırılganlaştırdığını, bu nedenle kara ve demir yolu ağlarının dayanıklılık ve sürdürülebilirlik açısından daha fazla önem kazandığını kaydetti. Örnek olarak Panama Kanalı’ndaki kuraklık ve Süveyş’teki güvenlik riskleri gösterildi.
Orta Koridor’un potansiyeli ve gereklilikleri
Uraloğlu, Avrasya coğrafyasının tarihsel olarak İpek Yolu’nun canlılığını barındırdığını hatırlatarak, bölgenin günümüzde küresel ticaretin yeniden şekillendiği bir dönüşüm içinde olduğunu söyledi. Orta Koridorun Çin’den Avrupa’ya en kısa bağlantıyı sunduğunu ve Süveyş Kanalı’ndan geçen deniz yoluna kıyasla daha kısa transit süresi sağladığını belirtti. Bu avantajın küresel ticarette milyarlarca dolar tasarruf anlamına geldiğini vurguladı.
Dünya Bankası verilerine atıfta bulunan Uraloğlu, Orta Koridorun kapasitesinin artırılması halinde 2030 yılına kadar Çin-AB ticaretinde yüzde 30’luk bir artış ve yük hacminde üç katına varan bir büyüme öngörüldüğünü aktardı. Bu koridorların geliştirilmesinin sadece maliyetleri düşürmekle kalmayıp teslimat sürelerini ve karbon emisyonlarını da azaltacağını ifade etti.
“Orta Koridor'un geleceği, ülkelerimizin birlikte atacağı adımlara bağlıdır” değerlendirmesini yapan Uraloğlu, gümrük süreçlerinin hızlandırılması, dijital entegrasyon ve yatırımların koordinasyonunun önemine işaret etti.
Türkiye'nin bölgesel rolü ve büyük projeler
Türkiye’nin Asya ile Avrupa arasında doğal bir lojistik köprü konumunda olduğunu vurgulayan Uraloğlu, bu stratejik avantajın bölgesel ve küresel ticaretin geliştirilmesi, tedarik zincirlerinin çeşitlendirilmesi ve sürdürülebilir kalkınma için etkin şekilde kullanıldığını söyledi.
Uraloğlu, son yıllarda yapılan yatırımların Avrasya entegrasyonuna katkı sağladığını belirterek, “Bu yıl ağustos ayında Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan arasında ekonomik işbirliğini güçlendirecek, bölgesel barışı pekiştirecek, Güney Kafkasya’da ekonomik işbirliğini artıracak, sınırların açılmasını ve diplomatik ilişkilerin normalleşmesini hızlandıracak Zengezur Bağlantısı’nın Türkiye kesiminin temelini attık.”
Toplam uzunluğu 224 kilometre olan Zengezur Demiryolu Hattı ile Hazar ile Akdeniz havzası arasında yeni bir demiryolu güzergâhı oluşturulacağını belirten Uraloğlu, İstanbul projesine ilişkin olarak ise şunları söyledi: “Bu proje, İstanbul’un Avrupa ve Asya yakalarını birbirine bağlayan, yüksek kapasiteli ve ağır yük taşımacılığına uygun demiryolu bağlantısının tesis edilmesini hedefleyen stratejik bir altyapı girişimidir. Bu proje ile halihazırda Asya ile Avrupa arasında İstanbul Boğazı’nın altında yer alan Marmaray ile sağlanan demir yolu taşımacılığının kapasitesini çok ciddi oranda artırmış olacağız.”
Çok taraflı işbirliği ve Büyük Avrasya vizyonu
Uraloğlu, koridorların sürdürülebilir ve rekabetçi olabilmesi için bölgesel işbirliği ve çok taraflı anlaşmaların hayati önem taşıdığını vurguladı. Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Şanghay İşbirliği Örgütü gibi platformlarda geliştirilen çerçeve anlaşmaların sınır geçişlerini kolaylaştırma, gümrük işlemlerini dijitalleştirme ve standartları uyumlaştırma açısından katkı sağladığını söyledi. Türkiye’nin dijitalleşme, yeşil lojistik ve sürdürülebilir taşımacılık alanlarında öncü girişimlerde bulunduğunu belirtti.
Altyapı eksiklikleri, kapasite kısıtları, uzun prosedürler ve jeopolitik risklerin koridorların potansiyeline ulaşmasını engellediğini ifade eden Uraloğlu, Kazakistan ile ikili ulaştırma işbirliğinin bu alandaki önemine dikkat çekti.
“'Büyük Avrasya' vizyonu, aslında sadece bir ulaşım meselesi değil, halklarımızın refahını artıracak, barışı ve işbirliğini güçlendirecek bir stratejik vizyondur. Türkiye olarak bu vizyonun güçlü bir parçası olmaya devam edeceğiz.”
Oturumda Bakan Uraloğlu’nun yanı sıra Kazakistan Ulaştırma Bakanı Nurlan Sauranbayev, Özbekistan Ulaştırma Bakanı İlham Mahkamov, Belarus Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı Aleksey Lyahnoviç ve Pakistan İletişim Bakanı Abdul Alim Han de konuşmacı olarak yer aldı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türk Devletleri Teşkilatı Üyesi Ülkelerin Ulaştırma Bakanlarının 8. Toplantısı için bulunduğu Kazakistan’ın Almatı şehrinde, “New Silk Way” 7. Uluslararası Ulaştırma ve Lojistik İş Forumu’nun stratejik oturumunda konuşma yaptı.
