Kalkınma Yolu ile Türkiye‑Irak Ticarette Hedef 30 Milyar Dolar
HAYDAR KARAALP - Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye‑Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar, Kalkınma Yolu Projesi'nin iki ülke arasındaki ticarete önemli bir ivme kazandıracağını açıkladı.
Kalkınma Yolu ve ticarete etkisi
Acar, proje ve Irak'ın Dünya Ticaret Örgütü üyeliğinin ikili ticaret hacmini olumlu etkileyeceğini belirterek, 'Kalkınma Yolu Projesi Irak ve Türkiye ticaretine çok büyük bir ivme kazandıracak' dedi. Acar, proje kapsamında sadece transit geçişlerin değil, Irak'ta kurulacak serbest bölgeler ve yeni yatırımların da ön plana çıkacağını vurguladı.
Acar, Türkiye'nin bu aşamada lojistik geçiş noktalarından ziyade serbest bölgeler üzerinden yatırım ve üretim odaklı hareket edeceğini, Türk iş insanlarının bu yatırımlara dahil edilmesi için çalışacaklarını ifade etti.
Ticaret hacmi hedefi: 30 milyar dolar
Türk şirketlerinin inşaat, üretim, sağlık, tarım, enerji ve dijitalleşme alanlarındaki tecrübelerinin Irak'ta yapılacak yatırımlara katkı sağlayacağını söyleyen Acar, 'Hedefimiz ticaret hacminin 30 milyar dolar olması' ifadesini kullandı. Acar'a göre bunun gerçekleşmesi için Kalkınma Yolu, Irak'ın DTÖ'ye katılması ve yabancı yatırımcılara açılan yeni fırsatlar belirleyici olacak.
Projenin Ovaköy üzerinden geçecek bir güzergahta lojistiği rahatlatacağını belirten Acar, yük trafiğinden yalnızca Irak'ın değil, Türkiye, Orta Doğu, Afrika ve Avrupa'nın da fayda sağlayacağını aktardı. Ayrıca yol üzerinde yapılacak oto ve demiryolu yatırımlarında Türk iş insanlarının aktif rol alabileceğini söyledi.
Yatırım, ortaklık ve şirketlerin rolü
Acar, Irak'ta Türk firmalarının bugün daha çok taşeron konumunda bulunduğunu, yeniden imar projelerinde ana rolün genişletilmesi gerektiğini belirtti. Daha önce yabancı ortaklık oranının yüzde 49 ile sınırlı tutulduğunu hatırlatan Acar, Meclis'e sunulan teklife göre yabancı firmalara kayıt yaptırmaları halinde kendi başlarına yatırım yapma hakkı tanınacağını kaydetti.
Vize, gümrük ve para transferi sorunları
Türk yatırımcıların karşılaştığı en önemli engelin vize uygulamaları olduğunu belirten Acar, konuyu Başbakan Muhammed Şiya es‑Sudani'ye ilettiklerini ve Irak Başbakanı'nın vize işlemlerinde dijital sisteme geçileceğini dile getirdi. Acar, Başbakan Sudani'nin 'Türk iş dünyasıyla çalışmak istediklerini' ifade ettiğini aktardı.
Bunun dışında lojistik anlamda da sorunlar yaşandığını söyleyen Acar, Irak'ın kuzey ve güneyi arasındaki gümrük tarifesi farklılıklarının bazı Türk mallarının geçişini zorlaştırdığını belirtti. Para transferlerinde geçmişte yaşanan kısmi sorunların çözüldüğünü, şu anda 'avro' ile transferlerin rahatça yapılabildiğini, Türk bankalarının ise uygulanan kurallar nedeniyle transferleri dolar üzerinden gerçekleştirdiğini ifade etti.
Kerkük, güney yatırımları ve enerji sevkiyatı
Acar, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) yatırım doygunluğuna ulaşıldığını, bu nedenle yatırımların Irak'ın diğer 15 vilayetinde, özellikle güney ve Kerkük bölgesinde değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Kerkük'ün kuzey ile güney arasında köprü görevi gördüğünü ve burada yapılacak yatırımların uzun vadede fayda sağlayacağını söyledi.
Güvenlik endişelerinin bazı firmaların çekincelerine yol açtığını, ancak bu sorunların çözülebileceğine inandıklarını belirten Acar, üretim, enerji ve inşaat başta olmak üzere birçok alanda fırsat bulunduğunu kaydetti. Ayrıca IKBY'deki petrolün Ceyhan Limanı üzerinden yeniden sevkiyatına başlanmasının memnuniyet verici olduğunu ve bunun iki ülke arasındaki ticareti güçlendireceğini sözlerine ekledi.
Halit Acar özetle, Kalkınma Yolu Projesi, DTÖ üyeliği ve yatırımcı dostu adımların hayata geçirilmesiyle Türkiye‑Irak ticaretinin önemli ölçüde artabileceğini, hedeflerinin 30 milyar dolara ulaşmak olduğunu belirtti.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar, Kalkınma Yolu Projesi'nin iki ülke ticaretine büyük ivme kazandıracağını söyledi. Acar, Türkiye ve Irak arasındaki ticaret hacmi, Türkiye'nin Irak'taki yatırımları, Türk şirketlerinin çalışmaları ve Kalkınma Yolu Projesi'yle ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
