Sivas’ta 38 Yıldır Yemeni Ustası Zafer Kıtlık: Bu Meslek Kaybolmasın
Sivas’ta 38 yıldır yemeni üreten Zafer Kıtlık, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan geleneksel ayakkabı kültürünü yaşatmak için mücadele ediyor. 51 yaşındaki usta, küçük yaşta başladığı mesleğini yıllardır aynı dükkânda sürdürüyor ve yemeninin değerine dikkat çekiyor.
Gelenekten moderne: Yemeninin dezavantajları ve avantajları
Kıtlık, Anadolu’nun köklü ayakkabı geleneği olan yemeniye talebin azaldığını vurguluyor. Fabrikasyon ayakkabıların yaygınlaşmasının bu geleneği yok olma noktasına getirdiğini belirten usta, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Kilis’in ardından Sivas ve çevre illerde de ustalar tarafından sürdürülmeye çalışılan yemeni kültürünün yıldan yıla ilgi kaybettiğini söylüyor.
Yemeninin yüzü tamamen hakiki deriden, alt tabanı manda köselesinden yapılıyor. Kıtlık, bu yüzden yemeninin hiçbir kimyasal madde içermediğini, terletme, koku ve mantar gibi sağlık sorunlarına yol açmadığını özellikle belirtiyor. El işçiliğiyle tek tek üretilen yemeni hem sağlıklı hem de dayanıklı olmasına rağmen yeterli talebi göremiyor.
El emeği, üretim kapasitesi ve fiyat
Kıtlık, yemeni üretiminin tamamen el yapımı olduğunu ve hiçbir zaman makine kullanılmadığını aktarıyor. Bir çift ayakkabıyı çok emek sarf ederek yaptıklarını, üretimin günlük olarak 1 çift ile 10 çift arasında değiştiğini ifade ediyor. Yeni çıkan spor ayakkabıların kimyasal ve suni malzemelerden yapıldığını, bu nedenle sağlık açısından olumsuzluklar oluşturduğunu belirtiyor.
Günümüzde tüketicilerin spor ayakkabıyı tercih etmesinin rahatlık ve fiyat avantajından kaynaklandığını söyleyen Kıtlık, yemeniye talebin neredeyse yok denecek kadar az olduğunu dile getiriyor. Bir sezonda sadece 2 çift yemeni sattığını ve bu yüzden yeniden kundura tamiri işine döndüğünü anlatıyor. Yemeni fiyatını bin 500 lira olarak açıklıyor.
Ustanın çağrısı
Zafer Kıtlık, kaybolan bir mesleği yeniden canlandırmak için vatandaşların yemeni alıp kullanmasını istiyor. Kıtlık, el işçiliğiyle sevgiyle yaptığı bu ayakkabının tercih edilmesini ve geleneksel ayakkabı kültürünün yaşatılmasını talep ediyor.
SİVAS'TA 38 YILDIR YEMENİ ÜRETEN ZAFER KITLIK, YOK OLMAYA YÜZ TUTAN GELENEKSEL AYAKKABI KÜLTÜRÜNÜ AYAKTA TUTMAYA ÇALIŞIYOR. "BU MESLEK KAYBOLMASIN" DİYEN KITLIK, MESLEĞİ YENİDEN CANLANDIRMALARI İÇİN VATANDAŞLARIN YEMENİ ALIP KULLANMALARINI İSTEDİĞİNİ SÖYLEDİ.
