Tokayev: Orta Asya-Rusya Zirvesi bölgesel işbirliğinde yeni sayfa açacak
Zirve ve temel mesajlar
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de düzenlenen 2. Orta Asya-Rusya Zirvesi'nin sonuçlarının istikrar ve ilerleme adına bölgesel işbirliğinde yeni bir sayfa açacağını açıkladı.
Tokayev, zirvede yaptığı konuşmada Orta Asya'nın potansiyelinin dünyanın önde gelen ülkelerinin bu formattaki müzakerelere ilgisini artırdığını, zirvenin bundan 3 yıl önce Kazakistan'ın başkenti Astana'da gerçekleştirildiğini kaydetti.
Tokayev, toplantının amacını şu sözlerle özetledi: "Bugünkü toplantının amacı, Rusya ile uzun vadeli çok taraflı ilişkilere yeni ivme kazandırmak."
Kazakistan–Rusya ilişkileri ve ekonomik bağlar
Tokayev, Orta Asya ülkeleri arasında Kazakistan için Rusya ile ilişkilerin önemine vurgu yaparak, "Burada ülkelerimiz arasında dünyanın en uzun sınırının (7 bin 591 kilometre) olduğunu belirtmek yeterli olacaktır" dedi. Tokayev, jeopolitik çalkantılara ve küresel ekonomik istikrarsızlığa rağmen Rusya'nın Kazakistan'ın müttefiki ve stratejik ortağı olduğunu vurguladı.
Ekonomik ilişkilerle ilgili olarak Tokayev, Rusya'nın Orta Asya ülkeleriyle ticaret hacminin yarısından fazlasının Kazakistan'ın payına düştüğünü ve geçen yıl iki ülke arasındaki karşılıklı ticaret hacminin 28 milyar dolar olduğunu açıkladı.
Enerji, su kaynakları ve altyapı işbirliği
Tokayev, Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (CPC) üzerinden taşınan Kazak petrolüne ilişkin olarak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e teşekkür etti. Tokayev, 2024 yılında CPC aracılığıyla 63 milyon ton Kazak petrolünün taşındığını ve ayrıca Kazakistan üzerinden her yıl Çin'e 10 milyon ton Rus petrolü sevk edildiğini belirtti.
Ayrıca Tokayev, Hazar Denizi'nin çekilmesiyle ilgili olarak Rusya ile sınır aşan su kaynakları yönetimi konusunda acil işbirliğine dikkat çekti.
Dil politikası ve bölgesel güvenlik
Kazakistan'da Rusçanın kullanımı hakkında Tokayev, gençlerin Rusçaya hakim olmasının önemini vurguladığını, ancak bunun Kazakçanın devlet dili statüsünü güçlendirme çabalarını engellemediğini belirtti: "Kazakçaya gereken önemin verilmesine devam edilecektir."
Tokayev, Afganistan faktörünün Orta Asya'nın güvenliğinde önemli yer tutmaya devam ettiğini ve bu bağlamda Birleşmiş Milletler Afganistan Yardım Misyonu ile işbirliğinin faydalı olabileceğine işaret etti.
Sonuç ve ziyaret duyurusu
Tokayev, Duşanbe Zirvesi'nin sonuçlarının Orta Asya ülkeleri ve Rusya'da istikrar ve ilerleme adına bölgesel işbirliğinde yeni sayfa açacağına inandığını ifade etti ve 12 Kasım'da Rusya'ya resmi ziyaret gerçekleştireceğini duyurdu.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Tacikistan'ın başkenti Duşanbe’de düzenlenen 2. Orta Asya-Rusya Zirvesi'ne katılarak konuşma yaptı.
