Trump: 'Erdoğan benim dostum' — NATO, Ukrayna ve Venezuela değerlendirmesi
ABD Başkanı Donald Trump, verdiği geniş röportajda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkisini öne çıkarırken, Ukrayna-Rusya savaşı, Avrupa'nın göç politikaları, Venezuela ve NATO'ya ilişkin sert değerlendirmelerde bulundu.
Erdoğan ile ilişki
Trump, Erdoğan hakkında 'Erdoğan benim dostum' ifadelerini kullanarak, onu 'çok çetin bir adam' ve 'güçlü bir ülke, güçlü bir ordu kurdu' şeklinde tanımladı. Trump, 'O ve ben her şeyi çok hızlı bir şekilde hallediyoruz' diyerek Türkiye ile kişisel temaslarının yoğun olduğunu belirtti.
Ukrayna-Rusya savaşı ve barış görüşmeleri
Trump, barış taslakları üzerinde çalışıldığı hatırlatıldığında hangi ülkenin güçlü olduğu sorusuna 'Hiç şüphe yok, Rusya. Çok daha büyük bir ülke.' yanıtını verdi ve bu savaşın 'asla yaşanmaması gereken' bir çatışma olduğunu savundu. Trump, kendi yönetimi olsaydı bu savaşın yaşanmayacağını iddia etti.
Müzakerelere ilişkin olarak Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'i kendilerine sunulan son taslağı okumamakla eleştirdi: 'Öneriyi okuması lazım. Aslında henüz okumadı... Bence okumak için zaman ayırmalı.' Trump, halkın ve üst düzey yetkililerin öneriyi beğendiğini söyledi.
Seçimler konusunda Trump, 'Bence Ukrayna’nın artık seçim yapma zamanı geldi. Seçim yapmamak için savaşı kullanıyorlar' diyerek Ukrayna'daki demokratik sürecin etkilendiğini savundu.
Trump, Ukrayna'nın savaşta önemli toprak kayıpları yaşadığını belirterek 'Koca bir sahil şeridini kaybettiler' ifadesini kullandı ve kaybedilen toprakların stratejik değerine dikkat çekti.
ABD seçimleri ve bağlam
Trump, ABD seçimlerinin 'hileli' olduğunu öne sürerek Ukrayna politikasını bu iddia üzerinden değerlendirdi: 'Eğer seçimimiz hileli olmasaydı... şu anda Ukrayna’dan bile bahsetmiyor olurdunuz.'
Avrupa ve göç eleştirileri
Yeni ulusal güvenlik stratejisi bağlamında Trump, Avrupa'nın göç politikalarını sert sözlerle eleştirdi: 'Göçmenlik politikaları tam bir felaket.' Trump, kendi döneminde sınırları 'yedi aydır sıfır' iddiasıyla kapattığını ve göçü büyük oranda azalttığını savundu.
Avrupa'ya gelenlerin kaynaklarına dair iddialarında ise Afrika, Orta Doğu ve Kongo gibi bölgelerden gelenleri işaret etti ve Avrupa liderlerini 'politik doğruculuk' gerekçesiyle geri göndermedikleri için eleştirdi.
Şehir liderleri, NATO ve savunma harcamaları
Paris ve Londra'yı örnek gösteren Trump, Londra Belediye Başkanı Sadiq Khan'ı ağır sözlerle eleştirerek 'korkunç, gaddar, iğrenç bir belediye başkanı' dedi. Bununla birlikte Avrupa'yı yönetmek istemediğini, ancak ilgilendiğini söyledi.
NATO hakkında Trump, ittifakın savunma harcamalarını artırmasını kendi baskısına bağlayarak 'NATO bana Baba diyor' ifadesini kullandı ve ülkelerin GSYH'lerinin yüzde 2'si hedefini yukarı çektiğini savundu.
Venezuela ve askeri seçenekler
Venezuela konusunda Trump, Maduro'nun 'günlerinin sayılı' olduğunu söyledi ancak doğrudan kara harekâtı konusunda net bir taahhütte bulunmadı: 'Bu konuda yorum yapmam, bunu kesin olarak söyleyemem.'
Venezuela'dan gelişen göç ve güvenlik tehditleri hakkında sert ifadeler kullanan Trump, teknelerin uyuşturucu taşıdığını ve bunların vurulmasının Amerikan yaşamlarını kurtardığını iddia ederek 'Her seferinde bir tekneyi batırdığımızda 25 bin Amerikalının hayatını kurtarıyoruz' dedi. Ayrıca bu tür operasyonların Meksika ve Kolombiya'ya kadar genişletilebileceğini söyledi.
Değerlendirme ve etkisi
Röportajda ayrıca Politico'nun geleneksel 'Politico 28' listesinde Trump'ı 'Avrupa’yı şekillendiren en etkili kişi' olarak seçtiği hatırlatıldı; bu, listeye giren bir Amerikalının ilk kez bu unvanı alması olarak kaydedildi.
Trump'ın görüşleri; Erdoğan ile yakın temas, Ukrayna-Rusya müzakerelerine dair eleştirileri, Avrupa göç politikalarına yönelik sert değerlendirmeleri ve Venezuela'ya olası müdahaleye dair belirsiz söylemleriyle röportajın ana eksenini oluşturdu.
ABD BAŞKANI DONALD TRUMP ABD BASININA VERDİĞİ RÖPORTAJDA, CUMHURBAŞKANI RECEP TAYYİP ERDOĞAN İLE İLİŞKİSİNE DEĞİNEREK, "ERDOĞAN BENİM DOSTUM. O ÇOK ÇETİN BİR ADAM. ASLINDA ONU ÇOK SEVİYORUM. GÜÇLÜ BİR ÜLKE, GÜÇLÜ BİR ORDU KURDU" DEDİ.