Türkiye, Filistin Konusunda Tarihi Adım Atıyor
Türkiye, İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) ve BM ajanslarının işgal altındaki Filistin topraklarındaki faaliyetlerine dair yükümlülüklerini Uluslararası Adalet Divanına (UAD) sunmaya hazırlanıyor. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Türkiye, BM Genel Kurulunun 19 Aralık 2024 tarihli beyanı çerçevesinde yazılı bir dosya sunacak.
Yazılı Beyan UAD'ye Teslim Edilecek
Kaynaklar, yazılı beyanın Lahey Büyükelçisi tarafından bugün UAD'ye teslim edileceğini bildirdi. Türkiye, Norveç'in öncülüğünde başlatılan bu süreçte belirtilen BM Genel Kurul kararına eş-sunucu konumunda olduğunu da vurguladı. Yazılı beyanların UAD'ye teslimi için son tarihin 28 Şubat olduğu kaydedildi.
Öne Çıkan Üç Husus
Türkiye'nin yazılı beyanında üç ana husus öne çıkıyor: BM’ye üye devletlerin sorumlulukları, BM kuruluşlarının ayrıcalıkları ve dokunulmazlıkları, ve İsrail'in Filistin topraklarındaki yükümlülükleri.
BM’ye üye devletlerin yükümlülükleri, BM Şartı kapsamında uluslararası anlaşmazlıkları barışçıl yollarla çözme ve diğer devletlere karşı güç kullanma tehdidinden kaçınma sorumluluklarını kapsıyor. Ayrıca, üye devletlerin, uluslararası hukuk çerçevesinde bağlayıcı olan Güvenlik Konseyi kararlarını uygulaması gerektiği vurgulanıyor.
BM Kuruluşlarının Dokunulmazlıkları
BM kuruluşlarının dokunulmazlığının, bu kuruluşların bağımsız ve etkili bir şekilde faaliyet göstermelerini sağlamaktaki önemi de belirtiliyor. Bu ayrıcalıkların, 1946 tarihli Birleşmiş Milletlerin Ayrıcalıkları ve Dokunulmazlıkları Sözleşmesine dayandığı ifade ediliyor.
İsrail’in Yükümlülükleri ve BM'nin Rolü
İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki yükümlülükleri hakkında ise, BM ve diğer uluslararası aktörlerin varlığına saygı gösterilmesi gerektiği aktarılıyor. Türkiye, BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) faaliyetlerinin hukuki boyutlarına da değiniyor; İsrail’in UNRWA'nın faaliyetlerini yasaklama kararının hukuki geçerliliğini sorguluyor.
Uluslararası Hukuka Vurgu
Kaynaklar, Türkiye'nin, İsrail'in uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerini ihlal etmesinin, insani yardımların engellenmesi gibi durumların uluslararası hukuk düzenini zedelediğini belirttiğini aktardı. Türkiye, UAD'ye sunduğu yazılı beyan ile İsrail'in uluslararası hukuk çerçevesindeki yükümlülüklerini teyit eden bir tavsiye kararı yayınlanması talebinde bulunuyor.