Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, ICPA 27. Konferansı'nı açtı
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Adalet Bakanlığı Türkiye Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde düzenlenen Uluslararası Islah ve Ceza İnfaz Kurumları Birliği (ICPA) 27. Yıllık Konferansı açılışında konuştu. Tunç, birliğin başkanlığını yürüten Peter Severin'in vefatından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Ceza infaz sisteminde insan merkezli vizyon
Konferansın bu yılki teması olan Ceza İnfaz Sistemlerinde Refah: Personel, Sistemler ve Toplum Odaklı Yaklaşımların kapsayıcı ve insan merkezli bir vizyona işaret ettiğini vurgulayan Tunç, ceza infaz sistemlerinin yalnızca fiziki yapılardan ibaret olmadığını hatırlattı. Tunç, Türkiye'de ceza infaz sistemini insan onurunu esas alan, onarıcı adalet perspektifine dayalı ve toplumsal bütünleşmeyi önceleyen yaklaşımla sürekli geliştirme kararlılığını yineledi.
Personel, kapasite ve nitelik yatırımları
Tunç, ceza infaz kurumları çalışanlarının sistemin infaz aşamasının başarısında büyük katkısı bulunduğunu belirterek, personelin emeğini görünür kılmak amacıyla 6 Haziran tarihinin ülkemizde Cezaevi Personeli Günü olarak ilan edildiğini açıkladı.
Fiziki kapasite ve insan kaynağına ilişkin yaptığı açıklamada Tunç, son yıllarda 409 fiziki koşulları yetersiz cezaevinin kapatılarak yerine insan hakları standartlarına uygun, çağdaş ve rehabilitasyon odaklı kurumlar oluşturulduğunu söyledi. 2002 yılında 25.407 olan ceza infaz kurumu personeli sayısının bugün 84.343'e çıkarıldığını belirtti.
Hükümlülerin psikolojik iyileştirilmesine verilen önemin bir sonucu olarak, 2002 yılında 77 olan psikoservis uzmanı sayısının; öğretmen, psikolog, sosyal çalışmacı, sosyolog ve eğitim uzmanı branşlarında geliştirilip 3 binin üzerine çıkarıldığına dikkat çekti.
Eğitim, meslek edindirme ve çevre projeleri
Tunç, ıslahın ayrılmaz bir parçası olarak mahkumların eğitimine, meslek edinmelerine ve sağlık hizmetlerine erişimine özel önem verdiklerini söyledi. Bu yıl 1.366 kişinin ceza infaz kurumuna girdikten sonra okuma-yazma öğrendiğini, son 8 yılda 145 tutuklu ve hükümlünün hafız olduğunu aktardı.
Denetim altındaki yükümlülerin katkısıyla 1.534 okulun yeni eğitim yılına hazırlanmasına destek sağlandığını, 655 'Adalet Ormanı' oluşturulduğunu ve 2,5 milyon fidanın toprakla buluşturulduğunu belirtti. Madde bağımlılığıyla mücadele çalışmalarının da etkin şekilde sürdüğünü ifade etti.
İş yurtları ve mesleki eğitim
Tunç, iş yurtlarının cezaevlerini aynı zamanda işbaşı mesleki eğitim veren büyük bir teşkilat haline getirdiğini vurgulayarak şunları söyledi:
Türkiye genelinde 403 ceza ve infaz kurumunda, 377 iş yurdu müdürlüğünde 3 binden fazla atölye ve tesis bulunuyor. Her yıl bu tesislerde ortalama 70 bin hükümlü üretim faaliyetlerine katılıyor. 200'den fazla meslek dalında işbaşı meslek eğitimi veriliyor.
Gazze vurgusu ve uluslararası çağrı
Tunç, konuşmasında dünyada “Gazze” adlı bir açık hava hapishanesinin bulunduğunu belirterek, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana Gazze'de suç işleyenlerin değil masum insanların haklarının ihlal edildiğini söyledi. BM Soykırım Sözleşmesi ve insancıl hukukun ihlal edildiğine dikkat çeken Tunç, çocuk ve kadın hakları konusunda çift standartlara işaret etti ve İsrail'in ateşkes kararına uyup bu durumun kalıcı hale gelmesini diledi.
Tunç, Filistin'de kalıcı çözümün bağımsız ve özgür bir devletin kurulmasıyla mümkün olduğunu belirtti.
Ceza adaletinde dönüşüm ve hedefler
Tunç, ceza adalet sistemini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ortaya koyduğu “Türkiye Yüzyılı” hedeflerine uygun olarak ileri taşımaya devam edeceklerini söyleyerek, cezanın yalnızca bir yaptırım değil, topluma ve bireye yönelik bir iyileştirme süreci olarak görüldüğünü belirtti. Tunç, konferansta cezanın değil dönüşümün, kaybetmeyi değil kazanmayı, korkuyu değil umudu konuşacaklarını ifade etti.
ICPA ve uluslararası destek
ICPA Başkan Vekili David Brown, Peter Severin'in vefatından dolayı üzüntü belirterek dayanışma ve birlikte çalışma ruhunu sürdürme temennisinde bulundu. Brown, konferans boyunca rehabilitasyon ve insan onuruna yakışır muamelenin önemine vurgu yaptı.
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım ise Türkiye'nin uluslararası standartları sahaya indiren, geliştiren ve örnek uygulamalarla zenginleştiren bir ülke olduğunu belirtti. Yıldırım, kurumun BM, Avrupa Konseyi ve AB ile yakın eşgüdüm içinde ICPA, EuroPris gibi kuruluşlarda etkin rol aldığını söyledi. Videolu görüşme uygulamaları, dijital altyapı ve genç, eğitimli insan kaynağının adaletin güven telkin eden işleyişini pekiştirdiğini aktardı.
Konferans katılımcıları ve program
Konferans açılışına İstanbul Valisi Davut Gül, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi ve AK Parti Adıyaman Milletvekili Mustafa Alkayış, İl Jandarma Komutanı Korgeneral Yusuf Kenan Topcu, HSK 1. Daire Başkanı Turan Kuloğlu, Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı Cihan Yıldız, Adli Tıp Kurumu Başkanı Dr. Hızır Aslıyüksek, bazı milletvekilleri ile uluslararası temsilciler katıldı.
Konferansın çeşitli panel, oturum ve çalıştaylarla 31 Ekim'e kadar sürmesi planlanıyor.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Adalet Bakanlığı Türkiye Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün ev sahipliğinde düzenlenen Uluslararası Islah ve Ceza İnfaz Kurumları Birliğinin (ICPA) 27. Yıllık Konferansı'nın açılış programına katılarak konuşma yaptı.