İstanbul'da 'Sinemada Milli Arayışlar' paneli: Yücel Çakmaklı'nın sineması masaya yatırıldı
İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Uluslararası Sinema Derneği tarafından, yönetmen Yücel Çakmaklı'nın vefatının 16. yılına özel "Sinemada Milli Arayışlar" paneli düzenlendi. Panel, Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi'nde gerçekleştirildi.
Nazif Tunç: Çakmaklı'nın manevi sinema mücadelesi
Paneli yöneten Uluslararası Sinema Derneği Başkanı ve yapımcı, yönetmen Nazif Tunç, Çakmaklı'nın Türk sinemasını manevi bir çerçeveye dönüştürme çabasında verdiği mücadeleyi vurguladı. Tunç, Çakmaklı'nın bu mücadelede başarılı olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi paylaştı:
«Hayali, temiz ve ihlaslı olduğundan Afyon'dan yola çıkan taşralı gencin düşünü gerçekleştirmek için Allah ona yardımcı oldu. Yeşilçam'da dışarıdan gelmiş birinin bu kadar büyük işler başarması o zamana kadar belki rastlanılmış değildi. Bir talebe, taşralı sinema heveslisi Yeşilçam'a geliyor. Yer göstericilikten başlayarak asistanlığa, asistanlıktan yönetmenliğe, senaristliğe, yapımcılığa geçerek, neredeyse ilmik ilmik dokuyarak hayalini kurduğu o büyük irfanı, o ummanı perdede görmekle ilgili bir savaşın içerisine giriyor ve bunu başarıyor.»
Tunç, Çakmaklı'nın arkasında bıraktığı önemli yapımları sıralayarak; "Küçük Ağa", "Kuruluş/Osmancık", "Kanayan Yara Bosna", "Birleşen Yollar", "Oğlum Osman", "Kızım Ayşe" ve "Ben Doğarken Ölmüşüm" gibi eserlerin önemine değindi ve Çakmaklı'yı Yeşilçam'da tek başına neler başarabileceğini gösteren bir figür olarak nitelendirdi.
Tunç ayrıca Çakmaklı ile Ali Osman Emirosmanoğlu'nun "Kabe Yolları" için Suudi Arabistan'a giderek çekim yaptıklarını, kameraman Ali Yaver ile birlikte kutsal topraklara gittiklerini anlattı ve bu çekimlerin Türk sinemasına kattığı duygusal değeri vurguladı.
Attila Gökbörü: "Yücel Çakmaklı Yeşilçam'ın en önemli yönetmenidir"
Yönetmen, senarist ve yapımcı Attila Gökbörü, Yücel Çakmaklı ile tanışıklığını ve birlikte çalışmasını anlattı. Gökbörü, Çakmaklı'nın Türkan Şoray ile çektiği "Birleşen Yollar" filminden söz ederek filmin kısa sürede büyük hasılat elde ettiğini, yönetmenin oyuncuyu projeye uyumlandırma gücünü öne çıkardı.
Gökbörü, Çakmaklı'nın filmlerinin birbirinden farklı konular işlediğini belirterek, Yeşilçam dönemine dair şu değerlendirmeyi paylaştı: "Yeşilçam'ın direkleri sayılan dört, beş yönetmenle çalıştım. Yücel Çakmaklı ise Yeşilçam'ın en önemli yönetmenidir." Gökbörü ayrıca "Denizin Kanı", "4. Murat", "Küçük Ağa" ve "Kuruluş / Osmancık" gibi eserlerin Türk sinemasında eşinin benzerinin bulunmadığını ifade etti.
Akademi ve yönetmen görüşleri: Kadın analizi ve milli sinema
Yazar Yıldız Ramazanoğlu, Çakmaklı'nın 2. Mahmut'tan itibaren ortaya çıkan Batılılaşma süreci ve ahlaki çözülmeye karşı ürettiği filmleri değerlendirdi. Ramazanoğlu, özellikle "Kızım Ayşe" ve "Zehra" filmlerindeki kadın analizinin, 1970'lerde modernleşmiş kadına yönelik yaklaşımı açısından çok kıymetli olduğunu belirtti.
Yönetmen Büşra Bülbül ise Çakmaklı'nın milli sinema mirasını önemsediklerini, bu mirasın yönetmenlere sadece görsel değil, kimlik ve ruh üzerinden anlatı inşa etme perspektifi verdiğini söyledi. Bülbül kendi sinema pratiğinden örnek vererek, en son filmi "Bir Anne Hakkında"'nın da bu yaklaşımla çekildiğini aktardı.
Kapanış
Panel, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Hüseyin Keskin'in katılımıyla son buldu. Program sonunda konuşmacılarla birlikte hatıra fotoğrafı çekildi.
İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Uluslararası Sinema Derneği tarafından yönetmen Yücel Çakmaklı'nın vefatının 16. yılına özel "Sinemada Milli Arayışlar" paneli düzenlendi. Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi'nde gerçekleştirilen panelde yazar Yıldız Ramazanoğlu (solda) konuşma yaptı.
