Zamzam Üniversitesi, Somali'de Tarımsal Üretimi ve Gıda Güvenliğini Hedefliyor
GÖKHAN KAVAK/AHMED SATTİ - Somali'deki Zamzam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, tarım eğitimi ve sera uygulamalarıyla ülkedeki gıda sorununa çözüm arıyor. Üniversite bünyesindeki Ziraat Fakültesi ve kurulan seralar, modern tarım tekniklerinin uygulamalı öğretildiği bir merkez haline geldi.
Sera tarımı ve uluslararası destek
Zamzam Üniversitesi Rektörü Mohamud Mohamed Hassan Harbi, kurumun Somali'ye sera tarımını ilk kez getiren yer olduğunu vurguladı: "Somali'ye sera tarımını ilk kez getiren kurum Zamzam Üniversitesi olmuştur." Harbi, 2011'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Somali ziyaretinin ardından İHH, TİKA ve Zamzam Vakfı iş birliğiyle ülkenin tarımsal kapasitesinin artırılmasının planlandığını belirtti.
Uygulama, eğitim ve üretim
Ziraat Fakültesinde modern tarım teknolojileri öğretiliyor; araştırma ve denemeler fakültenin seralarında yürütülüyor. Fakültenin Türkiye mezunu Dekan Vekili Abdirizak Mohamed Sheikh Abdi, 2012'de TİKA ve Zamzam Üniversitesi iş birliğiyle kurulan seralar sayesinde "mısırın yılda 3-4 kez hasat edildiğinin" gözlendiğini aktardı.
Harbi, gençlere su ve tohum kullanımında verimlilik, üretim kalitesinin artırılması ve seralarda çevresel koşulların kontrolü gibi konularda eğitim verildiğini belirtti. 2014'te Ziraat Fakültesi'nin resmen faaliyete geçtiğini söyleyen Harbi, fakültenin kısa kurslar ve diploma programlarıyla insan kaynağı yetiştirdiğini anlattı.
Mezunların rolü ve artan üretim
Harbi, Zamzam Üniversitesinin son yıllarda Somali'nin gıda üretiminde kritik bir rol oynadığını ifade etti: "Bugün Mogadişu'nun sebze üretimi, üniversitemizde yetiştirdiğimiz mezunların ve eğittiğimiz çiftçilerin çalışmalarına dayanıyor. Bu da en önemli başarılarımızdan biridir." Mezunlar Tarım Bakanlığı, farklı eyaletler ve çiftçi topluluklarında görev alarak üretimi koordine ediyor.
Üniversitede domates, biber, salatalık gibi sebzelerin yanı sıra muz, mango, karpuz, susam, mısır ve buğday gibi ürünlerin yetiştirildiği, yapılan denemeler sayesinde buğday ekiminin de mümkün olduğunun görüldüğü kaydedildi.
Karşılaşılan zorluklar: Sulama ve enerji maliyetleri
Harbi, Somali'de iki büyük nehir ve verimli topraklar bulunmasına rağmen, birçok çiftçinin su pompaları için jeneratör maliyetlerini karşılayamadığı için yağmur suyuna bağımlı kaldığını vurguladı. Bu durumun en büyük engellerden biri olduğunu belirten Harbi, "Eğer nehirlerden veya yeraltı sularından daha verimli şekilde yararlanabilmeleri için destek sağlanırsa, çiftçilerin Somali'nin gıda ihtiyacını karşılayacak üretimi yapmaları mümkün olacaktır." dedi.
Gelecek hedefleri ve mesajlar
Ziraat Fakültesi Dekan Vekili Abdi tarımın iç savaş nedeniyle gerilediğini belirtirken, verilen eğitimlerle gençlerin dört yıllık program sonrası üretimi artırarak ülkenin gıda sıkıntısını azaltacağını söyledi: "4 yıl eğitim alıyorlar, sonra da ülkenin gıda sıkıntısını sıfıra indirmek için çok üretim yapıyorlar."
Abdi, denemeler ve uygulamalı eğitimle doğru adımlar atıldığında açlık ve kıtlığın sona erdirilebileceğini özetledi: "Düzgün ve doğru adımlar atılırsa Somali'de kıtlık ve gıda sorunu kalmaz."
