Uzay yatırımları artıyor
Büyük devletler riskli ve fazla maliyetli olduğunu bilseler de uzaya hakim olan dünyaya hakim olur anlayışıyla birlikte hareket ederek uzay yatırımlarını günden günde artırıyorlar. Uzay yolculuklarının ve uzay yatırımlarının ülkelere ne kadar pahalıya mal olduğu da biliniyor. Maddi olarak düşünülecek durumların yanında tüm bu yatırımların ve uzay yolculuklarının astronotlar için elbette çok fazla riskli ve tehlikeli olduğu da bilinen bir gerçek. Uzay yolculuklarında gerçekleşen 1967, 1971, 1986 ve 2003 seneli kaydedilen dört kaza uzay tarihindeki en ölümcül kazalar olarak biliniyor. ABD tarafından oluşturulan Apollo 1 uçağı 27 Ocak 1967 tarihinde insanlı olarak uzaya gönderilmek için tasarlandı ancak prova yapılırken yangın çıktı ve içinde bulunan 3 astronotta hayatını kaybetti.
SSCB tarafından Soyuz 1 uzay aracı uzaya gönderildi ve 23 Nisan 1967 tarihinde uzaya gönderildi. Ancak geri dönüşte paraşütler açılmadı ve yere düştü, Vladimir Mihailoviç Komarov da uzay uçuşunda hayatını kaybeden ilk astronot olarak tarihe geçti.
30 Haziran 1971 tarihinde ise yine SSCB'ye ait Soyuz 11 uzaya gönderildi ve içinde olan 3 astronot dünyaya dönerken aracın içine hava sızdı ve hayatlarını kaybettiler.
28 Ocak 1986 tarihinde ise Challenger uzay mekiği kalkışı gerçekleştirdi ancak kalktıktan 73 saniye içinde büyük bir patlama yaşandı. Yerden 15 kilometre yükseldiğinde meydana gelen bu kaza ve yakıt sızıntısı gerçekleşmesi nedeniyle kazada 7 astronot hayatını kaybetti.
1 Şubat 2003 tarihinde ise Columbia isimli uzay mekiği iniş yapmasına 16 dakika gibi kısa bir süre kala yerden tam 62 kilometre yükseklikteyken patladı. Patlama sonrasında içinde bulunan 7 astronot hayatını kaybetti.
Yatırımlar pahalıya mal oluyor
Kazalar sonucunda astronotlar hayatlarını kaybediyor ve ülkelerin yaptığı milyon dolarlık yatırımlar da boşa gitmiş oluyor. NASA 1998 tarihinde Mars'a gönderilen ve bir hata sebebiyle yörünge içinde 23 Eylül 1999 tarihinde yanan Mars Climate Orbiter ortaya çıkarılırken tam 125 milyon harcamıştır. Güney Kore ise 2010 senesinde ilk roket olarak uzaya fırlattığı Naro-1 isimli uzay mekiği kalkış sağladıktan 137 saniye içinde yerden 70 kilometre uzaktayken patladı. Güney Kore ve Rusya'nın işbirliği ile ortaya çıkan uzay mekiğine tam 407 milyon dolar harcandığı biliniyor. Rusya'nın 2011 senesinde uzaya gönderdikleri Express-AM4 isimli iletişim uydusu yörüngeden saptı ve 28 Mart 2012 tarihinde Pasifik Okyanusu'nda Rusya tarafından imha edildi ve bu Rusya'ya tam 270 milyon dolara patladı.
Uydu yatırımları büyüyor
Uydu endüstrisi ülkelere uzay yatırımları ile ilgili bilgi ve fikirler veriyor. Son 10 senede ise 2 kat büyüdüğü ve 271 milyar dolar yatırıma ulaştığı biliniyor. Bu özel şirketin uydu yapımı ve fırlatılmasında rolü arttığı biliniyor. 1 Ocak 2022 tarihinde istatistik portalı Statista tarafından sunulan rapora göre dünya yörüngesinde tam 4 bin 852 aktif uydu var. Bu uydulardan 2 bin 944 adeti ABD'ye, 499 tanesi Çin'e, 169 tanesi Rusya'ya ait.Uzaya en çok yatırım yapan ülke ABD
Uzaya yapılan yatırımlar 2021 senesinde tüm dünyayı kasıp kavuran bir salgın olmasına rağmen yüzde 10.7 artış gösterdi ve tam 92 milyara yükseldi. ABD ise geçtiğimiz sene uzay yatırımlarına tam 54.6 milyar dolar harcadı. Çin ise 2020 senesinde uzaya 8.85 milyar dolar harcarken geçtiğimiz sene yatırımlarını 10.29 milyar dolara yükseltti. Japonya 4.21 milyar dolar, Fransa 3.95 milyar dolar, Rusya 3.57 milyar dolar, AB 2.57 milyar dolar, Almanya 2.38 milyar dolar ve Hindistan 1.96 milyar dolar uzay yatırımı yaptı.
Çin uzay yatırımlarında yükselişte
Uzay yatırımı konusundaki yarış Soğuk Savaş varken Rusya ve ABD arasında yaşanırken bu yarışa Çin de katıldı ve yükselişe geçti. Çin'in yanında Hindistan, Günay Kore ve Japonya'da bu yarıştaki yerini korumaya çalışan ülkelerden. Çin'in uzayda Amerika'dan sonra en çok uydusu bulunuyor. Ay ve Mars keşifleriyle de Çin 2000'li senelerden sonra uzay yatırımları yarışında önemli bir yer tutuyor. Çin'in ABD Uluslararası Uzay İstasyonu programına katılması engellendiği için kendi uzay istasyonu kurmak için çalışmaları devam ediyor ve taykonot ang Livei ile 15 Ekim 2003 tarihinde insanlı ilk uzay yolculuğunu da gerçekleşmiş oldu. Çin Tiengong adı verileceği çekirdek modül, bir uzay teleskobu ve iki laboratuvar modulünden oluşacak uzay istasyonunun bu sene sonunda tamamlanacağı düşünülüyor. Çin, ABD'den sonra uzaya en çok yatırım yapan ülke olarak listedeki yerini koruyor.
