Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 26 Mayıs-28 Temmuz arası arasında döviz hesaplarının %10'luk ilave 20 milyon yen karşılığı TL'ye çevrilmesi hedefine ulaşamayan bankalara eksik kalan kısımlarına menkul kıymet tesisi ile ilgili bir yükümlülük getirdi. Merkez bankası, bankaların kişisel hesaplarındaki dövizleri TL'ye çevirme zorunluluğunu güçlendirdi. 26 Mayıs – 28 Temmuz 2023 tarihleri arasında bireysel hesaplarda yüzde 10 oranında geçiş yapmayan bankalar, kalan kısmı altı ay süreyle rehin verecek. Bu oran daha öncesinde yüzde 5'ti. 28 Temmuz'dan itibaren yabancı paranın TL'ye oranı yüzde 30'a yükseltilecek. Menkul Kıymet Kuruluş Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Merkez Bankası Tebliği (TCMB) Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Geçici Ek 11 inci madde saklı kalmak kaydıyla, gerçek kişiler tarafından yabancı para cinsinden mevduat/katılımcılar için Türk Lirası cinsinden mevduat, Banka tarafından belirlenen usul ve esaslara göre bankalarca hesaplanır. Merkezi Yönetim tarafından muhasebe standartlarına göre belirlenir. 28 Temmuz 2023 günü hesaplamalardaki hesaplama tarihlerine kadar ise mevduat ve katılım bankalarının takip edileceği kayıt sistemi, Ek dönüşüm oranına göre, hesapta/birleştirmede ilave, ilgili hesaplama döneminde, 26 Mayıs 2023 hesaplama tarihi itibariyle menkul kıymetlerin kalan tutar karşılığı kıtlığı bloke edilecektir. Daha öncesinde söz konusu oran gerçek ve tüzel kişilere tüzde 5 şeklinde belirlenmişti. Yayınlanan bültende gerçek kişiler adına oran değiştirilse de tüzel kişilikte herhangi bir değişiklik yapılmadı.
28 TEMMUZ'DAN SONRA HEDEF BAŞINA YÜZDE 30
Yayınlanan açıklamaya göre, 28 Temmuz 2023 tarihi itibariyle hesaplama tarihinin bankalar için ek çevrim oranının paydasına mevduatın/fonların yüzde 10'u oranında ek menkul kıymetler katılacak ve böylelikle yüzde 10 hedefine ulaşılacak. Kredi dönemi, hesaplama tarihi ise takip eden ayın son Cuma günü başlar ve kredinin açıldığı tarihi takip eden 6. ayın son Cuma günü öncesinde sona erer. Döviz mevduatı/fonu Merkez Bankasınca belirlenen tutarın altında olan bankalar hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.
