Galatasaray 120 yaşında
Galatasaray Spor Kulübü, kuruluşunun 120. yılını kutluyor. Kulübün temelleri, geçmişi 1481 yılına kadar dayanan Galatasaray Lisesi'nde atıldı; modern sportif çalışmalar ise 19. yüzyılın sonlarında başladı.
Kuruluş ve erken dönem
Kulüp, 1 Teşrin 1905'te Galatasaray Lisesi 5. sınıfında kuruldu. Kurucusu ve ilk başkanı Ali Sami Yen olup, kuruluş öyküsü Ali Sami Yen'in "Ellinci Yıl" kitabındaki ifadelerle anlatıldı. Okulda beden eğitimi ve cimnastik dersleriyle başlayan sportif faaliyetler, yüzme, kürek, aletli cimnastik ve ilerleyen yıllarda izcilik, tenis, hokey gibi spor dallarıyla genişledi.
Kurucu üyeler
Ali Sami Yen'in el yazısıyla tuttuğu "Galatasaray Terbiye-i Bedeniye Kulübü" Ihsaiyet Defteri'nde kurucu 13 üye şu şekilde sıralandı: 1- Ali Sami Yen, 2- Asım Sonumut, 3- Emin Bülend Serdaroğlu, 4- Celal İbrahim, 5- B. Nikolof, 6- Milo Bakiş, 7- Pol Bakiş, 8- Bekir Sıtkı Bircan, 9- Tahsin Nahit, 10- Reşat Şirvanizade, 11- Hüseyin Hüsnü, 12- Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, 13- Abidin Daver.
Resmiyet ve ilk maç
Kuruluş fiilen 1 Teşrin 1905 olmasına karşın kulüp, resmi kayıtlara 1 Eylül 1913'te geçti. Bunun nedeni, 1905'te Osmanlı'da dernekler yasasının bulunmamasıydı; 1912'de Cemiyetler Kanunu çıktıktan sonra kulüp yasal kimlik kazandı. Resmileşme sırasında kurucu listede güncellemeler yapıldı ve yenilenen kurucu 8 üye şu şekilde oldu: 1- Ali Sami Yen, 2- Asım Sonumut, 3- Emin Bülend Serdaroğlu, 4- Celal İbrahim, 5- Bekir Sıtkı Bircan, 6- Reşat Şirvanizade, 7- Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, 8- Abidin Daver.
Galatasaray Futbol Takımı ilk maçına 10 Kasım 1905'te Kadıköy'de çıktı. Bugünkü Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nın bulunduğu Papazın Çayırı'nda oynanan ilk maçta, Galatasaray gençleri Rum ekibi Kadıköy Faure Mektebi'ni 2-0 yendi.
Renkleri ve logosu
Kulübün ilk renkleri kırmızı-beyaz olarak belirlendi; daha sonra yasaklanma döneminde sarı-siyah kullanıldı ancak kalıcı olmayan uygulamaları takiben kulüp bugünkü sarı-kırmızı renklerine kavuştu. Ali Sami Yen, renk seçimini Şişman Yanko'nun dükkanında bulunan iki yünlü kumaşa benzeterek anlattı. Logo ilk kez 1923'te, Galatasaray Lisesi 1. sınıf öğrencisi Ahmet Ayetullah tarafından çizildi ve aynı yılki kongrede kabul edildi.
Gazi Büstü
Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle kurulan Tayyare Cemiyeti gelirleri için düzenlenen organizasyonda, 1928'de Galatasaray ve Fenerbahçe arasında oynanan maçların ardından kazanana verilen Gazi Büstü kupasını Galatasaray müzesine götürdü. Gazi Büstü o tarihten bu yana Galatasaray Müzesi'nde korunuyor ve yılda bir kez, 10 Kasım anma törenlerinde kullanılıyor.
Başkanlar
Kulübün tarihinde 38 farklı başkan görev yaptı. 1905'te Ali Sami Yen ile başlayan ve mevcut başkan Dursun Özbek'e kadar uzanan dönemlerde görev yapan başkanlar şunlardır: Ali Sami Yen (1905-1918, 1925), Refik Cevdet Kalpakcıoğlu (1919-1922, 1934), Yusuf Ziya Öniş (1922-1924, 1950-1952), Ali Haydar Şekip (1925), Ahmet Robenson (1926), Adnan İbrahim Pirioğlu (1927), Necmettin Sadak (1928-1929), Abidin Daver (1929-1930), Ahmet Kara (1930-1931, 1933), Tahir Kevkep (1931-1932), Ali Haydar Barşal (1932-1933, 1933-1934), Fethi İsfendiyaroğlu (1933), Ethem Menemencioğlu (1934-1936), Saim Gogen (1936-1937), Sedat Ziya Kantoğlu (1937-1939, 1944), Nizan Nuri (1939), Adnan Akıska (1939), Tevfik Ali Çınar (1940-1942), Osman Dardağan (1942-1943), Muslihittin Peykoğlu (1944-1946), Suphi Batur (1946-1950, 1965-1968), Ulvi Yenal (1953, 1962-1964), Refik Selimoğlu (1954-1956, 1960-1962), Sadık Giz (1957-1959), Salahattin Beyazıt (1969-1973, 1975-1979), Mustafa Pekin (1973-1975), Ali Uras (1979-1984, 1984-1986), Ali Tanrıyar (1986-1988, 1988-1990), Alp Yalman (1990-1992, 1992-1996), Faruk Süren (1996-2001), Mehmet Cansun (2001-2002), Özhan Canaydın (2002-2008), Adnan Polat (2008-2011), Ünal Aysal (2011-2014), Duygun Yarsuvat (2014-2015), Mustafa Cengiz (2018-2021), Burak Elmas (2021-2022), Dursun Özbek (2015-2018, 2022-Devam ediyor).
Futbol başarıları
Galatasaray, futbolda Türkiye'nin en başarılı takımı olarak öne çıkıyor. Bugünkü adıyla Süper Lig'in kurulduğu 1959'tan itibaren 25 kez şampiyon oldu. Türkiye Kupası'nda 24 finalin 19'unda zafere ulaştı. Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı 10, TFF Süper Kupa'yı 7 kez kazandı. Başbakanlık Kupası'nı 5, TSYD Kupası'nı ise 12 kez müzesine götürdü.
Avrupa başarısı
Galatasaray, bir Türk futbol takımının Avrupa'daki en büyük başarısını elde etti. 1999-2000 sezonunda teknik direktör Fatih Terim yönetiminde UEFA Kupası'nı kazandı; ardından 2000-2001 sezonu öncesinde Mircea Lucescu yönetiminde UEFA Süper Kupa'yı kaldırdı. Kulübün toplamda aldığı 80 kupa, en yakın takipçileri Fenerbahçe ve Beşiktaş'ın önünde bulunuyor.
Diğer branşlardaki başarılar
Galatasaray'ın diğer branşlardaki başarıları da dikkat çekici: Erkek basketbolda Türkiye Basketbol Ligi'nde 5, Türkiye Kupası'nda 3, Cumhurbaşkanlığı Kupası'nda 2 şampiyonluk; kadın basketbolda ligde 13, Türkiye Kupası'nda 11, Cumhurbaşkanlığı Kupası'nda 8 şampiyonluklar bulunuyor. Erkek voleybolda lig ve şampiyonluklar, kadın voleybolda İstanbul ve Türkiye şampiyonlukları, erkek sutopunda toplam 30 lig şampiyonluğu gibi başarılar kulübün farklı branşlardaki gücünü gösteriyor. Kulüp bünyesinde ayrıca yüzme, kürek, yelken, tekerlekli sandalye basketbol, atletizm, judo, binicilik, briç ve e-spor gibi branşlar da yer almaktadır.
Üyelik
Galatasaray'da üyelik kontenjana ve kriterlere bağlı olup, aktif üye sayısı 31 Mayıs 2025 itibarıyla 11.832 olarak kayda geçti. Aktif üyelerden 3.207'si 25 yılını doldurup divan kuruluna girmeye hak kazanmış durumda.
