Antalya'nın Bağlama Ustası Ramazan Karataş: Gramofondan Yarım Asırlık Ustalığa
AHRİYE YILDIRIM - Antalya'da yaşayan 68 yaşındaki bağlama ustası Ramazan Karataş, çocukluk yıllarında dedesine ait gramofondan dinlediği türkülerle başlayan tutkuyu, yıllar içinde mesleğe dönüştürdü.
Kemer ilçesinde doğan Karataş, evlerinde dedesine ait gramofondan dönem sanatçılarının eserlerini dinleyerek büyüdü. Dinlediği türkülerdeki bağlama tınısından çok etkilendi; fakat maddi durumu iyi olmayan babasından bağlama alacak para bulamayınca çözümü işte aradı.
Babasının çalıştığı inşaatlarda çıraklık yaparak biriktirdiği parayla ilk bağlamasını satın alan Karataş, bu enstrümanın sesini beğenmeyince kendi bağlamasını yapmaya karar verdi. Bulduğu kütükleri oyarak başlayan çalışmaları zamanla ustalığa dönüştü.
Yıllarca süren deneme-yanılma süreci
İlk denemelerinde karşılaştığı sorunları şöyle anlattı: "Bir kütük bulup akşama kadar oyuyordum ama ya bir yerinden deliniyor ya da çatlıyordu. Ertesi gün bir kütük daha bulup baştan başlıyordum." Zamanla doğru aletleri edinip nasıl kullanılacağını öğrendiğini ve yaklaşık 40 yıldır "usta" olarak bağlama ürettiğini belirtti. Haberde ayrıca bağlama yapımının yaklaşık yarım asırdır sürdüğü vurgulanıyor.
Karataş, ustalığı süresince birçok mahalli sanatçının talebini karşıladı; aralarında Neşet Ertaş ve İzzet Altınmeşe gibi tanınmış isimler de yer aldı.
Hayranı olduğu ozana saz yapmak
Çocukluğundan beri Nuri Sesigüzel, Aşık Veysel, Mahsuni Şerif ve Neşet Ertaş'a büyük hayranlık beslediğini söyleyen Karataş, hayranı olduğu bir sanatçıya bağlama yapmış olmanın mutluluğunu paylaştı. Anısını şöyle aktardı:
"Yıllar sonra, 2013'te Neşet Ertaş buraya konsere geleceği zaman bana gelip, onun için hediyelik bir saz yaptırdılar. Onun sazına Sibirya çamından ladin kapak taktım. Çok güzel oldu. Neşet Ertaş geldi yanıma, ellerine kapandım. Mekanı cennet olsun. Öyle bir ozan bir daha gelemez. Beni ziyaret etti. 'Ellerine sağlık' dedi. Onu görmek bile bana yetti."
Saz geleneğinin geleceği ve destek çağrısı
Karataş, günümüzde çok az usta kaldığını, üretimin makineleştiğini ancak makine yapımı enstrümanların el yapımı kalitesiyle eşdeğer olmadığını vurguluyor. Yetkililerden bağlama ustalığının sürdürülmesi için destek beklediğini anlattı:
"Bir yere toplasa bizi, biz seçsek saz yapacak meraklı çocukları, yetiştirsek. Sazımız, sözümüz bizim kültürümüz. Bizden sonra onlar devam ettirse bu işi. Ben parmaklarım tutmayana kadar bağlama çalmaya ve çalışmaya devam edeceğim."
Ramazan Karataş'ın öyküsü, gramofondan yükselen bir kıvılcımla başlayıp el emeğiyle sürdürülen bir mesleğin bugünlere ulaşmasının öyküsü olarak dikkat çekiyor.
Antalya'da yaşayan 68 yaşındaki Ramazan Karataş, dedesinin gramofonundan dinlediği ve satın alabilmek için inşaatlarda çalıştığı bağlamanın yaklaşık yarım asırdır ustası olarak üretimini yapıyor.
