Türkiye'de Manda Popülasyonu Tehdit Altında: Samsun'da Kritik Yoğunlaşma

Türkiye'de Manda Popülasyonu Tehdit AltındaOndokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bakiye Kılıç Topuz, dünyada manda popülasyonu ve manda sütü üretiminde artış görülse de Türkiye'de durumun tam tersine olduğunu belirtti. Topuz, yaptığı değerlendirmede Türkiye'nin dünyada manda popülasyonunun en hızlı azaldığı ülke konumunda olduğunu söyledi.Küresel ve ulusal verilerTopuz, son 30 yıla ait verileri incelediklerini aktararak, "Dünyada manda popülasyonu yüzde 34 oranında artarken, Türkiye'de bu oran yüzde 53 azalmıştır" dedi. Analizlere göre, manda popülasyonunun ciddi bir tehdit altında olduğu vurgulandı.Samsun'daki yoğunlaşmaTopuz, Türkiye'deki manda varlığının önemli bir bölümünün Samsun'da bulunduğuna dikkat çekti. Türkiye'de yaklaşık 162 bin manda bulunduğunu, bunun 80 bini süt mandası olduğunu ve toplam hayvan varlığı içinde yüzde 12 paya sahip olduğunu kaydetti. Samsun'un manda popülasyonunun en önemli merkezi olduğunu söyleyen Topuz, Samsun'daki manda varlığının yüzde 60'ının Bafra ve 19 Mayıs ilçelerinde yoğunlaştığını belirterek, çalışmalarını bu popülasyon üzerinden yürüttüklerini ifade etti.Nitelik, markalaşma ve uluslararası örnekTürkiye'nin manda sütü üretimindeki payının yüzde 0,04 seviyesinde olduğunu hatırlatan Topuz, İtalya ile manda sayılarının benzer olmasına karşın İtalya'nın dünyada manda sütü ve özellikle mozzarella ile öne çıktığını belirtti. Topuz, "Burada nicelikten çok niteliğin ön plana çıkarılması gerektiğini düşünüyoruz. Markalaşma sağlanırsa, sayı olarak az olsak bile nitelik açısından ön planda olabiliriz" dedi.Ekonomik değer ve üretim verileriDoç. Dr. Kılıç Topuz, manda sütünün ekonomik değerine ilişkin verileri paylaştı: Türkiye'de manda sütü üretim değeri sadece çiğ süt olarak 3,4 milyar TL ile 6,5 milyar TL arasında değişiyor. Bu sütün tereyağı, kaymak ve yoğurt gibi işlenmiş ürünlere dönüştürülmesi halinde ekonomik değerinin 3-4 kat artabileceğini söyledi. Samsun'da 19 bin 495 manda bulunduğunu, bunların 11 bini süt mandası olduğunu ve Samsun manda sütü üretiminin ekonomik değerinin 475 milyon TL ile 900 milyon TL arasında değiştiğini aktardı.Mandacılığın avantajlarıTopuz, mandacılığın kârlı bir hayvancılık faaliyeti olduğuna dikkat çekti: "Mandacılıkta maliyetler diğer hayvancılık faaliyetlerine göre çok daha düşüktür. Mandalar hastalıklara karşı daha dirençlidir ve iklim değişikliğine uyum kapasiteleri oldukça yüksektir." Ayrıca insan sağlığı açısından manda sütünün avantajlarını anlatarak, manda sütünde protein oranının daha yüksek, kolesterol oranının daha düşük ve mineral madde içeriğinin daha fazla olduğunu belirtti. Topuz, manda etinin kalori değerinin de sığır etine göre daha düşük olduğunu sözlerine ekledi. ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. BAKİYE KILIÇ TOPUZ

Türkiye'de Manda Popülasyonu Tehdit Altında: Samsun'da Kritik Yoğunlaşma

OMÜ’lü Doç. Dr. Bakiye Kılıç Topuz, son 30 yılda Türkiye’de manda popülasyonunun yüzde 53 azaldığını ve Samsun’daki yoğunlaşmanın önemini vurguladı.