AB Liderleri Brüksel'de: "Çözüm Bulunana Kadar Zirveden Ayrılmayacağız"
Avrupa Birliği liderleri, Ukrayna’nın 2026 ve 2027 yılları için mali ve askeri ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağına ilişkin nihai karar alınmadan AB Liderler Zirvesi'nden ayrılmayacaklarını açıkladı. Liderler, Brüksel'deki görüşmeler öncesinde net ve ortak bir duruş sergiledi.
Von der Leyen: "AB Liderler Zirvesi çok kritik bir dönemde toplanıyor"
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, zirvenin kritik bir dönemde yapıldığını vurgulayarak, "Son AB Liderler Zirvesi’nde Ukrayna’nın önümüzdeki iki yıl için finansman açığını kapatma taahhüdünde bulunmuştuk. Burada sözünü ettiğimiz tutar 137 milyar euro. Bu hem bizim hem de IMF’nin tahminidir. Bunun 3’te 2’sini yani 90 milyar euroyu biz karşılamayı taahhüt ettik" dedi.
Von der Leyen, finansman için iki seçeneğin masada olduğunu belirterek, "Birincisi, AB bütçesi üzerinden borçlanma yoluyla finansman sağlanması. İkincisi ise tazminat kredisi seçeneği. Bugün bu iki seçenekten hangisinin kullanılacağına dair görüşmeler yapılacak. Yoğun tartışmalar olacak. Benim için en önemli husus, günün sonunda Ukrayna için önümüzdeki 2 yılın finansmanının güvence altına alınmasıdır" ifadelerini kullandı.
Belçika’nın endişelerinin dikkate alınmasında ısrar etmesini anladığını ifade eden Von der Leyen, "Belçika ile gece gündüz çalışıyoruz ve kişisel angajmanı için Başbakana teşekkür etmek istiyorum. Eğer tazminat kredisi tercih edilirse, riskin hepimiz arasında paylaşılması gerektiği son derece anlaşılır ve desteklediğim bir yaklaşımdır" dedi.
Von der Leyen sözlerini, "Bugün bir çözüm bulmamız gerekiyor. Konsey Başkanının (Antonio Costa) da söylediği benim de desteklediğim gibi, çözüme ulaşmadan Avrupa Konseyi’nden ayrılmayacağız. Masadaki iki seçenekten birini mutlaka karara bağlamamız gerekiyor" diyerek sürdürdü.
Costa: "Nihai karar almadan zirveden ayrılmayacağız"
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, zirvenin önceliğinin Ukrayna’nın finansmanı olduğunu belirtti. Costa, "Ekim ayında Ukrayna’nın 2026 ve 2027 yılındaki finansal ihtiyaçlarını güvence altına alma kararı almıştık. Bugün bu taahhüdü nasıl yerine getireceğimizi onaylamaya odaklanacağız. Bildiğiniz gibi AB Komisyonu, birkaç farklı seçenek sundu. Özellikle Avrupa Konseyi’nde çok geniş destek gören bir seçenek üzerinde çok iyi çalıştık. Sizi temin edebilirim ki bugün, gerekirse yarın da bu konu üzerinde çalışacağız. Ancak 2026 ve 2027 için Ukrayna’nın finansal ihtiyaçlarını güvence altına alan nihai bir karar olmadan bu zirveden ayrılmayacağız" dedi.
Kallas: "Tazminat kredisi en uygulanabilir seçenek"
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Rusya tarafında barışa niyet gösterilmediğini vurguladı: "Barış yönünde güçlü bir ivme var ama bu tek taraflı. Rusya tarafında ilerleme ya da barışı ciddi bir şekilde konuşma yönünde herhangi bir isteklilik görmedik. Hatta Noel ateşkesi teklifi bile reddedildi. Bu nedenle Rusya’ya baskı uygulamamız gerekiyor."
Kallas tazminat kredisi konusuna ilişkin, "Belçika’nın dile getirdiği meselelerin ele alındığını düşünüyorum ve dilerim bu süreci başarıyla tamamlarız. Putin, başarısız olmamıza bel bağlıyor. Buna izin veremeyiz" dedi. Ayrıca, "Burada temel mesele, Ukrayna’da yıkıma neden olan tarafın Rusya olması ve bunun tazmininden sorumlu tutulması gerektiğidir. Bu tazminat kredisi, tam olarak bu düşünceye dayanıyor" ifadelerini kullandı.
Kallas, "Tazminat kredisi en uygulanabilir seçenek. Masada olan ve üzerinde çalışmamız gereken seçenek budur. Daha önce başka yolları denedik. Bu müzakereleri, Belçika’nın dile getirdiği sorunları da ele alacak şekilde oldukça ileri götürdük. Endişeleri gidermek için düzenlemeler yaptık. Bu yüzden gerçekten bu süreci başarıyla tamamlamayı umuyorum" diye konuştu ve ekledi: "Çabalarımızı bugün ya da en azından bu zirve sırasında bir anlaşmaya varacak şekilde yoğunlaştırdık. Bugün bitmeyebilir ama bir çözüm bulana kadar burada kalacağız."
Diğer liderlerin mesajları
Polonya Başbakanı Donald Tusk net bir uyarı yaparak, "Şu anda önümüzde basit bir tercih var. Ya bugün para, ya da yarın kan. Burada sadece Ukrayna’dan değil, Avrupa’dan da söz ediyorum. Bugün vermemiz gereken bir karar var ve bu karar sadece bize ait" dedi.
Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ülkesinin tazminat kredisini tercih ettiğini belirterek liderlerin Brüksel'den bir çözüm olmadan ayrılmamaları gerektiğini vurguladı.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, "Rusya’nın ve aynı zamanda suç ortağı Belarus’un saldırganlığın sonuçlarını hissettiklerinden emin olmamız gerekiyor" dedi ve tazminat kredisi teklifini desteklediğini açıkladı. Nauseda, "AB Komisyonu’nun risklerin paylaşılması yönündeki teklifini memnuniyetle karşılıyoruz ve bu risk paylaşımı mekanizmasında yer almaya hazırız" ifadelerini kullandı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ise, "Rus fonlarını kullanmak, AB fonlarını kullanmaktan çok daha iyi bir seçenektir. Bizim açımızdan çözüm, dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımıdır" dedi.
Belçika Başbakanı açıklama yapmadı
Dondurulmuş Rus varlıklarının önemli bir kısmının tutulduğu ülke olması nedeniyle Belçika Başbakanı Bart De Wever tazminat kredisi konusundaki tutum açısından kritik önemde görülüyor; ancak zirve öncesinde basın mensuplarına herhangi bir açıklama yapmadı.
Özetle, AB liderleri Brüksel zirvesinde Ukrayna’nın 2026-2027 finansmanını güvence altına alacak bir yol bulunmadan toplantıyı sonlandırmayacaklarını bir kez daha teyit etti. Masadaki başlıca seçenekler AB bütçesi üzerinden borçlanma veya tazminat kredisi olarak öne çıkıyor.
AVRUPA BİRLİĞİ LİDERLERİ, UKRAYNA'NIN ÖNÜMÜZDEKİ 2 YIL İÇİN FİNANSMANINI GÜVENCE ALTINA ALAN BİR KARAR ÇIKMADAN AB LİDERLER ZİRVESİNDEN AYRILMAYACAKLARINI AÇIKLADI.
