Akdeniz Diyetiyle Demanstan Korunma
Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Çabalar, demansın Alzheimer, vasküler demans, Lewy cisimcikli demans gibi birçok alt tipi olan, beynin zaman içinde yıpranmasıyla ortaya çıkan bir bilişsel bozukluklar grubu olduğunu belirtti.
Erken belirtiler
Günlük hafıza kayıpları; Anahtarları, cüzdanı sürekli kaybetme, aynı soruyu tekrar tekrar sorma, yakın tarihli olayları hatırlayamama.
Zihinsel karışıklık; tarih, yer ve zaman karıştırma ayrıca rutin işleri organize edememe.
Dil ve iletişim sorunları; kelime bulmakta zorlanma, cümle kurarken takılma.
Problem çözmede zorlanma; fatura ödeme, alışveriş listesi hazırlama gibi görevlerde güçlük çekme.
Kişilik ve davranış değişiklikleri; ani sinirlilik, sosyal geri çekilme, karar verme güçlüğü.
Beslenme önerileri
Çabalar, demanstan korunmak için beyin sağlığını destekleyen Akdeniz tipi beslenmeyi önerdi: zeytinyağı, balık (omega-3 açısından zengin), yeşil yapraklı sebzeler, kuruyemiş (ceviz, badem), meyve - özellikle yaban mersini gibi antioksidan kaynaklı ve tam tahıllar. Aşırı şeker tüketimi, paketli gıdalar, kızartmalar, aşırı tuz ve trans yağlardan kaçınmak gerektiğini vurguladı.
Yaşam tarzı ve tedavi
Çabalar, yaşam tarzı değişikliklerinin önemine dikkat çekti: düzenli fiziksel aktivite; haftada 150 dakika yürüyüş bile demans riskini yüzde 35’e kadar azaltabiliyor. Sosyal aktivite; arkadaşlarla iletişim, sohbet ve grup etkinlikleri zihni güçlü tutan alışkanlıklardan biri. Zihinsel egzersiz; bulmaca çözmek, yeni bir dil öğrenmek, kitap okumak veya müzik aleti çalmak beyin bağlantılarını güçlendiriyor. Uyku düzeni; gecede 7-8 saat kaliteli uyku, beyin toksinlerinin temizlenmesi için kritik önemdedir. Tansiyon, şeker ve kolesterol kontrolü; bu üçlü kontrol edilmezse demans riski büyük ölçüde artıyor.
Çabalar, demansın tamamen durdurulamayacağını ancak erken tanı, yaşam tarzı düzenlemeleri, düzenli nörolojik takip ve uygun tedavi ile ilerlemenin yavaşlatılabileceğini belirtti: Hafıza tamamen geri dönmez, fakat doğru yaklaşımlar ile düşüş hızı yavaşlatılabilir, günlük yaşam kalitesi belirgin artırılabilir, bazı bilişsel fonksiyonlar güçlendirilebilir.
İlaç tedavisi ile belirtiler hafifleyebilir, ilerleme yavaşlatılabilir. Yaşam tarzı terapileriyle bilişsel rehabilitasyon, hafıza egzersizleri, hobi terapileri ve beslenme takviyeleri (doktor önerisiyle) Omega-3, B12, Folat, D vitamini gibi destekler fayda sağlayabilir. Günlük yaşam destekleri olarak güvenli ev düzenlemeleri, hafıza hatırlatıcılar ve yakın çevrenin eğitimi önemlidir. Demans önlenebilir ve yönetilebilir bir süreçtir; sağlıklı yaşam alışkanlıkları, düzenli kontroller ve erken tanı ile hastaların yaşam kalitesi yıllarca korunabilir.
BAŞAKŞEHİR ÇAM VE SAKURA ŞEHİR HASTANESİ NÖROLOJİ UZMANI PROF. DR. MURAT ÇABALAR, DEMANSIN, ALZHEİMER, VASKÜLER DEMANS, LEWY CİSİMCİKLİ DEMANS GİBİ BİRÇOK ALT TİPİ OLAN, BEYNİN ZAMAN İÇİNDE YIPRANMASIYLA ORTAYA ÇIKAN BİR BİLİŞSEL BOZUKLUKLAR GRUBU OLDUĞUNU SÖYLEDİ.
