Akdeniz'de Kızıldeniz Göçü: Yerli Balıklar Baskılanıyor
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, Konyaaltı Sahili'nde son 25 yılda gözlenen ekolojik değişimi ve Kızıldeniz'den geçen türlerin yerli popülasyonları nasıl baskıladığını anlattı. Gökoğlu, 2000 yılından bu yana Antalya sahillerinde yaptığı araştırma ve eğitim dalışlarının bulgularına dayanarak deniz yaşamındaki köklü değişime dikkat çekti.
Dalışlarda ilk karşılaşılan türler Kızıldeniz kökenli
Prof. Dr. Gökoğlu, dalış sırasında en öne çıkan türlerin artık Kızıldeniz'den gelen balıklar olduğunu vurguladı: 'Suya girdiğimiz andan itibaren ilk gördüğümüz onlar oluyor.' Bu gözlem, bölgedeki tür kompozisyonunda belirgin bir kayma olduğunu işaret ediyor.
Hangi türler öne çıktı?
Gökoğlu'na göre Kızıldeniz'den geçen 4 farklı barbun türü hızla çoğalırken, buna bağlı olarak yerli tekir barbunu nun gözlemlenmesi zorlaştı: 'Bu barbun türü geldikten sonra yerli barbunları göremez olduk. Yerlerini işgal etmişler. Sürekli dibi karıştırıyor ve besinleri tüketiyorlar.'
Ayrıca sayıları artan diğer türler arasında domuz balığı, sokar, naylon balığı, balon balığı ve balıkçıların 'Gümüş' diye adlandırdığı tür bulunuyor. Gökoğlu, 'Mırmırımız, yerli tekir barbun, Melanur balığımız kaybolmaya başladı' diyerek kıyı popülasyonundaki değişimin boyutunu özetledi.
Ecosistem ve balıkçılığa etkileri
Prof. Dr. Gökoğlu, küresel ısınmanın denizlerdeki yaşamı etkilediğini ve Kızıldeniz türlerinin hızlı çoğalma kapasitesinin bu değişimde ana etkenler olduğunu belirtti. Bu dönüşümün balıkçılık faaliyetlerini olumsuz etkilediği vurgulandı. Balon balığının bilinen bir sorun olduğunu, aslan balıklarının değerlendirilmeye başlandığını ve kardinal gibi tüketilmeyen türlerin ekosistemi olumsuz etkilediğini kaydetti.
Değerlendirmenin sonunda Gökoğlu, durumla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: 'Çözümü yok, bu sulara giren artık Akdeniz’in balığı oldu. Türler rekabet ediyor ve zamanla denge oluşacaktır ancak şu anda oturmuş değil.'
Sonuç: Konyaaltı Sahili ve çevresindeki Akdeniz bölgelerinde gözlenen değişim, Kızıldeniz kökenli türlerin artışıyla yerli türlerin baskılanması şeklinde özetleniyor; uzmanlar bu yeni tür kompozisyonunun zamanla yeni bir dengeye ulaşacağını, ancak şu an için ekosistemin hâlâ oturmadığını bildiriyor.
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ'NDEN PROF. DR. MEHMET GÖKOĞLU, KONYAALTI SAHİLİ'NDE SON 25 YILDA DİKKATİ ÇEKEN BİR EKOLOJİK DEĞİŞİM YAŞANDIĞINI BELİRTEREK KIZILDENİZ'DEN GEÇEN TÜRLERİN YERLİ TÜRLERİ BASKILAMAYA BAŞLADIĞINI SÖYLEDİ. GÖKOĞLU, DALIŞLARDA İLK KARŞILAŞTIKLARI TÜRLERİN KIZILDENİZ'DEN GELEN BALIKLAR OLDUĞUNU İFADE EDEREK, "SUYA GİRDİĞİMİZ ANDAN İTİBAREN İLK GÖRDÜĞÜMÜZ ONLAR OLUYOR" DEDİ.