Dengbejlik Diyarbakır’da Gençlerin İlgisini Kaybediyor
Diyarbakır’ın köklü sözlü anlatı geleneği dengbejlik, yeni neslin ilgisini giderek yitiriyor. Kentte uzun yıllardır süregelen bu mirasa katılımlar ağırlıkla yaşlı kuşaklardan oluşuyor; kültür temsilcileri geleneğin geleceği konusunda endişe belirtiyor.
Gençler uzaklaşıyor
Dengbej evlerinde düzenlenen programlarda salonların büyük bölümü ileri yaş grupları tarafından dolduruluyor. Kültür temsilcileri, gençlerin dengbejlere ilgi göstermemesi nedeniyle geleneğin devamlılığından kaygı duyuyor.
Turist ilgisi ve dengbejlerin çağrısı
Bununla birlikte çok sayıda yerli ve yabancı turist dengbej evlerini ziyaret ediyor. Dengbejlerden Fesih Koç, bölgeye gelen herkese geleneklerini tanıttıklarını ve bu kültürü yaşatmak istediklerini söyledi.
"Bu bizim ana dilimizdir, asırlardır devam eden mirasımızdır. Yeryüzünde unutulmadan bugüne kadar dengbejlerin sayesinde taşınan eski destanları, yaşanmış acıları, zulümleri, aşkları burada icra ediyoruz. Yerli ve yabancı turistler, Diyarbakır’ı bu dengbejlik geleneği sayesinde daha çok tanıyor. Gelen turistler, burayı ziyaret etmeden Diyarbakır’dan ayrılmıyor ve memnun bir şekilde geri dönüyorlar. En azından bizim dilimizi, kültürümüzü öğreniyorlar. Gidip tekrar geldiklerinde yine buraya uğruyorlar. Buraya gelen misafirlerimizden hiçbir şekilde ücret talep etmiyoruz. Ne çaydan, ne sudan, ne de dengbejlik hizmetinden herhangi bir ücret istenmiyor. Ne belediye talep ediyor ne de biz talep ediyoruz. Yeter ki bu dilimiz, bu kültürümüz yaşasın, sahipsiz kalmasın"
Gençlere de çağrıda bulunan Koç, şu ifadeleri kullandı:
’’Gelin, dengbejlik geleneğini ve kültürünü öğrenin. Bu bir sözlü edebiyattır, aynı zamanda bir terbiye kavramıdır. Dengbejlik sözlerinin içinde birçok kişinin bilmediği edebiyat, kültür, şeref, haysiyet, anne ve babaya saygı ve zulme karşı söylenen sözler vardır. Umarız gençlerimiz de gelir, bilgi alır. Biz de eski dengbejlerden öğrendiğimiz birikimi gençlere aktarmak istiyoruz."
Genç katılımcıların görüşü
Batman’dan gelen 32 yaşındaki Enes Çakar, dengbej söylemlerinin hoşuna gittiğini belirtti: "Batman’dan buraya geldim. Burada bir yaşanmışlık var, kürtçe ezgiler var. Benim yaşımdaki arkadaşlarım buraya gelmiyor genellikle yaşlılar geliyor. Burası tarihtir, gerçeklik var. Herkese tavsiye ediyorum. Özellikle benden küçüklere veya benle aynı yaşta olan arkadaşlarıma tavsiye ediyorum. Gelip görmelerini rica ediyorum"
DİYARBAKIR’IN KÖKLÜ SÖZLÜ ANLATI GELENEĞİ OLAN DENGBÊJLİK, YENİ NESLİN İLGİSİNİ GİDEREK YİTİRİYOR. KENTTE UZUN YILLARDIR SÜRDÜRÜLEN DENGBÊJLİK ÇOĞUNLUKLA YAŞLILAR KATILIRKEN, GENÇLERİN BU KÜLTÜREL MİRASA YÖNELMEDİĞİ GÖZLEMLENDİ.
