Hazımsızlık uyarısı: Belirtiler, riskler ve korunma
Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Kaplan, hazımsızlık (dispepsi) hakkında bilgi verdi. Pek çok kişinin hayatının belli dönemlerinde yaşadığı bu sorun, çoğunlukla beslenme alışkanlıkları ve stresle ilişkilidir; ancak bazı durumlarda daha ciddi hastalıkların habercisi olabilir.
Hazımsızlık nedir?
Hazımsızlık, yemek sırasında veya yemekten uzun süre sonra bile devam eden rahatsız edici tokluk hissi, genelde kramp tarzında karın ağrısı, geğirme ve reflü belirtileriyle ortaya çıkan bir sindirim sistemi sorunudur. Çoğu vakada altında belirgin bir neden bulunmaz ve yaşam tarzı değişiklikleri, terapi ve ilaçlarla tedavi edilebilir. Dispepsi halk arasında mide rahatsızlığı olarak tanımlanır; kişi porsiyonları bitirmese bile tokluk hissi nedeniyle yemek isteğini kaybedebilir ve bu durum ağrı veya yanmaya dönüşebilir.
Mide ekşimesiyle karıştırılmamalı
Mide ekşimesi, mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşur. Hazımsızlık ile mide ekşimesi aynı anda görülebilir; dispepsi genellikle hafif bir rahatsızlık olduğundan birçok kişi tıbbi yardım aramayabilir. Ancak uzun süreli veya tekrarlayan dispepsi başka bir rahatsızlığın belirtisi olabilir.
Fonksiyonel hazımsızlık (dispepsi)
Fonksiyonel dispepsi, bağırsak-beyin etkileşiminin bozulmasına bağlı ortaya çıkabilir; beyin ve bağırsak arasındaki iletişimdeki sorunlarla ilişkilidir. Bazı vakalarda neden tespit edilemeyebilir; gerekli tetkiklerle teşhis konup uygun tedavi planlanır.
Hazımsızlığın 7 işareti
1. Yemek sırasında erken doyma veya tipik bir yemeği bitirememe
2. Yemek yedikten sonra uzun süren rahatsız edici tokluk hissi
3. Üst karın bölgesinde hafiften şiddetliye doğru ağrı
4. Üst karın bölgesinde yanma hissi
5. Karın bölgesinde şişkinlik veya sıkışma hissi
6. Bulantı ve buna bağlı kusma
7. Besinleri geğirerek çıkarmak
Hazımsızlık bazen mide ekşimesi ile birlikte bulunur; mide ekşimesi yemek sırasında veya sonrasında göğsün ortasında ağrı veya yanma hissi olarak kendini gösterebilir ve boyun veya sırtta hissedilebilir.
Bu belirtiler varsa dikkat!
Zaman kaybetmeden bir uzmana başvurulması gereken durumlar: şiddetli veya sürekli karın ağrısı, kilo kaybı veya iştahsızlık, tekrarlayan kusma, siyah renkli dışkı, yutma güçlüğü, yorgunluk/halsizlik, cilt veya gözlerin sararması (sarılık). Çünkü hazımsızlığın bazı belirtileri reflü, mide ülseri, irritabl bağırsak sendromu veya ciddi mide-bağırsak hastalıklarının erken işareti olabilir; belirtileri görmezden gelmek erken teşhis şansını ortadan kaldırır.
Hazımsızlığı önlemek için öneriler
Çay, kahve, asitli ve kafeinli içeceklerin tüketimi azaltılmalı.
Yatakta baş ve omuzlar yukarıda yatılmalı — bu, uyurken mide asidinin yukarı çıkmasını önleyebilir.
Sigara ve alkolden uzak durulmalı.
Fazla kilo varsa verilmelidir.
Yatmadan 3-4 saat önce yemek yenmemeli.
Aşırı baharatlı veya yağlı yiyecekler tüketilmemeli.
MEMORİAL KAYSERİ HASTANESİ GASTROENTEROLOJİ BÖLÜMÜ’NDEN PROF. DR. MUSTAFA KAPLAN, HAZIMSIZLIK İLE İLGİLİ BİLGİ VERDİ.
