İran Urmiye Gölü Havzasında Bulut Tohumlama ile Yapay Yağmur Hazırlığı
Operasyonun başlatılması
İran’ın Urmiye Gölü havzasında, kuraklıkla mücadele kapsamında yapay yağmur üretmeyi amaçlayan bulut tohumlama operasyonları başlatıldı. Atmosferik Su Teknolojileri Geliştirme ve İşletme Kurumu Başkan Vekili Muhammed Mehdi Cevadiyanzade, '2024-2025 yılına ait ilk bulut tohumlama operasyonu pazar günü Urmiye Gölü havzasında gerçekleştirildi' dedi.
Tarihçe ve hazırlık
Cevadiyanzade, tohumlamaya elverişli bulutların ülkeye ulaşmasının ve uygun atmosfer şartlarının sağlanmasının ardından, tohumlama amaçlı donatılmış bir uçağın bölgeye gönderildiğini açıkladı. Yetkililer, uygun hava şartları oluştuğu takdirde ülkeye giren tüm yağış sistemlerinde bulut tohumlama yapılacağını belirtiyor.
Tahran ve diğer bölgeler için değerlendirme
Başkan Vekili ayrıca 'Şu ana kadar Tahran için tohumlamaya elverişli bir sistem görülmedi' ifadelerini kullandı. Cevadiyanzade, pazartesi günü Tahran’a bir yağışlı hava sisteminin girişine dair zayıf bir tahminin bulunduğunu ancak bu sistemin tohumlamaya uygun olup olmadığının henüz kesinleşmediğini açıkladı. Ayrıca Çaharmahal ve Bahtiyari eyaletinin Kuhreng bölgesine de zayıf bir yağış sisteminin girişinin tahmin edildiğini ve gerekli incelemelerin ardından burada da operasyon yapılabileceğini kaydetti.
Operasyon süresi ve yöntem
Cevadiyanzade, uygun sistemlerin varlığı halinde bulut tohumlama çalışmalarının gelecek yılın Mayıs ayının ortasına kadar uçak ve İHA’larla devam edeceğini belirtti. Bulut tohumlamanın dünya genelinde atmosferik su kaynaklarından yararlanmak için düşük maliyetli ve etkisi kanıtlanmış bir yöntem olduğuna dikkat çekti.
Uyarılar ve amaçlar
Yetkili, yöntemin bilimsel ve pratik yönlerinin doğru biçimde anlatılması gerektiğini vurgulayarak yanlış beklentilere karşı uyardı. Cevadiyanzade, bulut tohumlamanın sadece yağışı artırmak için kullanılmadığını, 'dolu yağışını azaltma, sis dağıtma, yağışı geciktirme veya engelleme ve hidroelektrik üretimini artırmak için barajlardaki su seviyesini yükseltme' gibi farklı amaçlarla da uygulanabildiğini belirtti. Ayrıca, 'Ülkede bulut tohumlama çalışmaları sadece çeşitli havzalarda yağışı artırma amacıyla yapılmaktadır' dedi.
Kuraklığın boyutu
İran, yaklaşık 60 yılın en şiddetli kuraklığı ile karşı karşıya. Ülke genelindeki yağışlar normal seviyelerin belirgin biçimde altında seyrediyor; özellikle Tahran ile batı-kuzeybatı bölgelerinde baraj seviyeleri kritik düzeye gerilemiş durumda. Uzmanlar krizin temel nedenleri olarak yağış miktarındaki azalma, iklim değişikliği, yeraltı sularının aşırı çekilmesi ve tarımda yüksek su tüketimini gösteriyor.
Su tasarrufu önlemlerinin yanı sıra ülkede bulut tohumlama gibi yapay yağmur üretimine yönelik yöntemlere başvurularak mevcut su kaynaklarının desteklenmeye çalışıldığı bildiriliyor.
İRAN’IN URMİYE GÖLÜ HAVZASINDA KURAKLIKLA MÜCADELE KAPSAMINDA YAPAY YAĞMUR ÜRETMEYE YÖNELİK BULUT TOHUMLAMA OPERASYONLARI GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
