İşten Atılma Korkusu ve Dengesiz Çalışma Saatleri Stresi Tırmandırıyor
Liv Hospital Samsun Psikiyatri Kliniği’nden Uzm. Dr. Arda Kazım Demirkan, iş hayatında çalışma-yaşam dengesinin bozulmasının ve artan işsizlik nedeniyle ortaya çıkan işten atılma korkusunun stresi artıran temel etmenler olduğunu söyledi.
Stresin kaynağı: İş güvencesi, tempo ve çalışma saatleri
Dr. Demirkan, yoğun stresin üretkenliği düşürdüğünü ve bunun ekonomiye ek yük getirdiğini belirterek işe gelmeme veya hasta olsa da işinin başında olma gibi sorunlara yol açtığını ifade etti. Bu durumun iş motivasyonunda ve performansta azalma, sık birim değiştirme gibi olumsuz çalışma yaşantılarına sebep olduğunu vurguladı.
Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2017 raporuna göre 38 ülke arasında Türkiye yıllık en uzun çalışma saatleri sıralamasında 14. sırada yer almaktadır, bu verinin çalışma sürelerinin stres üzerindeki etkisini somutlaştırdığını belirtti.
Stres nasıl tanımlanıyor ve hangi faktörler önemli?
Dr. Demirkan, stresin bireyin fiziksel ve sosyal çevresindeki uyumsuzluklar nedeniyle bedensel ve psikolojik sınırlarını aşan çaba harcaması olarak tanımlandığını söyledi. Stresi oluşturan durumu diğerlerinden ayırmada etkili olan faktörler arasında şiddeti, kronikliği, zamanlaması, yaşamı ne kadar etkilediği, öngörülebilirliği ve denetlenebilirliği bulunduğunu açıkladı.
Kriz ve stres arasındaki fark
Uzm. Dr. Arda Kazım Demirkan, ‘kriz’ kavramının bireyin veya grubun uyum kapasitesini aşarak tehlikeli bir noktaya gelmesi sürecini anlattığını; krizlerde kullanılan başa çıkma yöntemlerinin yetersiz kaldığını ifade etti. Streste ise başa çıkma kabiliyetinin mutlaka aşılması gerekmediğini, değişim hızının artmasıyla stresin de arttığını belirtti.
İş yaşamına etkiler ve öneriler
Çalışma yaşamında rol ve görev belirsizlikleri, bireyler arası çatışma, sorumluluk ve yönetim şekli gibi etkenlerin psikolojik ve fizyolojik dengenin bozulmasına neden olduğunu söyleyen Dr. Demirkan, yoğun stresin iş süreçleri ve çalışanlar arasındaki etkileşimleri olumsuz etkilediğini kaydetti.
Dr. Demirkan ayrıca, kapasitelerini veya bilgi düzeylerini aşan görevler verildiğinde personele hayır demeyi öğrenme çağrısında bulundu ve kişisel streslere çözüm aramanın önemine dikkat çekti.
PSİKİYATRİ UZMANI DR. ARDA KAZIM DEMİRKAN
