Kacır: Türkiye’nin Ar-Ge Harcamalarını 1,2 Milyar Dolardan 19,9 Milyar Dolara Yükselttik
Zirve ve katılımcılar
7. Ar-Ge ve İnovasyon Zirvesi, Esenler Yıldız Teknik Üniversitesi Kongre Merkezinde düzenlendi. Programa Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Esenler Kaymakamı Süleyman Özçakıcı, Yıldız Teknopark Genel Müdürü Doç. Dr. Muhammet Garip, İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, Yıldız Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Vatan Karakaya, TUSAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan, Mimar ve Mühendisler Grubu Genel Başkanı Yavuz Sarı ve çok sayıda katılımcı katıldı.
Programda ilk sunumu, Gazi Üniversitesinde akademik çalışmalar yürüten Gazzeli Kahalid Lubbad gerçekleştirdi. Sunumlar ve protokol konuşmalarının ardından Mimar Mühendisler Grubu Genel Başkanı Yavuz Sarı tarafından Bakan Kacıra hediye takdim edildi; etkinlik sonunda Bakan Kacır, protokol eşliğinde fuar alanını gezerek gençlerin projeleri hakkında bilgi aldı.
Ar-Ge ve inovasyonda dönüşüm
Zirvede konuşan Bakan Kacır, geçmiş dönemde üniversite-sanayi iş birliğinde yaşanan zorluklara değinerek, bu anlayışı değiştirdiklerini vurguladı. Kacır, "Dünya koşar adım ilerlerken, biz yerimizde saymaya, kendi içimize kapanmaya mahkûm bırakıldık. 2000’li yılların henüz başında Ar-Ge ve inovasyon; sanayicimiz için bir ‘külfet’, hatta kaçınılması gereken bir ‘macera’ olarak addediliyordu. Üniversitelerimiz ile sanayimiz arasına, adeta görünmez duvarlar örülmüştü... Bu gidişatı Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde değiştirdik" ifadelerini kullandı.
Ar-Ge harcamaları, istihdam ve patent göstergeleri
Bakan Kacır, Türkiye’nin Ar-Ge yatırım ve performans verilerini şu sözlerle aktardı: "2002’den bu yana Türkiye’nin Ar-Ge harcamalarını 1,2 milyar dolardan 19,9 milyar dolara yükselttik. Ar-Ge harcamalarının milli gelirimizdeki payı binde beşten yüzde 1,46’ya yükseldi. Bu oran, İtalya ve İspanya gibi ülkelerdekiyle yakın seviyede."
Kacır ayrıca, Tam Zaman Eşdeğer Ar-Ge çalışan sayısının 2002’de 29 bin iken bugün 310 bini aştığını, özel sektörün Ar-Ge harcamalarındaki payının ise yüzde 29’dan yüzde 68’e çıktığını belirtti. Geçen yıl imalat sanayiinde gerçekleştirilen Ar-Ge harcamalarının payına ilişkin olarak da, yüksek teknoloji için yüzde 47, orta-yüksek teknoloji için yüzde 40 oranlarını açıkladı.
Savunma sanayii ve yerli teknolojiler
Kacır, savunma sanayiindeki yerli üretim atılımlarını anlattı: "Bir zamanlar savunma ürünlerinde yüzde 80 oranında dışa bağımlıyken, bugün kendi insansız hava araçlarını, kendi mühimmatını, uçaklarını, helikopterlerini, uydularını, radar ve elektronik harp sistemlerini geliştiren ve üreten bir ülkeyiz. İnsansız hava aracı üretiminde dünya lideriyiz. Kendi seyir füzelerimizi kendi jet motorlarımızla üretiyoruz. Hava savunma sistemlerinin radarlarını da, füzelerini de kendi imkanlarımızla geliştiriyoruz." Kacır, alt sistem seviyesinde dışa bağımlılığın azaltıldığını vurguladı.
Otomotivde yerli başarı: Togg
Teknoloji ekosisteminin somut ürünlerinden biri olarak Togg’u gösteren Kacır, "Milletimizin 60 yıllık hasretini dindiren, ‘Devrin’ otomobili olarak yollara çıkan Togg’dur. 2023’ten bu yana seri üretime hız kesmeden devam eden markamız kalitesiyle elektrikli otomobil segmentinde liderliği elde etti" dedi.
Patent, üretim ve ihracat yükselişi
Kacır, fikri mülkiyet ve teknoloji ihracatındaki gelişmeleri şu ifadelerle paylaştı: "Yerli patent başvurularında artık dünyada 10. ülkeyiz. 2002’de 414 olan yerli patent başvuru sayısı geçtiğimiz yıl 10 bini aştı. Uluslararası patent başvurularında, kadın buluşçu oranında yüzde 26,1 ile dünya lideriyiz." Ayrıca, orta-yüksek ve yüksek teknoloji ihracatının 2002’de 10 milyar dolar iken geçtiğimiz yıl 108 milyar doları aştığını vurguladı.
Finansman ve teşvik paketleri
Bakan, finansman ve teşvik programlarına dair detayları paylaştı. Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı ile kritik sektörlerde projelere uygun koşullarda kredi sağlandığını belirterek, "Öncelikli alanlarda belirlediğimiz 284 ürün ve 261 teknoloji başlığına yönelik yatırımlara 2 yıl geri ödemesiz, 10 yıl vadeli, piyasa koşullarının 3’de 1’ine kadar inebilen finansman maliyetiyle kredi imkanı sunuyoruz." dedi. Program kapsamında teknolojik değerlendirmesini olumlu tamamladıkları 73 projenin toplam büyüklüğünün 397 milyar düzeyinde olduğunu aktardı.
Kacır, ayrıca ülkenin yeni teknoloji yatırımları için sunduğu kapsamlı teşvik çerçevesi olarak HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programını işaret ederek, program sayesinde kısa sürede elektrikli araç, güneş hücresi ve biyoteknoloji gibi alanlarda 4,5 milyar dolarlık yatırımın sağlandığını belirtti.
Gençlik, eğitim ve teknoloji ekosistemi
Bakan Kacır, gençlerin teknoloji üretimindeki rolüne dikkat çekti: "TEKNOFEST’ler, Deneyap Teknoloji Atölyeleri, bilim merkezleri ve Milli Teknoloji Atölyeleri’nde yetişen gençlerimiz; insansız hava araçlarından yapay zekâ projelerine, robotikten biyoteknolojiye Türkiye’nin yarınlarını adım adım inşa ediyor." Bu gençlerin geleceğin kritik teknolojilerini geliştirecek kapasitede olduğunu vurguladı.
Zirve, Ar-Ge yatırımları, savunma sanayiindeki yerli üretim ve gençlerin teknoloji ekosistemine entegrasyonuna dair güçlü mesajlarla son buldu.
SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANI MEHMET FATİH KACIR "2002’DEN BU YANA TÜRKİYE’NİN AR-GE HARCAMALARINI 1,2 MİLYAR DOLARDAN 19,9 MİLYAR DOLARA YÜKSELTTİK. AR-GE HARCAMALARININ MİLLÎ GELİRİMİZDEKİ PAYI BİNDE BEŞTEN YÜZDE 1,46’YA YÜKSELDİ. BU ORAN, İTALYA VE İSPANYA GİBİ ÜLKELERDEKİYLE YAKIN SEVİYEDE" DEDİ.
