Kuantum noktalarıyla kanser ve Alzheimer’da yeni nesil tedavi arayışı
Biruni Üniversitesi Eczacılık Fakültesi ile Singapur Ulusal Üniversitesi (NUS) arasında yürütülen, TÜBİTAK destekli "Kendiliğinden Etkili, Anti-İnflamatuvar Kuantum Noktalarının Farmasötik Mühendisliği" başlıklı proje, kanser ve Alzheimer gibi küresel sağlık sorunlarına yönelik tanı ve tedavide yenilikçi yaklaşımlar sunmayı amaçlıyor.
Projeyle gelen yenilik
Dr. Ecz. Gamze Çamlık, karbon temelli kuantum noktalarının iltihap ve ödem giderici özellikleri ile ilaç taşıyıcı ve görüntüleme ajanı olarak çift yönlü işlev görebildiğini vurguladı. Çamlık, bu özelliklerin "akıllı ilaç sistemleri" döneminin başlangıcına işaret ettiğini belirtti.
Dr. Çamlık sözlerine şu ifadelerle devam etti: "Bu proje ile iltihap ve ödem giderici özelliklere sahip karbon kuantum noktalarını hem kanser hem Alzheimer gibi hastalıkların tedavisi ve erken teşhisi için kullanmayı hedefliyoruz. Geliştireceğimiz akıllı sistemler; hem ilaç taşıyabilen, hem iltihabı baskılayan hem de hastalıklı dokuları yüksek hassasiyetle görüntüleyebilen çoklu fonksiyonlara sahip olacak" dedi.
Klinik potansiyel ve uygulama alanları
Proje kapsamında geliştirilen kuantum noktalarının, kanser mikro çevresinde süregelen iltihabı modüle ederek kemoterapi etkinliğini artırma potansiyeli bulunuyor. Alzheimer araştırmalarında ise bu yapılar, amiloid plakların erken görüntülenmesi ve nöroenflamasyonun azaltılması için kullanılabilecek.
Dr. Çamlık, projenin özgünlüğüne dikkat çekerek, "Dünyada ilk kez sentezlenecek bu iltihap ve ödem giderici kuantum noktaları, yalnızca ilaç taşıyıcısı değil; aynı zamanda doğrudan tedavi edici etki üreten aktif ajanlar olacak. Bu yapı, kişiselleştirilmiş tıpta önemli bir paradigma değişikliğine yol açabilir" şeklinde konuştu.
Uluslararası işbirliği, eğitim ve gelecek hedefleri
İşbirliğinin yalnızca laboratuvar çalışmalarıyla sınırlı kalmayacağını belirten Dr. Çamlık, doktoralı araştırmacılar ve lisans öğrencileri için planlanan değişim programlarının önemine vurgu yaptı. Bu programlar sayesinde genç araştırmacılar, Singapur’un ileri teknoloji laboratuvarlarında deneyim kazanabilecek.
Dr. Çamlık projenin hedeflerini özetleyerek, "Projenin tamamlanmasıyla birlikte, erken teşhisten hedefe yönelik tedaviye kadar pek çok alanı kapsayan yeni nesil \"teşhis ve tedavi\" ürünlerin geliştirilmesi, uluslararası patent başvuruları yapılması ve sonuçların yüksek etki değerine sahip bilimsel dergilerde yayımlanması hedefleniyor" dedi.
Son olarak Dr. Çamlık, "Bu çalışmalar geleceğin tıbbına yönelik bir köprü oluşturacak. Amacımız sadece yeni bir ilaç formu değil, yeni bir tedavi anlayışı geliştirmek" diyerek projenin uzun vadeli vizyonunu özetledi.
DR. ECZ. GAMZE ÇAMLIK