Sisli Havalar Uyarısı: PM2.5 ve Zararlı Partiküller Solunumda Tehlike
Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Sinan Bodur, sisli havaların solunum sağlığı üzerinde önemli etkileri olduğuna dikkat çekti.
Dr. Bodur’un değerlendirmesi şöyle: "Aslında sis dediğimiz olay, atmosfer şartları ve hava sıcaklıklarıyla birlikte bulutların yeryüzüne doğru yaklaşmasıdır. Yani soluduğumuz havadaki nem miktarının artması anlamına gelir. Ancak sis tek başına masum değildir. Özellikle insan faaliyetleri, sanayi ve şehir yaşamıyla birlikte solunan havada birtakım zararlı partiküller birikmektedir. PM10, PM5 ve PM2.5 olarak adlandırdığımız bu partiküller şehir havasında yoğun şekilde bulunabilmektedir. Özellikle sisli havalarda bu partiküller ve zehirli toksik gazlar, sisin içindeki su buharıyla etkileşime girerek olumsuz sağlık sonuçlarına yol açmaktadır. Solunum hastalığı bulunan bireyler bu durumdan daha fazla etkilenmektedir. Özellikle PM2.5’in altındaki çok küçük partiküller yoğun şekilde kan dolaşımına geçebilmekte, bu da genel sağlığı ciddi biçimde olumsuz etkilemektedir".
Tarihten çarpıcı bir örnek: 1952 Londra sis felaketi
Dr. Bodur, tarihte benzer olayların kötü sonuçlarına dikkat çekerek şunları aktardı: "1952 yılında İngiltere’nin Londra kentinde yaşanan büyük sis felaketi bunlardan biridir. Aralık ayında, rüzgârın olmadığı yaklaşık bir hafta boyunca Londra’da görüş mesafesi bir metrenin altına düşmüştür. O yıllarda yoğun kömür kullanımı ve kömür madenleri nedeniyle sisle birlikte ağır bir hava kirliliği oluşmuş, on binlerce insan bundan etkilenmiştir. Resmî rakamlara göre bir hafta içinde yaklaşık 6 bin, bazı kaynaklara göre ise 10 bine varan ölümler yaşanmış, 100 bine yakın kişi sağlık kuruluşlarına başvurmuştur".
Uzman uyarısı ve öneriler
Dr. Bodur, halk sağlığı açısından alınması gereken önlemleri vurguladı: "Biz sağlık profesyonelleri, özellikle göğüs hastalıkları uzmanları olarak halkımıza şunu özellikle vurgulamak istiyoruz, sisli ve kirli havalarda, mümkünse kendi sağlığımızı korumak adına sokağa çıkmamaya özen göstermeliyiz. Bununla birlikte hava kalitesi yalnızca bireysel değil, aynı zamanda idari bir meseledir. Soluduğumuz havanın kalitesinin artırılması toplum olarak hepimizin sorumluluğu ve ortak bir zorunluluktur".
Özetle, sisli ve kirli havalarda PM10, PM5 ve PM2.5 gibi partiküllerin artışı solunum ve genel sağlık risklerini büyütüyor; özellikle kronik solunum hastalığı olanlar, yaşlılar ve çocuklar daha dikkatli olmalı, toplum ve idareler ise hava kalitesinin iyileştirilmesi için ortak adımlar atmalıdır.
UZMANLAR, İNSAN FAALİYETLERİ, SANAYİ VE ŞEHİR YAŞAMIYLA BİRLİKTE SOLUNAN HAVADA BİRTAKIM ZARARLI PARTİKÜLLERİN SİS ARACILIĞIYLA AŞAĞILARI İNDİĞİNİ VE İNSANLARIN BU ZARARLI HAVAYI SOLDUĞUNU AKTARDI.
