TÜ Göç ve Mübadele Çalışmaları Müdürü'nden Açıklamalar
Trakya Üniversitesi (TÜ) Göç ve Mübadele Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Hacer Ateş, Türk-Yunan nüfus mübadelesinin 102'inci yıl dönümü dolayısıyla önemli açıklamalarda bulundu. 30 Ocak 1923'te imzalanan mübadele sözleşmesi ile binlerce Türk ve Rum'un yaşadıkları topraklardan ayrıldığını ifade eden Ateş, bu süreç içinde İstanbul'daki Rumlar ile Batı Trakya'daki Müslümanların hariç tutulduğunu belirtti.
Mübadelenin Arka Planı
Doç. Dr. Ateş, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı ve 1. Balkan Savaşı sonrası Rumeli'den Anadolu'ya yaşanan kitlesel göçlerin, mübadelenin tarihsel arka planını oluşturduğunu vurguladı. Mübadele sürecinin sadece göç olarak tanımlanamayacağını belirtirken, bu kararların merkezi otoriteler tarafından verildiğini hatırlattı.
Yunanistan'dan Türkiye'ye Gelen Müslüman Türklere Dikkat
Ateş, Selanik, Serez, Kavala, Drama, Kalikratya ve Ege adalarından gelen Türk mübadillerin Türkiye'ye gelmesi ile ilgili detayları aktardı. Mübadillerin deniz yoluyla ulaştıkları liman kentlerinde karantina bölgelerine alındıktan sonra Anadolu'nun belirlenen şehirlerine sevk edildiğini söyledi. Kurumsal çeşitli çalışmalarda Türkiye'den Yunanistan'a giden Rum nüfusun 1 milyon 200 bin civarında, Yunanistan'dan Türkiye'ye gelen mübadil sayısının ise 500 bin olduğunu kaydetti.
Uyum Süreci ve Sonrası
Mübadillerin uyum sorunu yaşamamaları için çeşitli önlemler alındığını dile getiren Ateş, iskan edilecek bölgelerin coğrafi özelliklerinin ve üretim imkanlarının, geldikleri bölgelerle benzer olmasının sağlandığını belirtti. Böylece mübadillerin yeni yerlerine kolayca uyum sağlamalarının ve bir an önce üretici duruma gelmelerinin hedeflendiğini ifade etti. Mübadele sürecinin en yoğun yılı olarak 1924 yılını gösteren Ateş, ilerleyen yıllarda göç yoğunluğunun azaldığını ve 1930 yılında iki ülke arasında yapılan bir anlaşmayla mübadele uygulamasına son verildiğini aktardı.
