Vucic: Sırbistan’ın tek rafinerisi, yaptırım muafiyeti olmazsa 4 gün içinde kapanacak
Cumhurbaşkanı uyardı: Enerji, finans ve temel hizmetler tehlikede
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ABD yaptırımlarının hedefindeki ve ülkenin tek petrol rafinerisini işleten Rus kontrolündeki Sırbistan Petrol Endüstrisi (NIS) şirketine çalışma izni verilmezse, rafinerinin 4 gün içinde tamamen kapanacağını açıkladı. Vucic, rezervlerin ise Aralık ayı sonuna kadar yeteceği uyarısında bulundu.
Basın toplantısında Vucic, konuşmasına "Bugün size hitap etme nedenim, çok büyük sorunlarla karşı karşıya olmamız. Şeffaf olmak ve insanlara gerçekleri söylemek istiyoruz" sözleriyle başladı. Rafinerinin şu anda sadece sistemin işlevsel kalabilmesi için belirli miktarda ham maddenin dolaştırıldığı "sıcak sirkülasyon" modunda çalıştığını belirtti ve ABD hükümetinden çalışma izni alamazlarsa rafinerinin tamamen durmasının 4 gün içinde gerçekleşeceğini ifade etti.
Vucic, ABD yetkililerinden çalışma izni konusunda hızlı karar beklediklerini ancak karar için ek taleplerin olduğunu söyledi. Vucic, bu durumun Sırbistan'ın Rusya'ya yaptırım uygulamaktan kaçınma kararlarıyla ilişkili olduğunu ve ülkenin haksız yere yaptırımların hedefi haline geldiğini vurguladı.
Rafineriyle bağlantılı olarak Sırbistan Merkez Bankası'na da risk uyarısı yapıldığını belirten Vucic, yaptırımların finansal sistemi etkileyerek ödeme trafiğinin durması, banka kartlarının çalışmaması, kredi işlemlerinin kesintiye uğraması gibi sonuçlar doğurabileceğini kaydetti. ABD'lilerle görüşmelerde Pazartesi gününe kadar Merkez Bankası ve ticari bankalara yaptırım uygulanmayacağına dair sözlü güvence aldığını söyledi.
Vucic, yaptırımların etkisinin sadece akaryakıtla sınırlı kalmayacağını, sağlık hizmetleri ve temel gıda tedarikinin tehlikeye girebileceğini belirtti. "Eğer reddederlerse bizi bekleyen çeşitli kıtlıklar nedeniyle sağlık sistemimizin, özellikle de hayati öneme sahip acil yardım hizmetlerinin işleyişi tehlikeye girecektir," dedi ve en az 15 Ocak'a kadar temel hizmetlerin çalışması için hazırlık yaptıklarını söyledi.
Rafineri stoklarına dair Vucic, NIS'in perakende ağı için mevcut rezervlerin 55 bin ton dizel ve 50 bin ton benzin olduğunu; bunun NIS tahminine göre Aralık ayı sonuna kadar, Sırbistan hükümetinin tahminine göre ise 27-28 Aralık'a kadar yeterli olacağını açıkladı.
Vucic, ABD'den önümüzdeki 36 saat içinde çalışma lisansı beklediklerini, ancak ABD'de 27 Kasım Perşembe'nin Şükran Günü olması nedeniyle Perşembe ve Cuma günleri karar gelmesini muhtemel görmediklerini belirtti. Sorunun tek çözümünün Amerikalıların NIS'e çalışma lisansı vermesi olduğunu vurguladı.
Not olarak, NIS şirketinin 10 Ocak'ta ABD yaptırımlarının hedefi olduğu, ancak Sırbistan yönetiminin talepleri üzerine yaptırımların devreye girmesinin çeşitli gerekçelerle 9 Ekim'e kadar ertelendiği hatırlatıldı. ABD ayrıca şirkette %56,15 paya sahip Rus sermayesinin şirketten çıkarılmasını talep etmişti.
SIRBİSTAN CUMHURBAŞKANI ALEKSANDAR VUCİC, ABD'NİN YAPTIRIM UYGULADIĞI VE ÜLKENİN TEK PETROL RAFİNERİSİ OLAN RUS KONTROLÜNDEKİ PETROL VE GAZ ŞİRKETİ SIRBİSTAN PETROL ENDÜSTRİSİ'NE (NIS) AİT TEK RAFİNERİNİN, YAPTIRIM MUAFİYETİ SAĞLANMADIĞI TAKDİRDE 4 GÜN İÇİNDE TAMAMEN KAPATILACAĞINI BELİRTTİ VE ARALIK AYI SONUNA KADAR YETECEK REZERV KALDIĞI UYARISINDA BULUNDU.