450 yıllık Çökene hayalet köye dönüştü
Bursa’nın Büyükorhan ilçesine bağlı yaklaşık 450 yıllık kırsal Çökene Mahallesi, günümüzde yalnızca 3 hanede yaşamın sürdüğü, toplam 4 kişilik nüfusa sahip bir dağ köyüne dönüştü.
Tarihi ve göç süreci
Büyükorhan’a yaklaşık 25 kilometre uzaklıktaki köy, 1980’li yılların sonunda başlayan su sorunu nedeniyle terk edilmeye başlandı. Tüm halkın yakın ilçelere ve Bursa merkeze göç etmesiyle Çökene, uzun yıllar boş kaldı ve adeta harabeye döndü.
1994’ten sonra uzun süre boş kalan mahalle, 2008’de statüsü iptal edilerek yakınındaki kırsal Bademli Mahallesi’ne bağlandı. Ancak 10 yıl önce yeniden dönüş başladı.
Geri dönüş ve günlük hayat
Uzun yıllar Bursa’da yaşayan eski muhtar Hüseyin Kaya ve eşi Fadime Kaya, yaklaşık 30 yıllık kent macerasının ardından memleketlerine döndü. Fadime Kaya (64), köyde yaşamın kolay olmadığını ancak ata topraklarından uzak kalamadıklarını anlattı.
Kaya, su sorununun köyü dağıttığını belirterek şunları söyledi: "Şimdi sadece 3 hanede duman tütüyor. Diğer iki hanede eşleri vefat etmiş kadınlar yaşıyor. Önceden 50’den fazla hanenin bulunduğun mahallede şimdi 4 kişiyiz".
Yaşanan göç ve geriye kalan evlerin haliyle ilgili duygularını ise şu sözlerle dile getirdi: "Su olmayınca ne yapsın insanlar gittiler, biz de gittik. Biri 6 diğeri 9 yaşında çocuğum vardı. Burada kalsak ne yapacaktık. Su yok, tarım yok, kazanç yok. Bursa’da okudular iş sahibi oldular. Onların da çocukları oldu. Biz döndük köyümüze bizim yaşamımız burada onlar dönmez artık. Gelmeyenlerin evleri haşat oldu burada. Yıkık dökük yapılar içinde biz nefes alıyoruz. Keşke hepsi gelse köylülerin keşke eskisi gibi kalabalık olsak."
Tarım, hayvancılık ve doğal üretim
Küçük çaplı tarım ve hayvancılıkla geçindiklerini anlatan Fadime Kaya, şunları ifade etti: "İki keçimiz var. Bir keçi 3 oğlak doğuruyor. Kendimize yetiyor sadece. Çocuklar ve torunlar gelince onlar için kesiyoruz. Sütü sağıp yoğurt, peynir yapıyoruz. 3-5 tavuk var doğal yumurtasını yiyoruz. Köy işi hayatımızı tekrar kurduk ve burada daha mutluyuz şehirde çok zor yaptık".
BURSA'NIN BÜYÜKORHAN İLÇESİNE BAĞLI YAKLAŞIK 450 YILLIK BİR GEÇMİŞİ BULUNAN KIRSAL ÇÖKENE MAHALLESİ'NDE SADECE 3 HANEDE YAŞAM SÜRÜYOR.
