Akciğer Kanseri Uyarısı: Dr. Mertay Boran'dan "Sessiz Katil" ve Erken Teşhis Çağrısı
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Mertay Boran, 1–30 Kasım Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında toplumu bilgilendirmek amacıyla önemli değerlendirmelerde bulundu.
Sigara ve Akciğer Kanseri Riski
Dr. Boran, akciğer kanserinin akciğer dokusu ve solunum yollarından gelişen bir kanser türü olduğunu belirterek, sigara ve tüm tütün ürünlerinin elektronik sigara ve türevleri dahil akciğer kanserinin en temel ve aynı zamanda önlenebilir nedeni olduğuna dikkat çekti.
Sigara içen kadar sigara dumanına maruz kalan kişilerin de büyük risk altında olduğunu söyleyen Dr. Boran, "Günlük içilen sigara miktarı ve kullanım süresi arttıkça akciğer kanseri riski de paralel şekilde yükselir. Genetik yatkınlık ile birlikte özellikle 50–60’lı yaşlardan sonra hastalık daha sık karşımıza çıkar. Ayrıca uzun yıllar sigara içtikten sonra 15–20 yıl geçmiş olsa bile risk tamamen ortadan kalkmayabilir" ifadelerini paylaştı.
Sessiz Başlangıç ve Belirtiler
Dr. Boran, akciğer kanserinin çoğu zaman sessiz bir başlangıca sahip olduğunu belirterek şu uyarıda bulundu: "Erken evre akciğer kanserlerinin önemli bir bölümü tesadüfen tespit edilmektedir. Uzun süren öksürük, ses kısıklığı ve kanlı balgam gibi belirtiler mutlaka ciddiye alınmalı ve gecikmeden değerlendirilmelidir."
Özellikle uzun yıllar sigara kullanmış bireylerin 50–60 yaşlarından sonra düzenli akciğer grafisi ve tomografi kontrollerini yaptırmalarının hayati önem taşıdığını vurguladı.
Erken Tanı ve Tedavi Başarısı
Dr. Boran, erken evrede teşhis edilen akciğer kanserinin büyük oranda tedavi edilebildiğini belirterek, "Erken evrede tedavi başarısı yüzde 80’e kadar çıkmaktadır. Bu nedenle göğüs cerrahisi polikliniklerinde yapılacak düzenli taramalar hastalar için büyük bir koruyucu fırsat sunar" değerlendirmesinde bulundu.
Cerrahi Tedavi ve Takip
Erken evre akciğer kanserinde ideal tedavi seçeneğinin cerrahi olduğunu aktaran Dr. Boran, "Kanserli akciğer bölümünün ameliyatla çıkarılması hastanın yaşam şansı açısından çok değerlidir. Ancak her hasta cerrahi için uygun olmayabilir; burada özellikle güçlü solunum fonksiyonları kritik rol oynar" dedi.
Radyolojik görüntüleme, laboratuvar incelemeleri ve fiziksel değerlendirmenin ardından geride tümör bırakmayacak şekilde planlanan cerrahinin titizlikle gerçekleştirildiğini belirten Dr. Boran, çıkarılacak akciğer dokusunun yapısı ve boyutunun cerrahi kesilerin genişliğini kişiye göre değiştirebileceğini, klasik açık cerrahi, videotorakoskopik ve robotik cerrahi seçeneklerinin hasta için en uygun olanının uygulandığını ifade etti.
Ameliyat sonrası hastaların beş yıl boyunca düzenli olarak takip edildiğini ve üniversitede ameliyat öncesi başlayan titiz bakımın ameliyat sonrasında da sürdüğünü söyledi. Ayrıca 8–10 yıldır takip ettikleri hastalarla aralarında doğal bir aile bağı oluştuğunu aktardı.
Ameliyat İçin Büyük Şehirlere Gitmeye Gerek Yok
Türkiye’de hemen her ilde göğüs cerrahisi merkezlerinin bulunduğunu belirten Dr. Boran, akciğer ameliyatı için Ankara ve İstanbul gibi büyük şehirlere gitmeye gerek olmadığını; modern cerrahi tekniklerle donatılmış devlet ve üniversite hastanelerinde bu operasyonların başarıyla yapıldığını aktardı.
Ameliyat sonrası komplikasyonların büyük kısmının başarıyla tedavi edilebildiğini, ameliyat sonrası ağrının ise geçici ve kontrol altına alınabilir bir şikayet olduğunu vurguladı.
Cerrahiye Uygun Olmayan Hastalarda Alternatif Tedaviler
Cerrahiye uygun olmayan hastalarda kemoterapi, akıllı ilaç tedavileri, immünoterapi ve radyoterapi gibi yöntemlerin kullanıldığını belirten Dr. Boran, "Bu tedaviler cerrahiye göre daha fazla yan etki oluşturabilir" diyerek cerrahi tedavi seçeneğinin üstünlüğüne vurgu yaptı.
Halk Arasındaki Yanılgılar ve Son Çağrı
Halk arasında yaygın olarak ifade edilen "bıçak değdi, kanser yayıldı" düşüncesinin doğru olmadığını ve bilimsel temele sahip olmadığını vurgulayan Dr. Boran, genç yaşlarda içilen sigaranın ilerleyen yaşlarda ağır sonuçlar doğurduğunu hatırlattı.
Dr. Boran, sözlerini şu şekilde tamamladı: "Erken evre akciğer kanseri tamamen tedavi edilebilir bir hastalıktır. Sağlıklı ve keyifli yarınlar için sigaranın mümkün olan en kısa sürede bırakılması ve göğüs cerrahisi kliniklerinde düzenli kontrollerin aksatılmaması büyük önem taşımaktadır."
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS CERRAHİSİ ANABİLİM DALI BAŞKANI DR. ÖĞR. ÜYESİ MERTAY BORAN
