Akciğer Kanserinde Sağkalım Oranları Artıyor — Prof. Dr. Ali Murat Tatlı
Prof. Dr. Ali Murat Tatlı, son yıllardaki tıbbi gelişmelerin akciğer kanserinde sağkalım oranlarını yükselttiğini belirtti. Memorial Antalya Hastanesi Onkoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Tatlı, hem Türkiye hem de dünya verileri ışığında hastalığın önemine dikkat çekti.
Hızlı artış ve güncel istatistikler
Prof. Dr. Tatlı, akciğer kanserinin küresel ve ulusal yükünü özetleyerek şunları söyledi: "Dünyada her yıl yaklaşık 2,5 milyon yeni akciğer kanseri vakası görülüyor. Bunun 1 milyon 800 bini yaşam kaybıyla sonuçlanıyor". Türkiye için ise vurgusu şu oldu: "yılda 41 bin yeni akciğer kanseri tanısı konduğunu" ve hastalığın özellikle erkeklerde sık görüldüğünü belirtti.
Sigara ve elektronik sigara tehdidi
Akciğer kanserinde en önemli risk faktörünün sigara olduğunu vurgulayan Tatlı, tütünle mücadelenin önemini şöyle dile getirdi: "Sigara ve tütün ürünlerini tamamen hayatımızdan çıkarabilsek, tüm kanserlere bağlı ölümlerin üçte birini önleyebiliriz".
Elektronik sigaralara ilişkin uyarısını ise şu sözlerle paylaştı: "Elektronik sigara masum değil. Amerika’da birçok hasta bazlı verilerde bu elektronik sigarayla ilişkili göğüs hastalıkları takiplerinde yeni yeni birçok vakalar oluştu. Akciğerin kronik yetmezliği gelişip ve geri dönüşümsüz olan vakalar da var. Ve bu kanserden daha mı basit dersiniz? Değil tabii ki. Gerçekten sigarayla mücadele önemli olduğu gibi günümüzde elektronik sigarayla mücadelede önemli bir yol gibi görünüyor".
Erken tanı ve taramanın önemi
Erken tanının yaşam süresini belirgin şekilde etkilediğini söyleyen Tatlı, risk altındaki kişilerin taranmasının şart olduğunu vurguladı. Belirti gösterenlerde en sık görülen yakınmaları şu şekilde sıraladı: "Açıklanamayan hızlı kilo kaybı, iştahsızlık, geçmeyen kuru öksürük, kanlı balgam, nefes darlığı ve göğüs ağrısı".
Tarama önerisini açıklarken, "40-45 yaşlarından itibaren düşük dozlu radyolojik taramalar erken tanı için koruyucudur" dedi ve yoğun sigara geçmişi olanların düzenli taramadan yararlanması gerektiğini belirtti.
Yeni tedavilerle sağkalımda çarpıcı iyileşme
Son 20 yılda akciğer kanseri tedavisinde yaşanan dönüşümü değerlendiren Tatlı, moleküler testlerin ve hedefe yönelik ilaçların sağkalımı dramatik şekilde artırdığını ifade etti. Konuşmasından bazı vurgular şunlar:
"EGFR mutasyonunun keşfi tedavide milat oldu. Üçüncü nesil hedefe yönelik ilaçlarla EGFR mutasyonu taşıyan hastalarda ortalama yaşam süreleri 3 yılın üzerine çıktı."
ALK inhibitörleri ve beyin metastazlarına yönelik elde edilen sonuçlara değinerek, "Şu an beyin metastazı gibi kötü bir hastalık dönemine bile üçüncü jenerasyon ALK inhibitörleriyle son birkaç yıldır çıkan klinik çalışma sonuçları bizleri o kadar mutlu etti ki; 5 yılın üstünde hala ortalama yaşam sürelerin üstünde. Yani 100 hastanın yüzde 50’sinden fazlası hala 5 yıldan fazla sağ kalımda" dedi.
İmmünoterapinin etkisini de vurgulayarak, "Dördüncü evre hastalıkta beş yıllık sağ kalım oranları yüzde 5’ten yüzde 30-40’lara yükseldi. Bu, akciğer kanserinde çığır açtı" ifadelerini kullandı.
Tedavi sonrası takip ve erken evrede uygulanan stratejiler
Tedavi sonrasında yakın izlemin kritik olduğuna dikkat çeken Tatlı, "Evre 1 ve evre 2’de bile tekrarlama riski yüzde 50’lere yakın. Bu nedenle adjuvan tedaviler ve moleküler testler hayati önemde" dedi.
Erken evrede de yeni nesil hedefe yönelik ilaçların kullanımı hakkında, "EGFR mutasyonu olan erken evre hastalarda hastalığın tekrarlama riskini yüzde 70-80 azaltıyor" şeklinde bilgi verdi.
Önleme: Sigarayı bırakmak ve düzenli takip
Akciğer kanserinin önlenmesinde en etkili yöntemin sigarayı bırakmak olduğunu belirten Tatlı, bıraktıktan sonraki riskin hemen yok olmadığını hatırlattı: "Risk, sigarayı bırakmanın ardından zaman içinde azalır. Bu nedenle hem sigarayı bırakmak hem de düzenli takip olmak şarttır".
Prof. Dr. Ali Murat Tatlı'nın değerlendirmesi, erken tanı, tarama programları ve hedefe yönelik tedaviler ile immünoterapinin akciğer kanseri yönetiminde belirleyici rol oynadığını gösteriyor.
ONKOLOJİ BÖLÜMÜ'NDEN PROF. DR. ALİ MURAT TATLI, SON YILLARDA YAŞANAN TIBBİ GELİŞMELERLE BİRLİKTE AKCİĞER KANSERİNDE SAĞ KALIM ORANLARININ ARTTIĞINI KAYDETTİ.
