Avrupalılar ABD’nin 28 Maddelik Planına Alternatif Teklif Sunuyor
İsviçre’nin Cenevre kentinde yürütülen görüşmelerde, Avrupalı heyetler ABD'nin sunduğu 28 maddelik barış planına karşı bir karşı teklif sundu. Teklif, Ukrayna'nın daha fazla asker bulundurmasına izin veren düzenlemeler ile Ukrayna'ya NATO'nun 5. maddesi benzeri güvenlik garantileri sağlanmasını içeriyor.
Teklifin öne çıkan maddeleri
Avrupa teklifinde, ABD’nin önerdiği sınırlamalara kıyasla bazı önemli değişikliklere gidildi. Buna göre, Ukrayna silahlı kuvvetlerine getirilecek sınırlandırma, ABD teklifindeki 600 bin yerine "barış döneminde 800 bin" olarak belirleniyor. Ayrıca, ABD planındaki gibi "bazı bölgelerin fiilen Rusya'ya ait" kabul edilmesi yerine, toprak kontrolüne ilişkin müzakerelerin temas hattından başlaması öneriliyor.
Avrupa teklifi, Ukrayna'nın mali olarak tazmin edilmesini de kapsıyor ve bu çerçevede dondurulmuş Rus varlıklarının kullanılması öngörülüyor. Metinde, "Ukrayna tamamen yeniden inşa edilecek ve mali olarak tazmin edilecektir. Buna Rusya, Ukrayna’ya verdiği zararı karşılayana kadar dondurulmaya devam edilecek olan Rus egemen varlıkları da dahildir" ifadelerine yer verildi.
ABD planı ise dondurulmuş Rus varlıklarından 100 milyar doların Ukrayna’nın yeniden inşası ve yatırımlar için ABD liderliğindeki bir girişime yönlendirilmesini ve bu girişimden elde edilen karın %50'sinin ABD'ye gitmesini öneriyordu.
Avrupa tarafının hazırladığı teklifin İngiltere, Fransa ve Almanya tarafından hazırlandığı ve barış anlaşmasının imzalanmasının ardından Ukrayna’da mümkün olan en kısa sürede seçim yapılmasını hedeflediği bildirildi.
Görüşmelerde ilerleme ve taraf açıklamaları
Görüşmelerin sürdüğü Cenevre'de ABD, Ukrayna ve Avrupalı heyetler arasında toplantılar devam ediyor. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Ukrayna’nın başmüzakerecisi, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, görüşmelerin ardından basına kısa açıklamalarda bulundu.
Rubio, sürecin "muhtemelen şimdiye kadarki en yapıcı ve en anlamlı toplantıyı ve günü" içerdiğini belirterek, "Bence ilerleme kaydettik. Heyetlerimiz şu anda kendilerine ayrılan odalara geçti ve bize sunulan bazı öneriler üzerinde çalışıyoruz. Bazı değişiklikler ve düzenlemeler yapıyoruz. Amacımız farklılıkları azaltmak ve hem Ukrayna’nın hem de tabii olarak Amerika Birleşik Devletleri’nin kendini rahat hissedeceği bir şeye daha da yaklaşmak" dedi.
Rubio, nihai metnin ABD Başkanı Donald Trump tarafından onaylanması gerektiğini vurguladı ve "Ancak kaydettiğimiz ilerlemeyi göz önünde bulundurduğumda bunun gerçekleşeceği konusunda oldukça rahatım. Tabii elbette bu işin bir de Rusya tarafı var" sözlerini ekledi.
Yermak ise ABD heyetiyle "çok verimli bir ilk oturum" gerçekleştirdiklerini belirterek, "Çok iyi ilerleme kaydettik ve Ukrayna halkının hak ettiği adil ve kalıcı barışa doğru ilerliyoruz. Ukrayna halkı, barışı dünyadaki herkesten daha fazla istiyor" dedi. Yermak, ayrıca Başkan Trump ve ekibine teşekkür ederek ortak öneriler üzerinde çalışmaya devam edeceklerini ifade etti.
Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov ise sosyal medyadan, "Mevcut önerilerimiz, henüz son halini almamış olmakla birlikte, Ukrayna’nın birçok önceliğini ihtiva ediyor. Amerikalı partnerlerimizin bizimle yakından çalışıyor ve endişelerimizi anlıyor olmalarını takdir ediyor ve bugün daha fazla ilerleme kaydetmeyi umuyoruz" açıklamasını yaptı.
Son söz iki liderin görüşmesinde
Görüşmelerin sonucuna ilişkin haberlerde, Cenevre'de ekipler arasında uzlaşılsa dahi planın son şeklini ABD Başkanı Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy arasındaki yüz yüze görüşmenin belirleyeceği ifade edildi. Bir yetkili, "İki başkan bir araya gelmeden hiçbir şey üzerinde anlaşılmış sayılmayacak" dedi.
AVRUPALILAR, ABD’NİN UKRAYNA’DA BARIŞ PLANINA ALTERNATİF OLARAK UKRAYNA’NIN DAHA FAZLA ASKER BULUNDURMASINA OLANAK SAĞLAYAN VE UKRAYNA’YA NATO’NUN 5. MADDESİ BENZERİ GÜVENLİK GARANTİLERİ SUNAN BİR KARŞI TEKLİF SUNDU.