Gaziantep’te 66 Yıldır El Yapımı Çanta Ustası Tahir Demirci
Bakırcılar Çarşısı'ndaki 5 metrekarelik dükkânında, 76 yaşındaki Tahir Demirci, 66 yıldır dede mesleğini sürdürüyor. Demirci ve oğlu, hiçbir teknolojik alet kullanmadan, tamamen el işçiliğiyle doğal deriden çantalar üretiyor.
Dede mesleğinin izleri
Küçük yaşta mesleğe başladığını anlatan Demirci, ustalığın kuşaktan kuşağa aktarıldığını ancak bugün bu geleneği sürdüren sayısının azaldığını vurguluyor. Anılarında Naip Hamamı ve Millet Hanı gibi mekânlar var; deriyi yumuşatmak için kullanılan "akar" suyundan, kesim ve işçilik dönemine kadar her aşama tamamen el ile yapılıyordu.
Demirci, "Bu mesleğin nesli tükenmiş durumda. Dedemizin zamanından bu yana böyle gelmiş. Bir süre ara verdik ama ömrümüzün büyük bölümü bu işle geçti. Ben mesleğe daha 5 yaşındayken başladım." diyerek mesleğin zor koşullarını ve genç kuşak ilgisizliğini aktarıyor.
El işçiliğinin değeri
Üretilen çantalar için fiyatlandırma bin ile 3 bin TL arasında değişiyor. Usta, "En ucuz dediğimiz bir çanta bile sabahtan akşama kadar sürer. En uzun yaptığım çanta ise 3 gün sürdü, fiyatı 3 bin lira civarında. Hepsi santimine kadar el emeğidir, makine yok." ifadelerini kullanıyor. Demirci, ürettikleri çantaların tabaktan çıktığı haliyle işlenen natürel deriden yapıldığını, bu nedenle Yemenici ustalarınkinden farklı bir kategori oluşturduğunu belirtiyor.
Devlet desteği ve mesleğin geleceği
Mesleğin sürmesi için verilen devlet desteğine teşekkür eden Demirci, destek sayesinde vergi muafiyeti gibi kolaylıklar sağlandığını aktarıyor: "Sağ olsun devlet, bu mesleği koruma altına aldı, bizden vergi istemiyor. ‘Bu sanatı yaşatın, devam ettirin’ diyor." Ancak gençlerin ilgisizliği ve teknolojinin yarattığı hız nedeniyle mesleğin ayakta kalmasının güçleştiğini söylüyor.
Vatandaşın yorumu
Esnafın el emeğini gören vatandaşlardan Nurgül Polat, "Çok güzel el emeği, göz nuru, yani sonuçta değerli, güzel bir şey, hoş. Amcamın emeğine çok saygı duymak lazım. Bu yaşta gelmiş, burada çalışıyor, el öpülecek bir amca. Bu yaşta hala mesleğini sürdürüyor" diyerek ustaya övgüsünü dile getiriyor.
Tahir Demirci'nin çalışması, hem bir zanaat örneği hem de kültürel mirasın yerelde korunma çabası olarak öne çıkıyor; ancak usta, mesleğin geleceği konusunda kaygılı.
GAZİANTEP’TE BAKIRCILAR ÇARŞISI’NDAKİ 5 METREKARELİK DÜKKANINDA 66 YILDIR DEDE MESLEĞİNİ SÜRDÜREN 76 YAŞINDAKİ ÇANTA USTASI TAHİR DEMİRCİ, TAMAMEN EL İŞÇİLİĞİYLE ÜRETTİĞİ ÇANTALARLA TEKNOLOJİYE DİRENİYOR.
