Hayalet Deprem Sendromu: Uzman Psikolog Dilruba Işın Uyardı
Türkiye'nin aktif deprem kuşağı olması, birçok vatandaşın depremlerden doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenmesine neden oluyor. Son dönemde pek çok kişi, herhangi bir sarsıntı olmamasına rağmen sallanma, titreme ve sarsılma hissi yaşadığını bildiriyor. Bu yakınmalar literatürde "hayalet deprem sendromu" olarak tanımlanıyor.
Belirtiler ve uzman görüşü
Bu tablo varlığında kişide nörolojik, biyolojik veya fizyolojik bir sorun bulunmadığı hâlde baş dönmesi, denge kaybı, düşme hissi ve hareket etmekte güçlük gibi belirtiler ortaya çıkabiliyor; bazı bireylerde yoğun kaygı, panik ve kafa karışıklığı görülebiliyor.
Uzman Psikolog Dilruba Işın konuyla ilgili şunları ifade etti: "Türkiye bir deprem ülkesi ve hepimiz doğrudan ya da dolaylı olarak aslında depremden etkileniyoruz. Bazen herhangi bir deprem olmaksızın sallanıyormuş gibi hissedebiliyoruz ya da bir sarsıntı oluyormuş gibi hissedebiliyoruz. Hiçbir şey sallanmasa bile eşyalar titreşiyormuş gibi hissediyoruz. Bu durum 'Hayalet deprem sendromu' olarak adlandırılıyor. Kişide nörolojik, biyolojik ve fizyolojik bir sorun olmaksızın kişide; baş dönmesi, denge kaybı, düşme ya da hareket etmekte zorlukta ortaya çıkıyor. Bunula beraber kişi kendini daha kaygılı, daha panik halinde ve biraz kafası karışmış hatta bazen 'aklımı mı yitiriyorum' şeklinde bu düşüncelerle beraber kendini bu duyguların içerisinde buluyor. Bu durumlarda bireyler öncelikle fizyolojik ve biyolojik muayenelerini gerçekleştirdikten sonra her şey yolunda ve sorun yoksa sonrasında bunu bir psikoterapi ile bu durumu aşabilirler. Çünkü sinir sistemimiz aslında bize 'Yer benim için güvenli bir yerdi ama artık değil, bu yüzden sürekli sallanıyorum' diyor. Sinir sistemime kendimi koruma çabam bu ve kendime yeniden ortamın güvenli olduğunu, benim güvende olduğumu sinir sistemime daha güvende olduğumu hatırlatmam gerekiyor. Bunu psikoterapi ile çözebilirler aynı zamanda vitaminlerle ve vestibüler terapiler ile halledebiliyorlar".
Tedavi önerileri ve sosyal medya etkisi
Uzmanlar, bu tür yakınmalarda öncelikle tıbbi muayenelerin tamamlanması gerektiğini; eğer nörolojik veya fizyolojik bir sorun bulunmazsa psikoterapi ve gerektiğinde vestibüler rehabilitasyon ile destek sağlanmasının yararlı olacağını vurguluyor.
Dilruba Işın, sosyal medyanın rolüne dikkat çekerek şunları söyledi: "Bazen birincil dereceden depremlerden etkilenmiyoruz ama dolaylı yoldan etkileniyoruz. Bu da aslında bizde bir güvensizlik oluşturuyor. Bu durumu yaşayan bireyler herhangi bir biyolojik ya da fizyolojik kontrolden geçtiler ise ve kendilerini bu hissiyatı ortaya çıkartacak durumu yoksa, bunu yine bir psikologla veya psikiyatri hekimi ile beraber konuşup çözebilirler. Sosyal medyanın da bizim üzerimizde etkisi var. Aslında hepimiz bir şey olacakmış düşüncesindeyiz. Abartılı deprem bilgilendirmeleri görüyoruz. ‘5 gün sonra İstanbul depremi olacak uzmanlar uyardı’ şeklinde konuşmalar görünce tabi ki bir tetiklenme yaşıyor olabiliriz. Kişilerinde kendilerini çok yoğun hissettiklerini, kendi dengelerinin bozulmuş hissetmelerini sosyal medyadan biraz uzaklaşarak ‘bıraktım, şu an buradayım, nefes alıyorum, ve güvendeyim’ şeklinde bir sakinleştirmeye gitmeyi deneyebilirler".
Özetle, benzer şikâyeti olanların ilk olarak kapsamlı tıbbi muayenelerden geçmesi; organik bir sorun tespit edilmezse psikoterapi ve gerektiğinde vestibüler yaklaşımlar ile destek almaları öneriliyor.
UZMAN PSİKOLOG DİLRUBA IŞIN, TÜRKİYE’DE BİRÇOK KİŞİNİN DEPREM OLMADAN DA SALLANMA VE SARSINTI HİSSİ YAŞAYABİLDİĞİNİ BELİRTTİ. IŞIN, "HAYALET DEPREM SENDROMU" OLARAK BİLİNEN BU DURUMUN TIBBİ BİR SORUN BULUNMAZSA PSİKOLOJİK DESTEK ALINMASINI GEREKTİĞİNİ SÖYLEDİ.
