HPV artık baş‑boyun kanserlerinde en büyük tehdit
Doç. Dr. Neslihan Yaprak Barıt, HPV virüsünün baş ve boyun kanserlerindeki etkisinin hızla arttığını belirterek erken teşhis ve aşının hayati önem taşıdığını söyledi. Geçmişte daha çok ileri yaşlarda ve uzun süre sigara-alkol kullanımına bağlı gelişen baş-boyun kanserlerinin artık gençlerde, sigara içmeyenlerde ve kadınlarda da sık görülmeye başladığını vurguladı.
HPV boğaz kanserlerinin başlıca nedeni hâline geldi
Doç. Dr. Barıt, cinsel yolla bulaşan HPV'nin oral temasla ağız-boğaz bölgesine kolayca geçtiğini, virüsün dil kökü, bademcik, yutak ve gırtlak gibi bölgelerde yerleşerek yıllar sonra kansere yol açabildiğini ifade etti. Günümüzde boğaz (orofarenks) kanserlerinin yüzde 70-80'inin HPV kaynaklı olduğunu, bazı merkezlerde bu oranın yüzde 90'a kadar çıktığını belirtti. Ayrıca hiç sigara içmemiş 40-50 yaş arası kişilerde bile HPV pozitif boğaz kanserinin giderek arttığına dikkat çekti.
HPV yıllarca belirti vermeden gizlenebilir
Doç. Dr. Barıt, 100'den fazla HPV tipi bulunduğunu, Tip 16 ve Tip 18'in en tehlikeli ve kanser yapıcı türler olduğunu söyledi. Virüsün birçok kişide yıllarca belirti göstermeden vücutta kalabileceğini, bağışıklık zayıfladığında kanserleşme sürecinin hızlanabileceğini belirtti. Erken teşhisin sağ kalımı ciddi oranda artırdığını vurgulayarak "2-3 haftadan uzun süren şu belirtilerde mutlaka doktora başvurulması gerekiyor" dedi.
Geçmeyen boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü, boyunda sert şişlik, tek taraflı kulak ağrısı, 3 haftayı aşan ses kısıklığı, ağızdan kan gelmesi, nedensiz kilo kaybı bunların başlıca belirtileri arasında yer alıyor.
En etkili koruma: HPV aşısı
HPV'ye bağlı baş-boyun kanserlerinin büyük kısmının aşıyla önlenebilir olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Barıt, hem kız hem erkek çocuklarının mutlaka aşılanması gerektiğini söyledi. Aşı takvimi ise 9-14 yaş 2 doz, 15-26 yaş 3 doz, 27-45 yaş. Aşı hâlâ fayda sağlamaktadır ifadesini kullandı ve HPV'nin yalnızca kadınları değil erkekleri de ciddi şekilde tehdit ettiğini vurguladı.
Korunmak için öneriler
Doç. Dr. Barıt'ın korunma önerileri şu şekilde:
Çocuklar ve yetişkinler için HPV aşısı ihmal edilmemelidir.
Cinsel ilişkide prezervatif kullanımı tercih edilmelidir.
Çok partnerli ilişkiden kaçınılmalıdır.
Sigara ve aşırı alkol tüketimi bırakılmalıdır.
Düzenli ağız ve diş bakımı yapılmalıdır.
Uzun süren boğaz şikâyetlerinde vakit kaybetmeden bir KBB uzmanına başvurulmalıdır.
DOÇ. DR. NESLİHAN YAPRAK BARIT
