BRCA Mutasyonları: Meme ve Prostat Kanserlerinde Ortak Genetik Bağlantı
Acıbadem Kent Hastanesi Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Burak Turna, meme ve prostat kanserlerinin farklı organlarda ortaya çıkmasına rağmen önemli genetik ortaklıklar taşıdığına dikkat çekti. Turna, özellikle BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonların iki kanser türü arasında köprü görevi gördüğünü vurguladı.
Genetik Bağlantı ve BRCA Mutasyonları
Prof. Dr. Turna, BRCA mutasyonlarının hem kadınlarda meme ve over kanseri riskini hem de erkeklerde daha genç yaşta ve agresif seyredebilen prostat kanseri riskini belirgin şekilde artırdığını söyledi. Bu nedenle aile öyküsünün genetik değerlendirmelerde en kritik aşamalardan biri olduğunu belirtti.
Turna, aile öyküsü ile ilgili örnek verirken şunları kaydetti: Erken yaşta veya agresif tipte meme kanseri tanısı alan bir anneye BRCA mutasyonu saptanması halinde, oğlunun prostat kanseri açısından genetik değerlendirmeye alınması gerektiğini; aynı şekilde metastatik ya da yüksek dereceli prostat kanseri tanısı olan bir babanın kızında meme kanseri riskini artıran genetik değişiklikler görülebileceğini ifade etti.
Epidemiyoloji: Sıklık ve Risk
Prof. Dr. Turna, Türkiye ve dünyada kadınlarda en sık görülen kanserin meme kanseri olduğunu hatırlattı ve "her 8 kadından biri" ifadesiyle yaşam boyu görülme riskine dikkat çekti. Erkeklerde de prostat kanserinin en yaygın kanser türlerinden biri olduğunu belirten Turna, prostat kanserinin erkeklerde yaşam boyu görülme riskinin %12-15 seviyelerinde olduğunu söyledi.
Bu yüksek oranların, meme ve prostat kanserlerinin ortak genetik temelini anlamayı daha da önemli hale getirdiğini vurguladı.
Genetik Analizlerin Erken Tanı ve Tedavideki Rolü
Prof. Dr. Turna, genetik analizlerin sadece risk belirlemekle kalmayıp erken tanı stratejilerinin oluşturulmasında, gereksiz tedavilerin önlenmesinde ve aile bireylerinin risk düzeylerinin belirlenmesinde kritik öneme sahip olduğunu söyledi.
Ayrıca Turna, hedefe yönelik tedaviler bağlamında genetik analizlerin önemine değinerek PARP inhibitörleri gibi tedavi seçeneklerinin planlanmasında genetik bilginin yol gösterici olduğunu belirtti.
Sonuç: BRCA1/2 başta olmak üzere genetik değerlendirmeler, hem meme hem de prostat kanserlerinde erken tanı, aile bazlı risk yönetimi ve hedefe yönelik tedavi planlaması açısından hayati öneme sahiptir.
ACIBADEM KENT HASTANESİ ÜROLOJİ UZMANI PROF. DR. BURAK TURNA
